Όταν λείπεις από τον τόπο σου για πάνω από μία δεκαετία, παύεις να θεωρείσαι ντόπιος και «γνώστης». Ωστόσο το νησί στο οποίο μεγάλωσα, με όλα τα όμορφα και τα στραβά του, πάντα θα με τραβάει πίσω, έστω και για λίγες μέρες κάθε χρόνο. Ξέχνα την πενθήμερη, το Φαληράκι με τους Άγγλους που ξερνάνε, τη ρωσική απόβαση και το μοτίβο του «all-inclusive» resort οικογενειακών διακοπών. Η Ρόδος (μπορεί να) είναι πολλά περισσότερα και όσα ακολουθούν, που αποτελούν ως επί το πλείστον κλασικές ροδίτικες αξίες, είναι μια σύνοψη αυτών που με συνδέουν με το νησί, από καθαρά υποκειμενική σκοπιά.
Ξεκινώ με τα τρία πράγματα που λαχταρώ να κάνω αμέσως κάθε φορά που θα βρεθώ καλοκαίρι στη Ρόδο. Το πρώτο είναι μια βόλτα στο Κάστρο των Ιπποτών, στη Μεσαιωνική (Παλιά) Πόλη. Αυτό το δαιδαλώδες χωνευτήρι πολιτισμών που αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO σε προκαλεί να χρησιμοποιήσεις κάποια από τις πολλαπλές εισόδους του για να το εξερευνήσεις και να χαθείς ανακαλύπτοντας νέα μονοπάτια και διαδρομές. Προτιμώ πάντα τις νυχτερινές ώρες που η απόκοσμη ησυχία και τα κλειστά τουριστικά καταστήματα παραπέμπουν σε άλλες εποχές, παρόλο που έχω σταματήσει προ πολλού να επισκέπτομαι τα δεκάδες μπαρ που ανανεώνονται συχνότατα, τα οποία όμως πάντα θα μου θυμίζουν την εφηβεία μου. Τσέκαρε και τα καλλιτεχνικά δρώμενα στο Θέατρο Μεσαιωνικής Τάφρου. Αν πετύχεις συναυλία ή θεατρική παράσταση, αξίζει να την παρακολουθήσεις σε αυτό το πανέμορφο και εξαιρετικά καλοδιατηρημένο σημείο με την τέλεια ακουστική.
Το δεύτερο είναι να φάω παγωτό από τη Στάνη.Όπου κι αν έχω ψάξει, όμοιό του δεν έχω βρει. Ίσως και να μεροληπτώ, γιατί οι γεύσεις με τις οποίες έχεις μεγαλώσει πάντα θα αποδεικνύονται ισχυρότερες όλων των άλλων. Στη Στάνη, λοιπόν, θα βρεις την πιο νόστιμη κι εκλεπτυσμένη φρέσκια γαλατίλα σε κλασικές και καθόλου «θορυβώδεις» επιλογές – προτίμησε τις πιο απλές και παλιακές σε ένα από τα πολλά καταστήματα του νησιού.
Το τρίτο είναι η επίσκεψη στις Πηγές Καλλιθέας, εκεί όπου έτρεχε η Βουγιουκλάκη στο Δόλωμα να αγκαλιάσει τον Βουλγαρίδη και ν' ακούσει το «Άσ' το το χεράκι σου». Αυτός ο μαγικός όρμος που βρίσκεται κάτω από τα παλιά ιαματικά λουτρά της Καλλιθέας αποτελεί για μένα την πιο χαρακτηριστική εικόνα της Ρόδου και μου γεννά απίστευτη ευφορία. Συνήθως προτιμώ τις βραδινές ώρες, για να συνδυάσω τη βόλτα με ένα ποτό στο πολύ καλό Pane di Capo που έχει αναλάβει τη διαχείριση του χώρου, αν και το μπάνιο σε έναν από τους πολλαπλούς όρμους της Καλλιθέας είναι επίσης στα «to do» μου, καθώς θεωρώ ότι είναι οι πιο ενδιαφέρουσες παραλίες κοντά στην πόλη.
