Όταν ο Ryan Murphy και ο Brad Falchuk εμπνεύστηκαν το American Horror Story, ενδεχομένως υποψιάστηκαν την επερχόμενη επιτυχία του (δεδομένων των προηγούμενων εμπορικών τους θριάμβων με το Glee και το Nip/Tuck), αλλά αμφιβάλλω αν φαντάστηκαν το μέγεθος του παροξυσμού και τη μαζικότητα της αισθητικής ακολουθίας που θα πυροδοτούσαν, με το νέο τηλεοπτικό trend που λάνσαραν (ίσως άθελά τους). Η σειρά προδίδει την ταυτότητά της εσκεμμένα μέσω του τίτλου, φλερτάροντας, εκ πρώτης όψεως, επικίνδυνα με την γραφικότητα, αλλά στην πραγματικότητα, οικοδομώντας μια σατανική μπλόφα, που, με τη σειρά της, προοικονομεί με ακρίβεια την διάψευση των βιαστικών προσδοκιών του κόσμου για κάτι corny και χιλιοπαιγμένο. Γιατί, όντως, πρόκειται για μια αμερικάνικη ιστορία τρόμου (με αυτοτελείς θεματικούς κύκλους), αλλά παράλληλα, πρόκειται και για κάτι εντελώς διαφορετικό, που πατάει πάνω στο στέρεο έδαφος της αμερικάνικης παράδοσης στο συγκεκριμένο είδος, για να αναπτυχθεί, στη συνέχεια, πέρα από αυτήν, γεννώντας παράδοξα καινοφανείς κόσμους, με αντισυμβατικά μέσα.
Το American Horror Story αντλεί τη θεματολογία του από κλασικά μυθιστορηματικά μοτίβα, αλλά πλάθει το υλικό του επί τη βάσει μιας σύγχρονης σεναριακής και σκηνοθετικής δομής, την οποία εμπλουτίζει με πλήθος ερεθιστικών εικαστικών στοιχείων. Το μεγάλο προσόν της σειράς είναι το κινηματογραφικό πρίσμα μέσα από το οποίο είναι ιδωμένη η εξέλιξη των πραγμάτων, το οποίο διαφοροποιεί το έργο από την τετριμμένη τυπολογία της σύγχρονης τηλεοπτικής πραγματικότητας, ανεξαρτήτως budget. Παρότι έχουμε να κάνουμε με τηλεοπτική σειρά, που κάθε της κύκλος είναι, ως είθισται, διαρθρωμένος σε επεισόδια, η αίσθηση της συνεκτικότητας και της εννοιολογικής συνέχειας είναι αυτή που μένει σε εκείνον που παρακολουθεί προσεκτικά και με συνέπεια την εκτύλιξη της πλοκής. Κάθε επεισόδιο αποτελεί κομμάτι του όλου και κανείς δεν το εκτιμά μεμονωμένα, καθώς η αριστοτεχνική σύνδεση των τεκταινομένων σε αναγκάζει να το επεξεργαστείς σε συνάρτηση με αυτό που προηγήθηκε και εκείνο που θα ακολουθήσει. Το νόημα δεν κατακερματίζεται, δηλαδή, αλλά αποτυπώνεται υπό μορφή ταινίας, με πολύ καλοζυγισμένη οικονομία, μάλιστα.
Το cast δεν είναι απλώς προσεγμένο - είναι απολύτως προσφυές - και δίνει την εντύπωση πως πρώτα γράφτηκε ο ρόλος και μετά κατασκευάστηκαν οι ηθοποιοί, ειδικά για να τον ενσαρκώσουν. Ο συνδυασμός κλασικών επιλογών αδιαμφισβήτητης αξίας (π.χ Jessica Lange), με μοντέρνα ταλέντα, που χιπστερίζουν όσο πρέπει για να παρουσιάζουν εναλλακτικό ενδιαφέρον, χωρίς να είναι βαρετά ή υπερπροβεβλημένα (π.χ Evan Peters), δίνει στο όλο μίγμα την κατάλληλη καλλιτεχνική ισορροπία και την απαραίτητη ποικιλομορφία, ώστε να εμπίπτει στη σφαίρα του συλλογικά ελκυστικού, αποφεύγοντας, όμως, τον καταδικαστικό σκόπελο του αμείλικτου mainstreaming. Το νέο παντρεύεται με το παλιό υπ' όρους ισότητας, και ο καθένας αναλαμβάνει τη θέση του οργανικά. Καμία έκπτωση, κανένα καπέλωμα. Τα πάντα έχουν τη σκοπιμότητά τους και εγγράφονται στο έργο με τη σωστή δοσολογία.
