"το λιγότερο είναι περισσότερο", Mies van der Rohe.
"το περισσότερο δεν είναι λιγότερο", Robert Venturi
Οι Hiboux ξεκίνησαν τη συνεργασία τους το 2005. Την δημιουργική ομάδα απαρτίζουν τέσσερις νέοι αρχιτέκτονες: o Δημήτρης Θεοδωρόπουλος, η Σοφία Ντώνα, η Mαριάννα Ξυνταράκη και η Μαρία Τσιγάρα.
Έχοντας παράλληλα ερευνήσει τον χώρο μέσω προσεγγίσεων άλλων πεδίων (ανθρωπιστικές επιστήμες, εικαστικά, παραστατικές τέχνες, θεωρία του χώρου), ενδιαφέρονται να διευρύνουν την αρχιτεκτονική πράξη.
Συνδυάζοντας στοιχεία αυτών των αναζητήσεων, εφαρμόζουν σε κάθε project μια εστιασμένη προσέγγιση που επικεντρώνεται στην κατοίκηση και ζωή του κάθε ανθρώπου. Από την συνθήκη αυτή ξεκινά κάθε φορά μια μελέτη που αφορά τις ανάγκες και τις επιθυμίες που εκφράζουν οι χρήστες του χώρου. Η ομάδα στην κατεύθυνση ενός σύγχρονου σχεδιασμού, επαναδιαπραγματεύεται στοιχεία εντοπιότητας και μοντερνισμού. Αποδεσμευμένη από μανιέρες, κατασκευαστικές νόρμες ή από την ιδέα μιας "γραφής" κινείται προς μια πιο πειραματική κατεύθυνση.
Το ολόλευκο διαμέρισμα στην Μακρυγιάννη
Η πρώτη επίσκεψη στο υπό ανάθεση διαμέρισμα έγινε ενώ ακόμα η πολυκατοικία ήταν υπό κατασκευή. Η αρχική του μορφή ήταν ένας ορθογώνιος μακρόστενος χώρος με κλειστές τις δυο μακριές πλευρές και δυο απολύτως διαμπερείς. Η σαρωτική θέα της αθηναϊκής πόλης εισέβαλε στον χώρο και υπήρξε καίρια για τις συνθετικές αποφάσεις. Από την μια πλευρά στέκει ο λόφος του Φιλοπάππου, οι αθηναϊκές πολυκατοικίες, και το κυριότερο ο σκουρόχρωμος όγκος του νέου μουσείου Aκρόπολης που υπογραμμίζει κυριολεκτικά την θέα του ναού του Παρθενώνα. Από την άλλη πλευρά βρίσκονται ακάλυπτοι αθηναϊκών πολυκατοικιών, η λεωφόρος Συγγρού και στο βάθος ο Υμηττός.
Aυτή η ροή που διαπερνά τον ορθογώνιο χώρο δεν έπρεπε να ανακοπεί από πρόσθετους τοίχους ούτε εξωτερικά ούτε εσωτερικά. Οι όψεις, δηλαδή οι στενότερες πλευρές, αποφασίστηκε να παραμείνουν "ανοικτές" σ' όλο το μήκος, με την χρήση μεγάλων γυάλινων κουφωμάτων. Εσωτερικά, διαμορφώθηκε μια τελείως ανοιχτή κάτοψη, χωρίς διαχωριστικούς τοίχους, που ενισχύει τη διαμπερότητα του χώρου. Επιφάνειες απο λευκή, ματ λάκα παράλληλες με τις μακριές πλευρές του αρχικού ορθογωνίου, διαμορφώνουν εκατέρωθεν του διαμερίσματος δυο ζώνες όπου ¨κρύβονται¨ οι κλειστοί χώροι: τα λουτρά, ένα bar, μια οθόνη προβολής, η βιβλιοθήκη, το wall bed και η κουζίνα. Οι λειτουργίες αυτές εξαφανίζονται στο πάχος των πλαϊνών πλευρών.
Στο κέντρο τρία ελεύθερα έπιπλα-νησίδες από λευκή γυαλιστερή λάκα διαμορφώνουν περάσματα και επιμέρους χώρους χωρίς σαφή όρια. Oι νησίδες, καθαροί ορθογώνοι όγκοι, πλέουν σε μια λευκή επιφάνεια από μεγάλες πλάκες μαρμάρου 'Αριστον. Συρόμενα λακαριστά και γυάλινα πετάσματα κρυμμένα στις νησίδες και τους πλάγιους τοίχους κλείνουν ορίζοντας το υπνοδωμάτιο του ιδιοκτήτη, τον χώρου του ντους, την γκαρνταρόμπα, τον ξενώνα. Σύροντας τα ο χώρος είτε δίνεται στο βλέμμα συνολικά είτε χρήσεις και θέες αποκρύπτονται.Οι νησίδες μαζί με τα προσαρτημένα σε αυτές πετάσματα αποτελούν το εύρημα που μετατρέπει τον ενιαίο χώρο σε χώρο με διακεκριμένες λειτουργικά περιοχές. Δημιουργούν την δυνατότητα ρύθμισης της επικοινωνίας των περιοχών έτσι ώστε το σπίτι να λειτουργεί σαν μηχανισμός παραγωγής χώρων, θεάσεων, συμβάντων.
Συνολικά τα εργαλεία που συνέβαλαν στο παιχνίδι των μετασχηματισμών υπήρξαν εκτός από τα συρόμενα πετάσματα, η διαχείρηση του φωτισμού και η επαναληψιμότητα των όγκων και επιφανειών. Και τα τρία χρησιμοποιήθηκαν με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε κανένα στοιχείο του χώρου να μην είναι μονοσήμαντο και να μην ορίζεται αποκλειστικά από την λειτουργία του. Π.χ. Οι κεντρικοί όγκοι του σπιτιού είναι άλλοτε κομμάτια ενός ενιαίου τοίχου, άλλοτε φίλτρα της διαμπερότητας, άλλοτε κουτια αποθήκευσης. Όπως επίσης και τα κινητά πετάσματα άλλοτε κρύβουν κάτι, άλλοτε είναι φωτιστικές επιφάνειες, επιφάνειες προβολής ή καθρέφτες, άλλοτε μισοφανερώνουν κάτι αποκαλύπτοντας τις δυνατότητες των ενδιάμεσων θέσεων. Mε ελάχιστα και απλά μέσα το σπίτι μπορεί να παράγει πληθώρα χώρων, θεάσεων και επεισοδίων.
Aυτός ο μηχανισμός κατοίκησης εκτός από μηχανισμός ακρίβειας ως προς την λειτουργικότητα των χώρων που παράγει, αφήνει ταυτόχρονα να συμβαίνουν απρόβλεπτα παιχνίδια επικοινωνίας και ροϊκότητας. Παιχνίδια φωτός και ανακλάσεων. Eνώ το σκούρο χρώμα της οροφής την εξαφανίζει από το οπτικό πεδίο διαλύοντας το λευκό ¨κουτί¨, η αποκλειστική χρήση του λευκού γίνεται το ελάχιστο σημείο εκκίνησης για να γεννηθούν εναλλακτικά τοπία, εικόνες και πληθώρα μεταμορφώσεων του χώρου.
αρχιτέκτονες: Δημήτρης Θεοδωρόπουλος + Μαριάννα Ξυνταράκη + Μαρία Τσιγάρα
photos: eriera attali, viewport architectural images