Τα Γυμνά Χέρια του Δημήτρη Μητρόπουλου

Τα Γυμνά Χέρια του Δημήτρη Μητρόπουλου Facebook Twitter
4
Τα Γυμνά Χέρια του Δημήτρη Μητρόπουλου Facebook Twitter
O Mητρόπουλος σε νεαρή ηλικία

Ο Δημήτρης Μητρόπουλος ήταν γοητευτικός νέος: σκουρόξανθα πυκνά μαλλιά, κορμί λεπτό και νευρώδες, εξαιρετικά γυμνασμένο από τις πεζοπορείες και τις ορειβασίες, που ποτέ, ακόμα και σε μεγάλη ηλικία, δεν σταμάτησε. Γοήτευε με την απλότητα, το ειλικρινές ανοιχτογάλαζο βλέμμα του, τη χειραψία του που ήταν θερμή κι εγκάρδια, από παλάμες πλατιές, με μακριά, δυνατά δάχτυλα. Αν και κακός μαθητής στο Βαρβάκειο, είχε εμβαθύνει στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και φιλοσόφους αλλά και στους ξένους. Ήταν γλωσσομαθής και είχε ευρείες μουσικές γνώσεις που του έδιναν διαστάσεις φαινομένου. Προτού καλά καλά ενηλικιωθεί είχε δίπλωμα σολίστ πιάνου, αρκετές θεωρητικές γνώσεις πάνω στη μουσική, περίπου είκοσι δικές του συνθέσεις, θητεία στην Ορχήστρα του Ωδείου Αθηνών, αρκετή πείρα ως σολίστας και διευθυντής ορχήστρας.

Σύντομα βρέθηκε με υποτροφία στις Βρυξέλλες για να σπουδάσει -και μετά να διδάξει στην Ελλάδα- εκκλησιαστικό όργανο. Δεν του άρεσε. Το έσκασε για το Βερολίνο, τη μουσική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Γνωριμίες. Επιτυχίες. Καθοριστική σχέση με τον Φερούτσιο Μπουσόνι. Γύρισε στην Ελλάδα το ’24 και τα επόμενα δέκα χρόνια, εκτός από τις δεκάδες συναυλίες που διηύθυνε ως μαέστρος της Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών, πραγματοποίησε κι ένα μεγάλο του όνειρο: συναυλίες στην ελληνική ύπαιθρο, μέσα στα ερείπια των αρχαίων θεάτρων - Επιδαύρου, Δελφών, Κορίνθου, Σικυώνος... Στόχος του να ζήσουν οι αγρότες και οι κάτοικοι των γύρω περιοχών το πρωτοφανές ζωντάνεμα των αρχαίων χώρων. Στο μεταξύ, η φήμη του ως μαέστρου ταξίδευε εκτός Ελλάδας, κυρίως μέσω των μουσικών της Ευρώπης που έρχονταν στην Αθήνα για να παίξουν υπό τη διεύθυνσή του. Άρχισαν να τον καλούν για να διευθύνει τις μεγάλες ορχήστρες της Ευρώπης, συχνά με δικά του έργα. Παντού θρίαμβοι. Αλλά εκείνος γύριζε πάντα στη φτωχή, στενόμυαλη Ελλάδα, όπου οι κλίκες και τα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα έπαιρναν κι έδιναν ανάμεσα στις τρεις αθηναϊκές ορχήστρες.

Το 1935 η φήμη του είχε φτάσει πλέον και στην Αμερική, απ’ όπου τον κάλεσαν να διευθύνει τις εκεί μεγάλες ορχήστρες. Ενθουσίασε, και η πρόσκληση επαναλήφθηκε πάλι και πάλι. Το 1938 οι Αμερικανοί δεν μπορούσαν να τον αφήσουν να τους φύγει κι έτσι έκανε θριαμβευτικά το ντεμπούτο του στο πόντιουμ της Συμφωνικής Ορχήστρας της Μινεάπολης ως μόνιμος μαέστρος της. Δούλευε ασταμάτητα και έδωσε στην αγροτική Μινεάπολη πρωτόγνωρη αίγλη. Εκτός από τον τρόπο με τον οποίο διηύθυνε (με όλο του το σώμα και χωρίς μπαγκέτα), έκανε τεράστια εντύπωση η ευγένειά του, ο ίσος προς ίσον τρόπος που αντιμετώπιζε τα μέλη της ορχήστρας, η προθυμία του να δίνει τα χρήματα που κέρδιζε σε όποιον είχε ανάγκη. « Ήταν τόσο νεωτεριστής», έλεγε αργότερα ένας κλαρινετίστας, «που άφηνε τους ντόπιους άφωνους. Όσο για μας, το πιο δύσκολο ήταν όταν έπαιζε πιάνο, διευθύνοντας ταυτόχρονα. Έπρεπε να διαβάζουμε τα σινιάλα όχι μόνο από τα χέρια του αλλά και από τους μυώνες στους ώμους του».

