Ζήτημα χρόνιο, ζόρικο, πολύπλοκο το Παλαιστινιακό και φυσικά το παρακάτω άρθρο δεν φιλοδοξεί να το λύσει, επιχειρεί όμως να προσεγγίσει όσο γίνεται αντικειμενικά και να ανοίξει συζητήσεις εστιάζοντας στα τελευταία γεγονότα: Αρχές Ιουνίου και λίγο μετά την αποτυχία των τελευταίων ειρηνευτικών συνομιλιών, Παλαιστίνιοι εξτρεμιστές απαγάγουν τρεις Ισραηλινούς εφήβους έποικους της Δυτικής Όχθης ώστε να τους χρησιμοποιήσουν σαν διαπραγματευτικό χαρτί. Ενέργεια απαράδεκτη φυσικά λόγω και της ηλικίας των θυμάτων, συνηθισμένη ωστόσο πρακτική στην ευρύτερη περιοχή από αιώνες. Κάτι όμως «στραβώνει», νομίζουν ότι τους εντόπισε ο στρατός και πανικόβλητοι τους εκτελούν. Οι Ισραηλινοί τα παίρνουν κρανίο, εννοείται, ενοχοποιούν τη Χαμάς, παρότι οι αρχές φέρονται να γνώριζαν εξαρχής ότι δεν είχε σχέση (όχι πως της κακοφάνηκε κιόλα), προετοιμάζονται για πόλεμο και ξεκινούν «τυφλούς» βομβαρδισμούς στη Γάζα. Όλη η χώρα ξεσηκώνεται, η οργή ξεχειλίζει κι ακροδεξιές συμμορίες επιδίδονται σε «πογκρόμ» δολοφονώντας άγρια, με τη σειρά τους, έναν Παλαιστίνιο έφηβο, παραλίγο και δεύτερο. Προς τιμή τους, εκατοντάδες Ισραηλινοί σπεύδουν να συλλυπηθούν τους γονείς του θύματος, πράγμα που αντίστροφα δεν συνέβη.
Η ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς και άλλων ισλαμικών αλλά κι αριστερών οργανώσεων απαντούν με ρουκέτες. Ένα μήνα μετά, οι νεκροί Παλαιστίνοι ξεπερνούν τους 230, κυρίως γυναικόπαιδα, χιλιάδες είναι οι τραυματίες και οι πρόσφυγες. Η άλλη πλευρά μετρά έναν νεκρό και κάτι τζαμαρίες - οι περισσότερες ρουκέτες, συχνά εξίσου «τυφλές», αναχαιτίζονται από το αντιπυραυλικό σύστημα. Η ισραηλινή στρατιωτική υπεροχή είναι έτσι κι αλλιώς συντριπτική. Όχι πως έτσι ακυρώνεται η σοβαρότητα και αυτών των επιθέσεων, δεν γίνεται να σε συντροφεύει διαρκώς ο φόβος. Στην αντίπερα όχθη, η υπερσυντηρητική κυβέρνηση Νετανιάχου ισχυρίζεται ότι στοχεύει τρομοκράτες που χρησιμοποιούν αμάχους σαν ασπίδα προστασίας κι ότι πάντα «προειδοποιεί» προτού βομβαρδίσει (έτσι βέβαια προειδοποιούνται επίσης οι τρομοκράτες, κουφό;). Όμως ακόμα κι αν έχεις τις καλύτερες προθέσεις –λέμε τώρα- και τα πιο εξελιγμένα όπλα ακριβείας, σίγουρα θα προκαλέσεις «παράπλευρες απώλειες» βομβαρδίζοντας την πιο πυκνοκατοικημένη (5.046 κάτοικοι ανά τ.μ.) περιοχή του πλανήτη, «το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης», όπως αποκαλούν τη Γάζα οι αλληλέγγυοι των Παλαιστινίων. «Τραβηγμένο», λες; Άντε τότε ζήσε εσύ μαντρωμένος σε μια έκταση όσο η μισή Αττική μαζί με άλλα 2 εκ. νοματαίους, διαθέτοντας ελάχιστους πόρους κι εξαρτώμενος αποκλειστικά από την καλή θέληση του ισχυρού γείτονα για τις βασικές σου ανάγκες σε τρόφιμα, καύσιμα, φάρμακα, πόσιμο νερό κ.λπ. να δεις τη γλύκα! Και να μην μπορείς να ανοιχτείς ούτε στη θάλασσα πάνω από 3 μίλια... Υπόψη ότι οι κάτοικοι της Γάζας δεν μπορούν να ταξιδέψουν χωρίς άδεια ούτε καν στην «αδελφή» γειτονική Αίγυπτο, που μάλιστα συνεργάστηκε με το Ισραήλ στον τελευταίο αποκλεισμό. Κανείς όμως δεν διαδήλωσε γι' αυτό, παρότι η υποκρισία των περισσότερων αραβικών κυβερνήσεων στο παλαιστινιακό μόνο αμελητέα δεν είναι.
