Διακόσια χρόνια συμπληρώνονται από τη γέννηση της… μητέρας του Εμμανουήλ Ροΐδη – η αναφορά θα ήταν άνευ σημασίας αν η Κορνηλία Ροΐδη, το γένος Ροδοκανάκη, δεν αποτελούσε κρίσιμο πρόσωπο στην παράσταση που ετοιμάζει ο Δημήτρης Μαυρίκιος για το Φεστιβάλ Αθηνών.
Η περιπετειώδης ζωή της είναι κυριολεκτικά μυθιστορηματική: μοσχαναθρεμμένη κόρη του Εμμανουήλ Ροδοκανάκη, της γνωστής οικογένειας εμπόρων από τη Χίο με δραστηριότητες σε όλη τη Μεσόγειο, βρέθηκε με την Καταστροφή του 1822 στο Λιβόρνο. Ο πατέρας της συνελήφθη και απαγχονίστηκε για πολιτικούς λόγους και η μικρή βρέθηκε σκλάβα ενός Τούρκου στη Σμύρνη – ο οποίος, διακρίνοντας την καλλονή της και φιλοδοξώντας να την εντάξει στο χαρέμι του, την έστειλε μέχρις ότου μεγαλώσει στο υποστατικό του στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας. Έμεινε εκεί τέσσερα χρόνια, υπό την τρυφερή φροντίδα ενός ζεύγους ηλικιωμένων Τούρκων που την αγάπησαν σαν παιδί τους.
Ώσπου την ανακάλυψε ένας παλιός υπηρέτης της οικογένειάς της και ενημέρωσε τους συγγενείς της στο Λιβόρνο. Έξι χιλιάδες τάλιρα –πολλά λεφτά, τότε− έδωσαν στον Τούρκο για να την πάρουν πίσω. Έκτοτε η ζωή της υπήρξε ανάλογη της καλής καταγωγής της, αλλά πάντα περιπετειώδης. Έζησε στη Σύρο, ως σύζυγος του, επίσης εμπόρου από τη Χίο, Δημητρίου Ροΐδη, στη Γένοβα και στο Ιάσιο, ώσπου εγκαταστάθηκε τελικά στην Αθήνα το 1862. Πέθανε στα 93 της, έχοντας ζήσει τον μεγάλο πλούτο και τη μεγάλη φτώχεια, και αφού είχε ήδη χάσει τον αγαπημένο της γιο.
Ο Δημήτρης Μαυρίκιος θυμίζει τη μυθιστορηματική ζωή της μητέρας του Εμμανουήλ Ροΐδη, συνδέοντάς τη με το, πρώτο και τελευταίο, μυθιστόρημα που έγραψε, την «Πάπισσα Ιωάννα» (1866). Κι αυτό γιατί η μητέρα του και η Πάπισσα Ιωάννα ήταν οι πιο σημαντικές γυναίκες στη ζωή του συγγραφέα, αυτές που καθόρισαν τη ζωή και το έργο του. Η μεν Κορνηλία ήταν η μοναδική γυναίκα µε την οποία ο Ροΐδης μοιράστηκε τη ζωή του, µένοντας άγαµος πλάι της µέχρι τον θάνατό του. Η Ιωάννα, πάλι, είναι η µοναδική ηρωίδα µυθιστορήµατος που έπλασε ποτέ ο Ροΐδης. Οι δυο αυτές µορφές, κατά τον σκηνοθέτη, «καθρεφτίζονται η µια µέσα στην άλλη σε περιοχές της “διανοίας” που είναι ιδιαίτερα προσφιλείς στον συγγραφέα: εκεί όπου πραγµατικότητα και µυθοπλασία ενώνονται αρµονικά, χωρίς σύνορα διακριτά ανάµεσά τους».
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Δημήτρης Μαυρίκιος
Πάπισσα Ιωάνα – Αναζητώντας την ηρωίδα του Ροΐδη μέσα από τη μητέρα του, Κορνηλία
30 – 31. Ιουλίου
Πειραιώς 260, Χώρος Η
Συγγραφή-Eπιλογή κειμένων-Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μαυρίκιος
Σκηνικά: Δημήτρης Πολυχρονιάδης
Κοστούμια: Εύα Νάθενα
Μουσική Σύνθεση-Επιμέλεια: Στάθης Σκουρόπουλος
Κινησιολογία–Χορογραφίες: Αποστολία Παπαδαμάκη
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Ερμηνεύουν: Σπύρος Ανδρεόπουλος, Αλέξανδρος Βάρθης, Μανώλης Δούνιας, Δημήτρης Ντάσκας, Ράνια Οικονομίδου, Εύα Οικονόμου-Βαμβακά , Αποστολία Παπαδαμάκη, Στέφανος Παπατρέχας, Γιούλικα Σκαφιδά, Γιάννης Φλουράκης