Για να πάρεις γερή γεύση Ρόδου, χρειάζεσαι μέρες. Θα κολυμπήσεις σε όλη την τεράστια ακτογραμμή του Αφάντου, αν προτιμάς βότσαλο, στην πασίγνωστη Τσαμπίκα, αν θες άμμο, στον όρμο του Αγίου Παύλου στη Λίνδο, σε Βλυχά, Γεννάδι, Κιοτάρι, Πρασονήσι, αν θες να απομακρυνθείς από την πόλη –και πρέπει να απομακρυνθείς, για να ανακαλύψεις τις αντιθέσεις του νησιού–, και στα Μαντώματα, την official παραλία γυμνιστών στο Φαληράκι. Αυτές οι παραλίες είναι μόνο οι προσωπικές αγαπημένες, καθώς οι επιλογές είναι αληθινά ανεξάντλητες – κάθε Ροδίτης, εξάλλου, έχει διαφορετικό top 10. Καθώς θα κάνεις τη διαδρομή της δυτικής, μη ανεπτυγμένης τουριστικά πλευράς του νησιού, ξέχνα τις παραλίες γι' αρχή και μπες σε mood χωριάτικο, βουνίσιο. Φάε μοσχαρίσια μπριζόλα στα Καλαβάρδα, επισκέψου τα γραφικά χωριά Έμπωνα και Μονόλιθο, τα σαλέ του Προφήτη Ηλία και καθώς προσεγγίζεις το νότιο άκρο του νησιού, χάζεψε το άγριο τοπίο που θυμίζει τις ακτές της Πορτογαλίας. Στην επιστροφή σου από την ανατολική πλευρά θα κάνεις πολύωρη στάση για βόλτα στα σοκάκια της Λίνδου, του μοναδικού κομματιού του νησιού που θυμίζει Κυκλάδες. Γλυκό και παγωτό εκεί θα φας στο Gelo Blu και φαγητό στον Μαυρίκο, που υπάρχει εδώ και χρόνια σε όλες τις λίστες με τα καλύτερα εστιατόρια της Ελλάδας.
Άλλες ταβέρνες που αξίζουν στο νησί είναι ο Πελεκάνος στο Βάτι, η Πηγή Φασούλι με τα υπέροχα μαγειρευτά, τη ρεβιθάδα και το κατσικάκι-γλύκισμα στην Ψίνθο, η Όαση με τους all-time classic, γεμιστούς με τυρί κολοκυθοανθούς στην Ελεούσα, η Γέφυρα με τον μοναδικό τηγανητό μπακαλιάρο σκορδαλιά στην Παστίδα, οι ψαροταβέρνες στην παραλία Στεγνά της Αρχαγγέλου με το τέλειο συμιακό γαριδάκι. Όπου κι αν βρεθείς, δοκίμασε πιταρούδια, είναι οι ντόπιοι ρεβιθοκεφτέδες που το κάθε μαγαζί και η κάθε νοικοκυρά φτιάχνουν με τον δικό τους τρόπο.
Επιστρέφοντας στην πόλη, δοκίμασε τα κοκτέιλ του Last Butler και κάνε ένα πέρασμα από το Black Adder στον πεζόδρομο του κέντρου, που, ως πιάτσα, εδώ και λίγα χρόνια αποτελεί το αντίπαλο δέος για ποτό στην πολυετή παντοκρατορία της Παλιάς Πόλης. Αν θες κάτι πιο γκουρμέ, ο Έκτορας Μποτρίνι έχει στήσει το ομώνυμο εστιατόριό του στην Ακτή Μιαούλη – η αναγνωρισμένη και βραβευμένη κουζίνα του δεν χρειάζεται συστάσεις. Για ψάρι, στην Παλιά Πόλη τρία είναι τα πιο διάσημα εστιατόρια, ο Φώτης, ο Αλέξης και ο Ντινόρης – το καθένα έχει τη δική του ιστορία και οι οπαδοί είναι μοιρασμένοι. Αν έχεις όρεξη να παρτάρεις, τσέκαρε το ετήσιο line-up του Paradiso. Κάθε χρόνο καλεί μεγάλα ονόματα από τον χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής και το location δίπλα στη θάλασσα είναι ονειρικό.
Για το τέλος άφησα ένα μαγαζί που όμοιό του δεν έχω βρει πουθενά. Ο Κούκος στο Νιοχώρι είναι αγαπημένο στέκι των ντόπιων εδώ και μία εικοσαετία, ένα παλιό, δαιδαλώδες σπίτι με αλλεπάλληλα επίπεδα, κρυμμένα δωματιάκια και εσωτερικές αυλές που επεκτείνεται συνεχώς. Η διακόσμηση χρησιμοποιεί με επιτυχία στοιχεία λαογραφίας και οι χώροι του φιλοξενούν από μαθητές που κάνουν κοπάνα τον χειμώνα μέχρι περίεργους τουρίστες στην ντάλα του κατακαλόκαιρου. Διαθέτει ψαγμένο, έντεχνο σάουντρακ και μπορείς να πας από το πρωί για καφέ και πρωινό μέχρι αργά το βράδυ για μεζέδες, κρασί ή κοκτέιλ με ονομασίες από τα χωριά του νησιού. Φεύγοντας από τη Ρόδο, μην ξεχάσεις να πάρεις μαζί σου μελεκούνια, το παραδοσιακό ροδίτικο γλύκισμα που μοιάζει με παστέλι με μυρωδικά και το δίνουν στους γάμους.