Το χειρότερο είναι ότι μοιάζουν πια να εκλείπουν οι ψύχραιμες φωνές. Ήταν βέβαια ήδη γνωστό ότι ουκ ολίγοι Άραβες φονταμενταλιστές θεωρούν τους Ισραηλινούς όχι απλά εχθρούς αλλά «διαβόλους» που πρέπει να εξοντωθούν μέχρις ενός σε μια απροκάλυπτα ρατσιστική, ολοκληρωτική λογική που ουσιαστικά εξακολουθεί να συμμερίζεται η Χαμάς. Φαινόμενα τέτοια παρατηρούνται όμως πια και στο Ισραήλ: Εμπρηστικές δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων, συνθήματα τύπου «Θάνατος στους Άραβες», έποικοι που απολαμβάνουν τον βομβαρδισμό της Γάζας ζητωκραυγάζοντας και πίνοντας μπίρες, ακροδεξιοί που επιτίθενται σε Άραβες πολίτες αλλά και σε ισραηλινές αντιπολεμικές συγκεντρώσεις... Ισχύει βέβαια ότι, ενώ αρκετοί Εβραίοι, επώνυμοι και μη, καταδικάζουν στον πόλεμο και την κατοχή, υπάρχουν εκατοντάδες αντιρρησίες συνείδησης καθώς και «προδοτικές» για τους φανατικούς Εβραίους ειρηνόφιλες οργανώσεις (Jewish Voice for Peace, Jews for Justice, Jews for Palestinian Right of Return), δεν συμβαίνει το ίδιο κι ανάμεσα στους Άραβες, με εξαίρεση κάποιες μικρές μεικτές συλλογικότητες. Είναι η διαφορά κουλτούρας, η αίσθηση ότι εκείνοι έχουν το δίκιο κι οι άλλοι τις ενοχές; Αρκετοί Παλαιστίνιοι, πάντως, δεν στηρίζουν τη Χαμάς για τα πιστεύω της αλλά επειδή διεκδικεί μαχητικά υποκαθιστώντας, παράλληλα, ένα ανύπαρκτο κράτος πρόνοιας. Η Παλαιστινιακή Αρχή δεν την αναγνωρίζει, φερόταν μάλιστα πεσμένη δημοσκοπικά, η αστυνόμευση που ασκεί στη Γάζα δημιουργεί αντιπάθειες, ειδικά στο πιο ασυμβίβαστο κομμάτι της νεολαίας. Είναι οι εκατόμβες αθώων θυμάτων που την ηρωοποιούν και τη δυναμώνουν, εξασφαλίζοντας νέες στρατιές πρόθυμων «μαρτύρων».
Καμιά άλλη εγχώρια ή διεθνής διένεξη δεν φανατίζει και δε διχάζει όσο το παλαιστινιακό. Οι οργισμένες ιδιωτικές και δημόσιες αντιπαραθέσεις καθώς κι ο αμείλικτος ψηφιακός πόλεμος που ξεσπά πια ταυτόχρονα στα κοινωνικά δίκτυα όποτε ανάβουν τα αίματα στη Μέση Ανατολή, δημιουργεί περισσότερα μίση και πάθη από όσο ζητήματα που θεωρούνται «εθνικά» όπως το Κυπριακό ή η ονομασία της Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Έχει βέβαια οικουμενικές διαστάσεις το φαινόμενο – είναι τέτοια η μορφή της διαμάχης που διεξάγεται μισό αιώνα τώρα στους «Άγιους Τόπους» των τριών μεγαλύτερων μονοθεϊστικών θρησκειών (πού να μην έσωναν για Άγιοι, δηλαδή!), τόσο άγριος ο πόλεμος προπαγάνδας των αντιμαχόμενων και τόση η πίεση που ασκείται από εκατέρωθεν υποστηρικτές και αλληλέγγυους στα ΜΜΕ που καλύπτουν τις εξελίξεις, ειδικά στη Δύση (στα αμερικανικά κανάλια π.χ παίζει λογοκρισία αν τυχόν θιγεί το Ισραήλ, αλλού πάλι απλά αντιγράφουν τα δελτία τύπου της Χαμάς), ώστε κάθε νέα σύρραξη στην Παλαιστίνη αυτόματα παγκοσμιοποιείται. Η παραπληροφόρηση και το τρολάρισμα ωστόσο οργιάζουν, άρα χρειάζεται να τριπλοτσεκάρεις το καθετί.