Ο Μητρόπουλος δεν ήταν ευτυχισμένος. «Είμαι μόνος, καταμόναχος», παραπονιόταν συχνά. «Η έλλειψη ρομαντισμού και ζεστασιάς με κάνουν να αισθάνομαι πιο μόνος. Πρέπει, λοιπόν, να καταδικαστώ να μαραζώσω και να πεθάνω μακριά από τον τόπο μου;». Με πόνο μάθαινε και τα νέα του πολέμου στην Ευρώπη. « Έπαψα πλέον να πιστεύω σε οτιδήποτε».

Η μεγαλύτερη ικανοποίησή του ήταν να στέλνει φορτία γάλα σε σκόνη στην Ελλάδα και να δουλεύει στο τμήμα αιμοδοσίας του Ερυθρού Σταυρού. «Κάθε φορά που πλένω τους σωλήνες (της αιμοδοσίας) αισθάνομαι πιο εύελπις και πιο αληθινός».

Στην περίοδο ’40-’50 έδωσε 171 κονσέρτα σε 379 αμερικανικές και καναδικές πόλεις με κάπου 4.000 ακροατές τη φορά. Ταξί- δευε με λεωφορεία όπου και κοιμόταν, γιατί παραχωρούσε το δωμάτιό του στους μουσικούς του. Του αρκούσε να έχει μαζί του ένα μπουκάλι νερό πηγής και στους ώμους του ένα σακίδιο με όλα τα απαραίτητα, πλην του κουστουμιού των παραστάσεων.


Τον Δεκέμβριο του ’48 έγινε μόνιμος μαέστρος της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης, θέση που εποφθαλμιούσαν όλοι οι μαέστροι της χώρας. Κι έτσι άρχισαν οι επιθέσεις εναντίον του, οι δολοπλοκίες, τα πισώπλατα μαχαιρώματα, ακόμα και από ανθρώπους που είχε ευεργετήσει. Ο μαέστρος που λίγο πριν χαρακτηριζόταν ως «ξεχωριστός» και «ιδιοφυής με αξεπέραστη μουσική γνώση» καθαιρέθηκε απλά και άτεχνα. Όταν ένα σοβαρό (το δεύτερο) έμφραγμα τον χτύπησε, δεν είχε χρήματα να εξοφλήσει τους γιατρούς. «Θα ήταν προτιμότερος ο άμεσος θάνατος παρά το αστροπελέκι που έπεσε στο ηθικό μου οικοδόμημα», είπε.

Αλλά ο θάνατος που επιθυμούσε δεν άργησε. Τον βρήκε πάνω στο πόντιουμ, το πρωί 2 Νοεμβρίου του 1960, στη Σκάλα του Μιλάνου, την ώρα της πρόβας. Στην τσέπη του Μητρόπουλου βρέθηκε ένα ιδιόχειρο σημείωμα - η διαθήκη του: «Προς αποφυγήν αποστολής λουλουδιών... η σορός μου να μην εκτεθεί σε κοινή θέα και ν’ αποτεφρωθεί δίχως τελετή και με τον πιο συμφέροντα τρόπο...».

