Οι νέοι συγγραφείς «όμορφα καίγονται» από την υπερέκθεση

Facebook Twitter
8

 "Ακόμα με αυτόν ασχολούνται στη Γαλλία;"

Πριν κανένα μήνα περίπου διάβασα την συνέντευξη ενός νέου Έλληνα συγγραφέα. Ανάμεσα σε άλλα είπε ότι αν περνούσε από το χέρι του θα έβαζε στο πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας κείμενα σύγχρονων Eλλήνων συγγραφέων ακόμα και βιβλίων που έχουν κυκλοφορήσει πριν δυο χρόνια «γιατί να μην μάθουν τα παιδιά πως σκέφτονται οι άνθρωποι του σήμερα;» αναρωτήθηκε.

Εντοπίζω το εξής πρόβλημα: Τα παιδιά ξέρουν ακριβώς πως σκέφτονται οι περισσότεροι συγγραφείς του σήμερα. Για την ακρίβεια η υπερέκθεση αρκετών νέων συγγραφέων στα social media, τους οποίους που τους χάνεις που τους βρίσκεις στο Facebook, στο twitter και στον Πρετεντέρη γυρνάνε, έχει μετατρέψει αρκετούς από αυτούς στα νέα σελέμπριτι. Τα περισσότερα από αυτά που λένε έχουν ενδιαφέρον όμως αναρωτιέμαι: Πότε προλαβαίνουν να χτίσουν τους κόσμους των βιβλίων τους; Επίσης, αν ο συγγραφέας μιλάει μέσα από τα βιβλία του, αν το σαράκι που τον τρώει είναι η δημιουργία νέων κόσμων για να εκφράσει μέσα από αυτούς την αλήθεια του, τι ανάγκη έχει το twitter;

Τσακωμοί στο Facebook, τηλεοπτικές διαμάχες, εξυπνάδες στο τουίτερ, συνεντεύξεις κάθε τρεις και λίγο.

Φαντάζεστε να διαβάζει η καθηγήτρια των Νέων Ελληνικών ένα ενδιαφέρον κείμενο ενός Έλληνα συγγραφέα σταρ του Facebook στην τάξη; «Είναι φίλος μου στο Facebook!», «Τα χώνει μια χαρά στην τηλεόραση», «Χθες με έκανε Follow!» είναι μόνο μερικά από τα σχόλια που θα ακουστούν. Η εικόνα των περισσoτέρων νέων συγγραφέων της εποχής μας προπορεύεται του έργου τους. Θα έπρεπε να συμβαίνει το ανάποδο.

Αυτή την στιγμή μου έρχεται στο μυαλό ένα άψογο παράδειγμα για το πώς πρέπει να είναι ο συγγραφέας των ημερών μας στην εποχή της υπερέκθεσης: Η Ζυράννα Ζατέλη

Συμβαίνει το εξής με την Ζυράννα Ζατέλη. Το πρόσωπο της είναι αναγνωρίσιμο, το στυλ της χαρακτηριστικό, μπορεί να την ξέρεις ακόμα και αν δεν έχεις διαβάσει κανένα βιβλίο της, όμως την ίδια στιγμή παραμένει περίπου αόρατη. Δεν ξημεροβραδιάζεται στο Facebook και στο twitter, μας απασχολεί μόνο με ελάχιστες συνεντεύξεις όταν κυκλοφορεί συνήθως κάθε επταετία καινούριο βιβλίο, δεν βγαίνει να πει την άποψη της στην «Ανατροπή», δεν μας λέει συνεχώς την άποψη της για τα «κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα των ημερών». Προφανώς ότι έχει να πει το λέει μέσα από τα βιβλία της και την στάση ζωής που κρατά όλα αυτά τα χρόνια.

Διαβάζω μια βιογραφία του Μπαλζάκ αυτές τις μέρες. Ο Francois Talliandier παραθέτει τις πρώτες σειρές της «Ευγενίας Γκραντέ». Είναι μια περιγραφή της γαλλικής επαρχίας του 1833:

«Σε μερικές επαρχιακές πόλεις βρίσκονται σπίτια που η όψη τους προκαλεί μελαγχολία σαν εκείνη που γεννάνε τα πιο σκοτεινά μοναστήρια, οι πιο άχαροι χερσότοποι ή τα πιο θλιβερά ερείπια. Στα σπίτια αυτά συναντάς ίσως ταυτόχρονα και τη σιγαλιά του μοναστηριού και την ξεραΐλα των χερσότοπων. Και τα σκέλεθρα των ερειπίων. Η ζωή και η κίνηση είναι τόσο ήσυχες εκεί, που ένας ξένος θα τα έπαιρνε για ακατοίκητα, αν δεν αντίκριζε ξαφνικά το χλωμό και κρύο βλέμμα ενός ασάλευτου προσώπου, που η μισομοναστηριακή του μορφή προβάλλει πάνω από το περβάζι του παραθύρου μόλις ακουστεί θόρυβος από ασυνήθιστα πατήματα...»