Η πλάστιγγα «γέρνει» βέβαια σαφώς στην παλαιστινιακή πλευρά, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, την Ασία και την Αμερική (πλην ΗΠΑ, φυσικά). Στην περίπτωσή μας, κάτι η επιθετική πολιτική των περισσότερων ισραηλινών κυβερνήσεων, κάτι το παροιμιώδες «κολλητηλίκι» ΗΠΑ-Ισραήλ, που μαζί με την επίκληση του Ολοκαυτώματος εξασφαλίζει ένα προκλητικό ακαταλόγιστο στο Τελ Αβίβ, κάτι ο θρύλος της ΟΑΠ του Γιασέρ Αραφάτ, κάτι οι Ιντιφάντες των εξεγερμένων εφήβων που έκαναν μόδα την κουφίγια σε όλο τον κινηματικό χώρο, κάτι η ίδια η επίσημη κρατική πολιτική που υπήρξε για χρόνια σταθερά φιλοαραβική (ειδικά επί Ανδρέα, που είχε κιόλας υποδεχτεί προσωπικά στον Πειραιά τους Παλαιστίνιους μαχητές της πολιορκημένης Βυρηττού το 1982), η αλληλεγγύη στον δοκιμαζόμενο παλαιστινιακό λαό έγινε ένα από τα ιερά θέσφατα όχι μόνο της Αριστεράς αλλά - για εθνικοθρησκευτικούς λόγους εκείνη - και της Δεξιάς, είτε της «καθώς πρέπει» είτε της «λαϊκής»: Οι Εβραίοι διοικούν τον κόσμο, σταυρώσανε τον Χριστό, απεχθάνονται τον ελληνισμό κι επιπλέον ήθελαν κάποτε την Κρήτη αποικία τους, αν αρκούν αυτά! Από κοντά και τα περιώνυμα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών», μια ψευδεπίγραφη προπαγανδιστική αθλιότητα των τσαρικών μυστικών υπηρεσιών που ωστόσο στην Ελλάδα έχει ακόμα κοινό. Τη συμπάθειά της στον παλαιστινιακό αγώνα έχει συχνά εκφράσει ανοικτά και η ΧΑ, άσχετα που ταυτόχρονα στοχοποιεί τους Άραβες και τους μουσουλμάνους μετανάστες γενικότερα. Χαρακτηριστική ήταν η φωτογραφία του χρυσαυγίτη βουλευτή Χρήστου Παππά με t-shirt υπέρ της απελευθέρωσης της Παλαιστίνης συν το φέσι της χιτλερικής ορεινής μεραρχίας Χαντσάρ, που στελέχωναν κυρίως μουσουλμάνοι Βόσνιοι αλλά και Παλαιστίνιοι με την ευλογία του μουφτή της Ιερουσαλήμ.
Υπάρχει πράγματι μπόλικος αντισημιτισμός στην ελληνική κοινωνία, αν και συνήθως συγκαλυμμένος – σε πρόσφατη δημοσκόπηση της ADL αναδειχτήκαμε πάλι οι πιο... αντιΕβραίοι Ευρωπαίοι με ποσοστό 69% κι ας είναι αμελητέα μειονότητα πια οι Ισραηλίτες μας. Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος θεσπίσαμε μόλις το 2003, μνημείο για τους 70.000 αφανισμένους Εβραίους της Θεσσαλονίκης στήσαμε μόλις το 2006. Στην «επίσημη νομιμοποίηση του αντισημιτισμού στην Ελλάδα» αναφέρεται συχνά κι ο ριζοσπάστης διανοητής Σάββας Μιχαήλ και όχι άδικα. Εκούσιος ή ακούσιος, «ο αντισημιτισμός είναι βαθιά ριζωμένος στην ελληνική και τη διεθνή Αριστερά, μεταμφιεσμένος συχνά σε αντισιωνισμό», καθώς καταγγέλλει μια μαχητική μειοψηφία φιλοϊσραηλινών αντιφασιστών, που ωστόσο καταφεύγει επίσης σε ιδεολογικές ακρότητες «καθαγιάζοντας» το ισραηλινό κράτος και στιγματίζοντας σαν αντισημίτη κάθε διαφωνούντα. «Προτιμάτε ένα κοσμικό, δημοκρατικό Ισραήλ ή μια φονταμενταλιστική Μέση Ανατολή; Γιατί οι Άραβες δεν αφοπλίζουν τη Χαμάς αν θέλουν ειρήνη;», διαβάζεις συχνά, άσχετα που τη (δημοκρατικά εκλεγμένη, υπόψη) Χαμάς πριμοδοτούσαν αρχικά Ισραήλ και ΗΠΑ ως αντίπαλο δέος της κοσμικής Φατάχ.