Ο τομέας της αισθητικής, πάντως, είναι εκείνος που, ίσως από σπόντα, αποκρυστάλλωσε το American Horror Story στις συνειδήσεις του κοινού, ως μείζον υποκείμενο της σύγχρονης ποπ κουλτούρας, ικανό να διαμορφώσει τάσεις τεχνηέντως, χωρίς, πάντως, να εμφορείται επισήμως από τον αέρα του trendsetter. Η επιδεξιότητα, το coolness και η πηγαία αυθεντικότητα, άλλωστε, είναι οι κατ' εχοξήν πυλώνες της ουσιαστικής επιδραστικότητας, που συνθέτουν επιτυχημένες εικαστικές νόρμες. Η grunge ατμόσφαιρα στην οποία μας παραπέμπει ο πρώτος κύκλος μέσω των αναδρομικών αναφορών του, η μουσική και ενδυματολογική κουλτούρα των 60s, όπως αποτυπώνεται, εύστοχα, στο Asylum, και η πρόσμιξη στοιχείων του αμερικανικού νότου με το σύγχρονο hipster στυλιζάρισμα (Coven), είναι κάποιες από τις πολιτισμικές παραμέτρους που καθιστούν τη σειρά τόσο θελκτική και ενδιαφέρουσα, άσχετα από την ιστορία που περικλείει.
Season 1 (Murder House)
To βασικό concept είναι απλό και συνηθισμένο, ειδικά για τα αμερικάνικα δεδομένα: Ένα στοιχειωμένο σπίτι και μια οικογένεια που εγκαθίσταται σ' αυτό, ανυποψίαστη για το παρελθόν του και τις περίεργες δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό του. Σημασία, όμως, δεν έχει τόσο η πρωτοτυπία του μύθου (υπάρχει άλλωστε ανέγγιχτη θεματολογία;), όσο ο τρόπος προσέγγισής του και το ευρύτερο περιβάλλον ανάπτυξης. Η ιστορία ξετυλίγεται αργά, αλλά σταθερά, αποκαλύπτοντας τις διάφορες παραφυάδες της με αλλόκοτα γοητευτικό τρόπο και επενδύοντας ιδιαίτερα στο βάθος των χαρακτήρων. Στην πορεία, το σπίτι μοιάζει να αποκτά δική του βούληση, η παράνοια που κατοικεί μέσα του συμπαρασύρει τους πρωταγωνιστές, και τα πρόσωπα που πετάγονται, ανά διαστήματα, από το πουθενά, αποκαλύπτουν τα κίνητρά τους και τον πραγματικό τους δεσμό μαζί του.
Season 2 (Asylum)
Ακόμη ένα γνώριμο παραμυθικό πάτερν τίθεται ως βάση ενός κινηματογραφικού οικοδομήματος, που, με τις απαραίτητες ενέσεις σουρεαλισμού και διαστροφής, εξελίσσεται σε εικονοκλαστικό θρίλερ, με πολιτική ατζέντα. Ένα ίδρυμα για τους νοσηρά διαταραγμένους δεν είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται, και το γεγονός ότι η ιστορία εξελίσσεται κατά κύριο λόγο στη δεκαετία του 60, είναι ενδεικτικό της δυσκολίας που θα αντιμετώπιζε οποιοσδήποτε επιχειρούσε να ρίξει φως στα ζοφερά του έγκατα. Η συμμετοχή της εκκλησίας στη συγκάλυψη ή ακόμα και στην τέλεση ειδεχθών εγκλημάτων είναι θεμελιώδες κομμάτι του storyline, αποτελώντας, εκ παραλλήλου, ιδανικό πάτημα για μια διαχρονικά εύστοχη κοινωνική καταγγελία, εκ μέρους των δημιουργών. Το μυστήριο ανατέμνεται όσο πρέπει, χωρίς να εξιχνιάζεται εξαντλητικά. Στο τέλος, κάτι άλυτο θα σου μείνει, για να πάρεις μαζί σου.
Season 3 (Coven)
Στην τρίτη σεζόν, που βρίσκεται ακόμη εν εξελίξει, οι δημιουργοί αποφάσισαν να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τον κράχτη τους, δηλαδή την Jessica Lange, αφήνοντάς τη να ενσταλάξει στο σενάριο την ουσία της προσωπικότητάς της, η οποία μοιάζει να το έχει στιγματίσει καθοριστικά. Ένα ιδιαίτερο σχολείο για χαρισματικά κορίτσια (ο ευφημισμός της μάγισσας) αποτελεί τον πυρήνα ενός κυκεώνα συγκρουσιακών δυνάμεων, ανθρώπινων και υπερφυσικών, που άγουν και άγονται σε μια απρόβλεπτη διαδρομή. Τα δροσερά αλλά αφελή νιάτα, η γοητευτική αλλά δυσοίωνη ωριμότητα, το άκρατο πάθος για εξουσία και η αναπόδραστη ρήξη με την πραγματικότητα, που αυτό επιφέρει, είναι μερικά από τα κύρια συστατικά του Coven, που, με τον σύμμετρο συγκερασμό τους, καταφέρνουν να επικαιροποιήσουν με ενδιαφέροντα τρόπο το αρχέτυπο της μάγισσας.
Μην το φιλοσοφήσετε περαιτέρω, αν δεν το 'χετε δει, απλώς δείτε το. Σίγουρα θα το ξαναδείτε. Αν το βλέπετε ήδη, συνεχίστε να το παρακολουθείτε. Ή, αν μπορείτε, κάντε αλλιώς.