 

«Είναι το «πρώτο βιολί» που συνολικά παρουσιάζει την εικόνα της επαρχίας δίνοντας τον τόνο στην «ορχήστρα» της Ανθρώπινης Κωμωδίας» γράφει ο Taillandier. Και συνεχίζει: « Η Ευγενία Γκραντέ είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα του Μπαλζάκ και ένα από εκείνα τα έργα που στα μάτια των μεταγενέστερων τον χαρακτηρίζουν απόλυτα. Οπωσδήποτε της αξίζει αυτή η φήμη, καθώς ακόμη παραμένει ένα από τα βιβλία που απαντώνται συχνά στα αναλυτικά προγράμματα των γαλλικών σχολείων».

Τα γράφω αυτά για να καταλήξω στο εξής: Aν αξίζει κάτι που πρέπει να διδαχθεί στο σχολείο είναι αυτό που πρώτα από όλα έχει νικήσει τον χρόνο. Μακάρι οι καθηγητές να καταφέρουν να περάσουν στα παιδιά την αγάπη τους για τέτοια έργα. Ας βρουν τον τρόπο να δείξουν στους μαθητές πόσο συναρπαστικός είναι ο Καραγάτσης. Δεν μπορεί να προηγείται το hype, o κάθε «νέος Καραγάτσης», από τον αυθεντικό. Το καινούριο μπορεί να έχει να πει πολλά αλλά μόνο ο χρόνος θα το κρίνει.

Υ. Γ

Πόσο χαζός αναγνώστης έχω υπάρξει. Έδωσα τα λεφτά μου για να αγοράσω τα βιβλία του κάθε «νέου Καραγάτση» για να ανακαλύψω τον αυθεντικό χρόνια αργότερα δανειζόμενος τα βιβλία από δανειστική βιβλιοθήκη!

8

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

7 σχόλια
Το αν ένας συγγραφέας υπερεκτίθεται ή όχι είναι και θέμα ιδιοσυγκρασίας, δεν είναι μόνο ίδιον της εποχής. Και παλιότερα υπήρχαν συγγραφείς που ήταν επίκεντρο της προσοχής του πλήθους και άλλοι που ζούσαν αποτραβηγμένοι. Όταν ο Λαπαθιώτης έβγαινε περίπατο στη Σταδίου έκανε αίσθηση. Και ο Καραγάτσης, που τον αναφέρατε, αγαπούσε πολύ τους φιλολογικούς και άλλους καβγάδες: δεν βριζόταν στα τηλεπαράθυρα ή στο Φέισμπουκ, αλλά από τις στήλες των λογοτεχνικών περιοδικών. Μάλιστα, σε ώριμη ηλικία (όσο μπορεί να ειπωθεί αυτό για κάποιον που πέθανε στα 52 του!) είχε χαστουκίσει δημόσια έναν κριτικό -δεν θυμάμαι ποιον. Κανείς σημερινός συγγραφέας δεν το έχει κάνει αυτό.Αντίστροφα, και σήμερα υπάρχουν νέοι και καλοί συγγραφείς που αποφεύγουν τα φώτα της δημοσιότητας, περισσότερο από τη Ζατέλη.
Μην μυθοποιείτε την <αγοραφοβία> της Ζατέλη. Είναι ο τρόπος που χτίζει το προφίλ της. Εξ άλλου στους συγγραφείς δεν μας ενδιαφέρει τόσο η ευγένεια αλλα η ποιότητα της γραφής, αν έχουν κάτι να πούνε και η Ζατέλη έχει καιρό που δεν έχει κάτι να πεί, αλλα έχει ορκισμένους στο όνομά της και στην έκδοση κάθε καινούργιου της βιβλίου-που μόνο καινούργιο δεν είναι-αρχίζει ξανά ο ηρωικός λυρισμός της μυθοποίησής της...
Στην εκπομπή του κ.Πρετεντέρη συχνάζουν και συγγραφείς?...Εάν είναι αληθές τούτο,τι άλλο έχουμε ν΄ακούσουμε ακόμη...Πάντως αγαπητέ Βαγγέλη,το πιθανότερο είναι πως έως σήμερα δεν βρέθηκε "νέος Καραγάτσης" και μάλλον δύσκολα θα βρεθεί.Όταν μάλιστα,οι υπεύθυνοι του υπουργείου Παιδείας αποφασίσουν να εντάξουν στη διδακτέα ύλη των κειμένων νεοελληνικής λογοτεχνίας και τα "τολμηρά" αποσπάσματα των έργων του,τότε κάτι θα έχει αλλάξει στα σχολεία μας.Γιατί,όπως και να το κάνουμε,η διάπλαση των ελληνοπαίδων δεν πρέπει να περιέχει περιγραφές ερωτικού χαρακτήρος...(τις οποίες ο μεγάλος συγγραφέας αποτύπωσε με μοναδική λογοτεχνική μαεστρία).
Πραγματικά, έχετε απόλυτο δίκιο. Θα ήθελα να ήμουνα συγγραφέας μόνο και μόνο για να είχα την ίδια στάση όπως η κυρία Ζατέλη, κι ακόμα πιο αόρατη.
Ηθικό δίδαγμα: επενδύστε σε κλασσικές αξίες και σε συγγραφείς που έχετε δοκιμάσει και ξέρετε ότι σας αρέσουν. Γιατί θα δώσω 20 ευρώ για το νέο βιβλίο της Διβάνη, αφού ξέρω ότι θα μου αρέσει, αλλά γιατί να το κάνω για τον κύριο Τάδε που 1η φορά ακούω? 20 ευρώ είναι αυτα!