Αρχείο
4

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

4 σχόλια
Παιδιά από παραδρομή αναφέρετε ότι η προβολή θα γίνει στο Μέγαρο Μουσικής αντί του σωστού που είναι στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.Επίσης η γενική είσοδος είναι 5 ευρώ.Αν θέλετε διορθώστε το.[Ευχαριστούμε, διορθώθηκε.]
Πρέπει, όταν ξαναϊδωθούμε, να’μαστε γεροί και πιο δυνατοί, πιο προοδευμένοι ψυχικά και πνευματικά ύστερα από την τόσο βασανισμένη εξάσκηση της θέλησής μας, προσπαθώντας να εκμηδενίσουμε κάθε ανθρώπινη αδυναμία που έχουμε μέσα μας. (Από το γράμμα του Δ. Μητρόπουλου προς την Καίτη Κατσογιάννη). Γλίστρησε το δικό του curriculum vitae χωρίς να επηρεαστεί από ιδεολογίες κάθε τύπου, πολιτικές ή θρησκευτικές , χωρίς να «αγκυροβολήσει» σε μια χώρα, σε μια σχέση , σ’ ένα μόνο συνθέτη. Το νερό στα φτερά του, γλίστρησε όπως γλιστρά στα φτερά της πάπιας όταν μ’ ένα schwung πέρασε στην αντίπερα όχθη, αφήνοντας την τέφρα του σ’ ένα μικρό κουτάκι για την Ελλάδα, εφ’ όσον ο «πνευματικός υιός» Jim Dixon ήθελε να το χαρίσει σ’ αυτήν.Πολίτης του κόσμου χάρισε το εκμαγείο του κόσμου τούτου στο πνευματικό του παιδί σαν μια συμβολική πράξη συνέχειας, με πίστη στην αθανασία που ορίζεται μόνον με την διάρκεια της πνευματικής σχέσης. Όλα αυτά τα όριζε στο σημείωμα που τα τελευταία χρόνια κρατούσε πάντα πάνω του προπαντός όχι επικήδειοι, όχι λουλούδια αλλά τα λίγα χρήματα που θα μαζευτούν να δοθούν για την βελτίωση των νέων Αμερικάνων συνθετών.Γι’ αυτόν η Ελλάδα ήταν δυο-τρείς φίλοι και το λατρεμένο ελληνικό τοπίο, τίποτε παραπάνω. Ο ίδιος εξηγούσε ότι ο εαυτός του και η πορεία του δεν ανήκε μόνο στην Ελλάδα και το επαναλάμβανε κάθε φορά που πιέζονταν για την προβολή των Ελλήνων συνθετών ή όταν παρουσιάζονταν κάποιος Έλληνας και ζητούσε επίμονα να τον δει και να μονοπωλήσει το ενδιαφέρον του μόνον εκ της καταγωγής του.Οι αντικειμενικές συνθήκες και η λεπτότητα του χαρακτήρα του-να μη κατηγορηθεί για μεροληψία ή υποχωρητικότητα-τον εμπόδιζαν να στρέψει το ενδιαφέρον του σε τοπικά χρώματα θεωρώντας τον εαυτό του συμπατριώτη κάθε πολίτη του κόσμου τούτου.Αγαπημένος του Άγιος ο Φραγκίσκος της Ασσίζης- ο Άγιος του Νίκου Καζαντζάκη - με τον οποίο συνδεόταν με το ουτοπικό όραμα της έσχατης πενίας. Ο ίδιος επιδοτούσε τους μουσικούς κρυφά όταν είχαν οικονομικές διεκδικήσεις και προς το τέλος της ζωής επειδή λόγω ενός προβλήματος υγείας, δεν δούλεψε για ένα περίπου εξάμηνο, φοβήθηκε ότι δεν θα τα έβγαζε πέρα οικονομικά, αυτός που εθεωρείτο πλούσιος και έκανε συνεχείς και λόγω της θέσης του αγαθοεργίες.Είχε συνείδηση για το αποτύπωμα του έργου τουήταν ο κυματισμός του αέρα για όσο χρόνο διαρκούσε η συναυλία και όταν έσβηναν οι ήχοι δεν έμενε τίποτε απτό. Αποφάσισε να διευθύνει μουσικούς και όχι να γράψει συμφωνικό έργο, να αφιερώσει τη ζωή του στο conducting, χωρίς μπαγκέτα, χωρίς το χτύπημα της μπατούτας, ένας μαέστρος σύντροφος και όχι δικτάτορας, που διηύθηνε μουσικές φράσεις και όχι μέτρα χωρίς παρτιτούρα μπροστά του, κοιτώντας τον Ραχμάνινοφ στα μάτια όταν βρέθηκε σε μια συναυλία-.