Εδώ και καιρό οι νεαροί Κινέζοι λατρεύουν έναν χαρακτήρας κινουμένων σχεδίων φιλανδικής προέλευσης που δεν έχει γίνει απλώς ο νέος αγαπημένος τους ήρωας, αλλά κυριολεκτικά ένα σύμβολο αντίστασης ενάντια στην υποχρεωτική κοινωνικοποίηση.
Ο Μάττι, ο πρωταγωνιστής του κόμικς "Φινλανδικοί εφιάλτες", ενσαρκώνει έναν τυπικό Φινλανδό που φοβάται την ψιλοκουβέντα και λατρεύει να κλείνεται στον προσωπικό του χώρο, χωρίς να κινδυνεύει να τον ενοχλήσει κάποιος. Πρόκειται για μία μάλλον μινιμάλ φιγούρα κινουμένων σχεδίων, με έναν μπλε σταυρό στο κεφάλι, να θυμίζει τη σημαία της χώρας του και να παλεύει συνεχώς με μάλλον αμήχανες έως άβολες κοινωνικές συναναστροφές.
Η Karoliina Korhonen, η illustrator που δημιούργησε τους «Φινλανδικούς εφιάλτες», δηλώνει εντυπωσιασμένη από την επιτυχία του κόμικ της στους Κινέζους. «Κι εγώ που νόμιζα ότι οι Κινέζοι είναι συνηθισμένοι στα γεμάτα πλήθος μέρη. Είχα πει ότι ο καθένας μας μπορεί να έχει λίγο... Matti μέσα του, ανεξάρτητα από το πού προέρχεται, αλλά αυτό δεν το είχα προβλέψει».
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η 25χρονη Γιανγκ Γιούνγκ, διάβασε απνευστί το κόμικ σ' ένα βιβλιοπωλεία στη Σανγκάη την προηγούμενη εβδομάδα κι από τότε βρήκε το jingfen της ή την αδελφή Φινλανδή ψυχή της, αν προτιμάτε.
Ακριβώς, όπως και ο Matti, η Yang λέει ότι αισθάνεται εξαιρετικά άβολα σε κάθε νέα γνωριμία, σε μία τυχαία συνάντηση με ανθρώπους στο ασανσέρ ή κάθε φορά που το όνομα της ακούγεται σε κάποια από τις συσκέψεις του γραφείου.
"Κατά βάση, όλοι οι άνθρωποι είναι αντικοινωνικοί, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, αναγκαζόμαστε σε κοινωνικές συναναστροφές", λέει η Yang, η οποία εργάζεται στο πεδίο της επικοινωνίας, αλλά όπως παραδέχεται πολλές φορές πιέζει τον εαυτό της να είναι πιο εξωστρεφής, κάτι που βρίσκει, όπως και την κοινωνικοποίηση εν γένει, πολύ κουραστικά.
Δεν είναι η μόνη που το πιστεύει. Πολλοί Κινέζοι millennials ταυτίζονται απολύτως με την άποψη της και με τα όσα εκφράζει για λογαριασμό τους αυτό το καρτούν από την Φινλανδία. Η αραιοκατοικημένη σκανδιναβική χώρα ήρθε στο κινεζικό προσκήνιο τον περασμένο μήνα μέσω πολλών αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έκτοτε εγινε viral.
Συγκεκριμένα, μόλις την 1η Ιουνίου, ένας λογαριασμός για τον τρόπο ζωής στην πλατφόρμα Weibo δημοσίευσε μια φωτογραφία ενός πεζόδρομου στη Φινλανδία με... μονοθέσια παγκάκια που απείχαν πολύ το ένα από το άλλο και που είχαν θέα σε τελείως διαφορετικές κατευθύνσεις. Το συγκεκριμένο post κέρδισε μέσα σε ελάχιστα λεπτά περισσότερα 23.000 likes και ξαφνικά το ζήτημα της κοινωνικής φοβίας ήρθε αβίαστα στο προσκήνιο.
