Συχνά καλλιεργείται η παραπλανητική εντύπωση ότι οι επιστήμονες είναι όλοι ανεξαιρέτως άνθρωποι σοβαροί, με ήθος, παιδεία και αξίες. Αυτό επιτρέψτε μου να το χαρακτηρίσω ως λάθος για πολλούς λόγους.
Αφενός, η εξειδίκευση σε ένα επιστημονικό πεδίο δεν επιφέρει συνεκδοχικά τίποτα από τα παραπάνω, αφετέρου δημιουργείται ένα κλίμα απόσυρσης της όποιας διάθεσης για αμφισβήτηση της "αυθεντίας" και των απόψεων που αυτή εκφέρει. Πράγμα καταφανώς απαράδεκτο και αληθινά επικίνδυνο.
Να σημειωθεί, επίσης, πως από ιστορική σκοπιά όποια ομάδα ανθρώπων σφετερίστηκε το επιχείρημα του "ηθικού πλεονεκτήματος", κάποια στιγμή προξένησε βλάβη.
Ομολογώ ότι έχω γνωρίσει ανθρώπους στο χώρο της επιστήμης, που άπαξ και "απασφαλίσουν" για ζητήματα κοινωνικά ή πολιτικά, μένω άναυδος. Προφανώς όχι επειδή διατυπώνουν διαφορετικές απόψεις. Απλώς, θα ανέμενε κανείς να υποβάλλουν σε διαρκή και άτεγκτη διερεύνηση τις θέσεις τους, να εφαρμόζουν τον ίδιο αταλάντευτο, ορθολογικό τρόπο σκέψης σε όλο το φάσμα των απόψεων που υιοθετούν. Κάτι τέτοιο δε συμβαίνει συχνά και απογοητεύεσαι.
Αναρωτιέσαι αν έχεις υπερβολικά υψηλές προσδοκίες όταν απαιτείς από έναν επιστήμονα να μην περιορίζεται μόνο στο στενό expertise του, αλλά να εξασκεί το πνεύμα σε όλες τις εκφάνσεις του. Aναρωτιέσαι, μάλιστα, αν έχεις υπερβολικά υψηλές προσδοκίες αν απαιτείς το ίδιο ακριβώς από κάθε σύγχρονο άνθρωπο. Anyway.
Σήμερα, έτυχε να διαβάσω το παρακάτω tweet σκρολάροντας στο timeline μου και αποτελεί αφορμή για αυτό το άρθρο.
Τι δουλειά έχει ο ρατσισμός με την επιστήμη διερωτάται κανείς. Δεν μπόρεσα να φανταστώ όσο κι αν προσπάθησα, οπότε επισκέφθηκα το λινκ για να μάθω.
Η ιστορία έχει ως εξής:
Ο πρώην ερευνητής Gangolf Jobb ανέπτυξε και δημοσίευσε ένα υπολογιστικό εργαλείο, το TREEFINDER (http://www.treefinder.de/) για την εξαγωγή φυλογενετικών σχέσεων μεταξύ μοριακών αλληλουχιών, στο οποίο αποφάσισε πρόσφατα να αλλάξει την άδεια χρήσης/εκμετάλλευσης, απαγορεύοντας τη στις χώρες της ΕΕ που υποδέχονται τη μεγαλύτερη ροή μεταναστών!
Ο λόγος;
Είναι αντίθετος με το κύμα προσφύγων/μεταναστών, δηλώνει ότι ζημιώνει τον ίδιο, την οικογένεια και τη χώρα του (Γερμανία) και μάλιστα φτάνει στο σημείο να υποστηρίζει πως τα άρτι αφιχθέντα εργατικά χέρια είναι φθηνά και κατά συνέπεια αναβάλλουν την τελική κρίση του καπιταλισμού, εμποδίζοντας την επερχόμενη κατάρρευση του!
Ο άνθρωπος τα έχει τελείως χαμένα, τελεί υπό σύγχυση έως παραλογισμό, φασίζει ασύστολα και θα πρότεινα οι bioinformaticians να του ρίξουν μαύρο, αν δεν το έχουν κάνει ήδη.
Ακολουθεί το κείμενο που έχει αναρτήσει στον ιστότοπο του εργαλείου TREEFINDER, μεταφρασμένο κατά λέξη.