Αυτός που αισθάνονταν μόνιμα μια desolation στην ψυχή του, που δεν δέθηκε ποτέ με την Αμερική έχοντας πάντα βαθιά επιθυμία για αδόλευτα μέρη, τις καλύβες του Ολύμπου ή του Παρνασσού, αλλά συνέχιζε να μένει στη θέση του της απόλυτης μοναξιάς ταγμένος καθώς έλεγε, να δημιουργεί ο ίδιος φύση με το έργο του,cassant και δυσάρεστος ακόμη και για τους φίλους, εξασκώντας βασανιστικά την θέλησή του για να εκμηδενίσει κάθε ανθρώπινη αδυναμία που έχει μέσα του, αμφιβάλλοντας συνεχώς για το αποτέλεσμα των προσπαθειών του, για τις ικανότητές του και τη δύναμη της μουσικής ν’ αλλάξει τον κόσμο καθώς «ούτε ο Χριστός ούτε η Ένατη Συμφωνία κατόρθωσαν να κάνουν την ανθρωπότητα καλλίτερη», αλλά λυπόταν που δεν είχε πλέον καιρό ν’ αλλάξει το επάγγελμα του, που ήταν να κοπανάει αέρα με τα χέρια ή με την μπαγκέτα μερικές φορές, αυτός που για ένα διάστημα έγινε αιμοδότης του Ερυθρού Σταυρού για να προσφέρει κάτι πιο χειροπιαστό.......Τον φαντάζομαι πάνω podium με το δεξί του χέρι κρατημένο μπρος στην καρδιά παροτρύνοντας τους μουσικούς να δώσουν εσωτερική ένταση, να εξαπολύει με τα εκφραστικά του χέρια τα δεξιοτεχνικά εφέ τραγουδώντας ψιθυριστά την μουσική φράση, με κείνη την πυρετική ένταση του βλέμματος να δίνει τα αντρέ των διαφόρων οργάνων, να προσέχει ιδιαίτερα τα passages των μουσικών αυτός που όρισε δικό του passages μ’ ένα ιδανικό τρόπο:όρθιος στην σκάλα του Μιλάνου να διευθύνει τις δοκιμές της ορχήστρας χωρίς να υπάρχει το πριν ή το μετά, μόνο η συνείδηση της αιωνιότητας της στιγμής της δημιουργίας και το σημείωμα στην τσέπη the versatile Mitropoulos.
Πρέπει, όταν ξαναϊδωθούμε, να’μαστε γεροί και πιο δυνατοί, πιο προοδευμένοι ψυχικά και πνευματικά ύστερα από την τόσο βασανισμένη εξάσκηση της θέλησής μας, προσπαθώντας να εκμηδενίσουμε κάθε ανθρώπινη αδυναμία που έχουμε μέσα μας. (Από το γράμμα του Δ. Μητρόπουλου προς την Καίτη Κατσογιάννη). Γλίστρησε το δικό του curriculum vitae χωρίς να επηρεαστεί από ιδεολογίες κάθε τύπου, πολιτικές ή θρησκευτικές , χωρίς να «αγκυροβολήσει» σε μια χώρα, σε μια σχέση , σ’ ένα μόνο συνθέτη. Το νερό στα φτερά του, γλίστρησε όπως γλιστρά στα φτερά της πάπιας όταν μ’ ένα schwung πέρασε στην αντίπερα όχθη, αφήνοντας την τέφρα του σ’ ένα μικρό κουτάκι για την Ελλάδα, εφ’ όσον ο «πνευματικός υιός» Jim Dixon ήθελε να το χαρίσει σ’ αυτήν.Πολίτης του κόσμου χάρισε το εκμαγείο του κόσμου τούτου στο πνευματικό του παιδί σαν μια συμβολική πράξη συνέχειας, με πίστη στην αθανασία που ορίζεται μόνον με την διάρκεια της πνευματικής σχέσης. Όλα αυτά τα όριζε στο σημείωμα που τα τελευταία χρόνια κρατούσε πάντα πάνω του προπαντός όχι επικήδειοι, όχι λουλούδια αλλά τα λίγα χρήματα που θα μαζευτούν να δοθούν για την βελτίωση των νέων Αμερικάνων συνθετών.