Το ίδιο το Ισραήλ προβάλλεται ως μια κοσμική, δημοκρατική, σύγχρονη χώρα, μια «όαση ελευθερίας» που απειλείται από τρομοκράτες και πολιορκείται από καθυστερημένα, βάρβαρα, θρησκόληπτα αραβικά κράτη. Ωστόσο τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα. Μπορεί οι καταγγελίες περί πολιτικής «απαρτχάιντ» απέναντι στην αραβική μειονότητα να είναι υπερβολικές, οι βομβιστικές επιθέσεις να δικαιολογούν, εν μέρει, τα «τείχη του αίσχους» που στήνει σε Γάζα και Δυτική Όχθη (και που αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα καταρρεύσουν σαν τα βιβλικά τείχη της Ιεριχούς), οι κατηγορίες για «επιλεκτική ευαισθησία» των επικριτών του - που δεν συγκινούνται, λέει, εξίσου για τη Συρία, το Ιράκ ή την Ουκρανία -, να ευσταθούν. Ωστόσο, δεν ξέρω πόσο cool είναι να διαφημίζεσαι π.χ. αφενός σαν «η πιο gay friendly χώρα στην Ασία» και παράλληλα να ισοπεδώνεις ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα μαζί με τους ενοίκους τους για αντίποινα. Αμφότερες βέβαια οι πλευρές εφαρμόζουν συχνότατα την αρχή της συλλογικής ευθύνης. Οι Ισραηλίτες αξίζουν σίγουρα μια χώρα ύστερα από τόσους αιώνες κατατρεγμού, πόσο δίκαιο όμως ακούγεται να εξαφανίσουν ένα ολόκληρο λαό για να το πετύχουν; Εντάξει, ούτε οι ντόπιοι είχαν κράτος πριν, οθωμανική κατοχή και ύστερα βρετανική εντολή είχε η Παλαιστίνη, την οποία οι Εβραίοι θεωρούν πατρογονικό τους «κτήμα» καθότι είναι η βιβλική Γη της Επαγγελίας, όμως πώς θα ακουγόταν αν π.χ. αξιώναμε εμείς να εποικήσουμε τη Μικρασία, απαλείφοντας σταδιακά τον τουρκικό πληθυσμό, επειδή ο ελληνισμός είχε, λέει, εκεί τρισχιλιετή παρουσία;
Μισός αιώνας μίσους, αίματος, ανθρωποφαγικών δαιμονοποιήσεων και τίποτα δεν δείχνει ότι η κατάσταση θα εκτονωθεί. Ήδη ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε χερσαίες επιχειρήσεις στη Γάζα. Θα είναι άραγε ένα ακόμα "σύντομο επεισόδιο" ή θα λάβει η σύγκρουση ευρύτερες διαστάσεις; Η «σιδηρά πυγμή» του ισραηλινού κράτους, ο "ανένδοτος" της Χαμάς και των εκατέρωθεν φανατικών, η ισχυροποίηση των ισλαμιστών μαχητών, ο μιλιταρισμός των Σιωνιστών εποίκων, η γενικότερη αστάθεια στη Μέση Ανατολή εκτροχιάζουν την κατάσταση κι όποτε συμβαίνει αυτό, οι πιο ευάλωτοι, οι πιο αδύναμοι την πληρώνουν πρώτοι. Από κοντά οι διαλλακτικοί κι οι μετριοπαθείς. Στο μεταξύ, το διεθνές διπλωματικό αλισβερίσι συνεχίζεται, άπαντες φωνάζουν για ειρήνη, πολλά όμως είναι τα γεωπολιτικά και άλλα συμφέροντα που εξυπηρετεί η στρατηγική της έντασης και το λουτρό αίματος που συνεχίζεται... Ο πλανήτης θα ήταν σίγουρα πιο ήρεμος αν οι δύο λαοί κατάφερναν κάποτε να συνυπάρξουν ειρηνικά, είτε αναγνωρίζοντας ο ένας τα δίκαια του άλλου είτε επειδή απλά δεν βγαίνει διαφορετικά. Εάν και οσότου όμως ευοδωθεί αυτό, οι «απέξω» ας είμαστε περισσότερο σκεπτικιστές και υποψιασμένοι.