"Αλλαγή άδειας χρήσης από τον Οκτώβριο του 2015
Από την 1η Οκτωβρίου του 2015, εγώ δεν επιτρέπω πλέον τη χρήση του λογισμικού TREEFINDER στις ακόλουθες χώρες της ΕΕ: Γερμανία, Αυστρία, Γαλλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Μεγάλη Βρετανία, Σουηδία, Δανία - τις χώρες δηλαδή που φιλοξενούν συνολικά τους περισσότερους μη Ευρωπαίους μετανάστες. Για όλες τις άλλες χώρες, εξακολουθεί να ισχύει η παλιά συμφωνία παραχώρησης άδειας χρήσης/εκμετάλλευσης. ΗΠΑ έχει ήδη αποκλειστεί από τη χρήση του TREEFINDER το Φεβρουάριο του 2015. Όλα αυτά είναι σύμφωνα με τη σύμβαση άδειας χρήσης που αναφέρεται στο εγχειρίδιο TREEFINDER από τις πρώτες εκδόσεις του, και μου επιφυλάσσει το δικαίωμα να αλλάξω την άδεια χρήσης, ανά πάσα στιγμή. Μπορώ να το πράξω, γιατί το TREEFINDER είναι πνευματική μου ιδιοκτησία.
Ο λόγος: δεν είμαι πλέον διατεθειμένος να στηρίξω με τη δουλειά μου το πολιτικό σύστημα στην Ευρώπη και τη Γερμανία, του οποίου και η επιστήμη είναι μέρος. Δεν υπάρχει πραγματική δημοκρατία, και διαφωνώ σχεδόν με το σύνολο των πολιτικών. Συγκεκριμένα, διαφωνώ με τη μεταναστευτική πολιτική. Η μετανάστευση βλάπτει τη χώρα μου, την οικογένεια και τους ανθρώπους μου. Όποιος προσκαλεί ή καλωσορίζει μεταναστες στην Ευρώπη και τη Γερμανία είναι εχθρός μου. Η μετανάστευση εξυπηρετεί τα συμφέροντα όχι των λαών, αλλά των μεγάλων εταιριών. Δεν είμαι εναντίον της βοήθειας στους πρόσφυγες, αλλά θα πρέπει να φυλάσσονται αυστηρώς μακριά από εμάς τους Ευρωπαίους, για περιορισμένο χρονικό διάστημα μέχρι να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, και να μην ενσωματωθούν εδώ ως φτηνά εργατικά χέρια και επιπλέον ως καταναλωτές. Η μετανάστευση αναβάλλει αδικαιολόγητα την κατάρρευση του καπιταλισμού και την τελική του κρίση. Όσο νωρίτερα το σύστημα καταρρεύσει, τόσο μεγαλύτερη ζημιά μπορεί να αποφευχθεί. Ενδεχομένως ένας εμφύλιος πόλεμος στην Ευρώπη. Για να μην αναφέρουμε την απώλεια της Ευρωπαϊκής γενετικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς."
Δεν μπαίνω καν στη διαδικασία να σχολιάσω τα ανεκδιήγητα λογικά άλματα που υφέρπουν στην ψευδεπίγραφη επιστημονικοφανή επιχειρηματολογία του ή το πόσο θλιβερά σπιλώνει το open-access πνεύμα της ακαδημαϊκής κοινότητας. Καλώ, όμως, το δημόσιο διάλογο να στιγματίσει, να απομονώσει και κυρίως να αποδομήσει τέτοιες χωλαίνουσες απόψεις, διότι η μόνη αποτελεσματική "οργανική" άμυνα απέναντι στο νεοναζί κτήνος του φασισμού (που παρασαλεύει δίπλα μας) είναι η επαγρύπνηση των συνειδήσεων, η σφυρηλάτηση επιχειρημάτων που παροπλίζουν και η πνευματική ετοιμότητα.
Γιατί η αναχαίτιση του φασισμού και του ρατσισμού είναι ένας διαρκής αγώνας, ένας πόλεμος. Πνευματικός μεν, αλλά υπαρκτός, με αντίκτυπο στις ζωές μας. Σε αυτές που θέλουμε να ζούμε εμείς και οι επόμενοι.
Ας, μην κάνουμε ξανά τα ίδια αποτρόπαια λάθη.
Υ.Γ.: Είχα αμφιβολίες για το κατά πόσον είναι σκόπιμο να προβάλλονται -ακόμη και ως πρόδηλα κατακριτέες- τέτοιες φασιστικές ασυναρτησίες, φοβούμενος κυρίως τη διάδοση της αρρωστημένης ρητορικής προς επίρρωση όσων είναι έτοιμοι να την υιοθετήσουν άκριτα. Από την άλλη, η καταδίκη στην αφάνεια και το περιθώριο χαλαρώνει τα αντανακλαστικά του "υγιούς" πληθυσμού. Ας εξοπλίζεται ο καθένας με τα δικά του πνευματικά εφόδια απέναντι στον καθημερινό φασισμό, τον "αδιάγνωστο" δικό του και των διπλανών του.