Γι’ αυτόν η Ελλάδα ήταν δυο-τρείς φίλοι και το λατρεμένο ελληνικό τοπίο, τίποτε παραπάνω. Ο ίδιος εξηγούσε ότι ο εαυτός του και η πορεία του δεν ανήκε μόνο στην Ελλάδα και το επαναλάμβανε κάθε φορά που πιέζονταν για την προβολή των Ελλήνων συνθετών ή όταν παρουσιάζονταν κάποιος Έλληνας και ζητούσε επίμονα να τον δει και να μονοπωλήσει το ενδιαφέρον του μόνον εκ της καταγωγής του.Οι αντικειμενικές συνθήκες και η λεπτότητα του χαρακτήρα του-να μη κατηγορηθεί για μεροληψία ή υποχωρητικότητα-τον εμπόδιζαν να στρέψει το ενδιαφέρον του σε τοπικά χρώματα θεωρώντας τον εαυτό του συμπατριώτη κάθε πολίτη του κόσμου τούτου.Αγαπημένος του Άγιος ο Φραγκίσκος της Ασσίζης- ο Άγιος του Νίκου Καζαντζάκη - με τον οποίο συνδεόταν με το ουτοπικό όραμα της έσχατης πενίας. Ο ίδιος επιδοτούσε τους μουσικούς κρυφά όταν είχαν οικονομικές διεκδικήσεις και προς το τέλος της ζωής επειδή λόγω ενός προβλήματος υγείας, δεν δούλεψε για ένα περίπου εξάμηνο, φοβήθηκε ότι δεν θα τα έβγαζε πέρα οικονομικά, αυτός που εθεωρείτο πλούσιος και έκανε συνεχείς και λόγω της θέσης του αγαθοεργίες.Είχε συνείδηση για το αποτύπωμα του έργου τουήταν ο κυματισμός του αέρα για όσο χρόνο διαρκούσε η συναυλία και όταν έσβηναν οι ήχοι δεν έμενε τίποτε απτό. Αποφάσισε να διευθύνει μουσικούς και όχι να γράψει συμφωνικό έργο, να αφιερώσει τη ζωή του στο conducting, χωρίς μπαγκέτα, χωρίς το χτύπημα της μπατούτας, ένας μαέστρος σύντροφος και όχι δικτάτορας, που διηύθηνε μουσικές φράσεις και όχι μέτρα χωρίς παρτιτούρα μπροστά του, κοιτώντας τον Ραχμάνινοφ στα μάτια όταν βρέθηκε σε μια συναυλία-.Αυτός που αισθάνονταν μόνιμα μια desolation στην ψυχή του, που δεν δέθηκε ποτέ με την Αμερική έχοντας πάντα βαθιά επιθυμία για αδόλευτα μέρη, τις καλύβες του Ολύμπου ή του Παρνασσού, αλλά συνέχιζε να μένει στη θέση του της απόλυτης μοναξιάς ταγμένος καθώς έλεγε, να δημιουργεί ο ίδιος φύση με το έργο του,cassant και δυσάρεστος ακόμη και για τους φίλους, εξασκώντας βασανιστικά την θέλησή του για να εκμηδενίσει κάθε ανθρώπινη αδυναμία που έχει μέσα του, αμφιβάλλοντας συνεχώς για το αποτέλεσμα των προσπαθειών του, για τις ικανότητές του και τη δύναμη της μουσικής ν’ αλλάξει τον κόσμο καθώς «ούτε ο Χριστός ούτε η Ένατη Συμφωνία κατόρθωσαν να κάνουν την ανθρωπότητα καλλίτερη», αλλά λυπόταν που δεν είχε πλέον καιρό ν’ αλλάξει το επάγγελμα του, που ήταν να κοπανάει αέρα με τα χέρια ή με την μπαγκέτα μερικές φορές, αυτός που για ένα διάστημα έγινε αιμοδότης του Ερυθρού Σταυρού για να προσφέρει κάτι πιο χειροπιαστό.......Τον φαντάζομαι πάνω podium με το δεξί του χέρι κρατημένο μπρος στην καρδιά παροτρύνοντας τους μουσικούς να δώσουν εσωτερική ένταση, να εξαπολύει με τα εκφραστικά του χέρια τα δεξιοτεχνικά εφέ τραγουδώντας ψιθυριστά την μουσική φράση, με κείνη την πυρετική ένταση του βλέμματος να δίνει τα αντρέ των διαφόρων οργάνων, να προσέχει ιδιαίτερα τα passages των μουσικών αυτός που όρισε δικό του passages μ’ ένα ιδανικό τρόπο:όρθιος στην σκάλα του Μιλάνου να διευθύνει τις δοκιμές της ορχήστρας χωρίς να υπάρχει το πριν ή το μετά, μόνο η συνείδηση της αιωνιότητας της στιγμής της δημιουργίας και το σημείωμα στην τσέπη the versatile Mitropoulos.