Η Φινλανδία έγινε γρήγορα topic trend και ακόμη πιο γρήγορα έκανε τις καρδιές των Κινέζων να χτυπήσουν μια άλλη ανάρτηση από τη συγκεκριμένη σειρά κόμικ καθώς έθιγε το ζήτημα της απόστασης ανάμεσα σε ανθρώπους που περιμένουν το λεωφορείο - και αυτή ήταν η όσο το δυνατόν πιο μακρινή. Να μην υπάρχει περίπτωση να ακουμπήσει ή να ενοχλήσει ο ένας τον άλλον.
Η 26χρονη Chen Si, κάτοικος της επαρχίας Anhui της ανατολικής Κίνας, σπούδασε για 3 χρόνια στη φινλανδική πόλη Kuopio και τώρα θεωρεί εαυτόν jingfen. Όπως λέει τα χρόνια που έζησε στην Φιλανδία, αλλά και το γεγονός ότι ήταν μοναχοπαίδι διαμόρφωσαν την ανεξάρτητη προσωπικότητά της.
Όπως λέει, για τους millennials που μεγάλωσαν με την πολιτική που επέτρεπε το ένα παιδί ανά οικογένεια στην Κίνα, αυτού του είδους η απομόνωση είναι πολύ γνώριμη και πλέον οι άνθρωποι ξέρουν ότι μπορούν να ζουν μόνοι τους και ταυτόχρονα να είναι ευτυχισμένοι.
Όταν κάποιος της επισημαίνει ότι αυτού του είδους η μοναξιά είναι ένα «προϊόν» που παράγεται από τις κοινωνικές νόρμες της Φινλανδίας απαντά κάτι που ακόμη και σε μεσογειακούς λαούς μπορεί να μοιάζει από κατανοητό έως αυτονόητο: «Δεν φαντάζεσαι ότι κάποιος θα έρθει να κάτσει δίπλα σου στο λεωφορείο, ειδικά αν υπάρχουν πολλές κενές θέσεις».
Από την πλευρά της, η Karoliina Korhonen, η illustrator που δημιούργησε τους «Φινλανδικούς εφιάλτες», δηλώνει εντυπωσιασμένη από την επιτυχία του κόμικ της στους Κινέζους. «Κι εγώ που νόμιζα ότι οι Κινέζοι είναι συνηθισμένοι στα γεμάτα πλήθος μέρη. Είχα πει ότι ο καθένας μας μπορεί να έχει λίγο... Matti μέσα του, ανεξάρτητα από το πού προέρχεται, αλλά αυτό δεν το είχα προβλέψει».
Ας σημειωθεί ότι η λέξη "jingfen" προφέρεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που ακούγεται η κινεζική λέξη για τη σχιζοφρένεια. Ίσως, γι' αυτόν τον λόγο και η Vivi Jiang, που έζησε στη Φινλανδία για περίπου 10 χρόνια, όπως παραδέχεται γελώντας αισθάνεται τόσο τρελή όσο και Φινλανδή.
«Όταν είμαι στη Φινλανδία είμαι σιωπηλή κι αυτό δεν ενοχλεί κανέναν. Όταν γυρίζω πίσω στην πατρίδα υπάρχουν διάφορες κοινωνικές συναθροίσεις που δεν μπορώ να αποφύγω κι αναγκαστικά μιλάω, διαφορετικά όλο αυτό θα εξελιχθεί πολύ άβολα» εξηγεί η νεαρή γυναίκα. Όμως, η λέξη jingfen, όπως και άλλοι νεολογισμοί της κινεζικής γλώσσας τα τελευταία χρόνια πρακτικά απηχούν το άγχος της μεσαίας τάξης, ένα άγχος που μοιάζει να καταπίνει τους millennials, κάνοντας ακόμη πιο δύσκολες έως απωθητικές τις κοινωνικές συναναστροφές.
Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια στην κινεζική καθομιλουμένη εισέβαλαν και οι λέξεις «ga» και «sang» για να εκφράσουν αντιστοίχως το πόσο περίεργα, άβολα και αμήχανα νιώθουν οι νεαροί Κινέζοι με τις συναναστροφές που δεν είναι αναγκαίες, ακόμη και γι' αυτές η πίεση που αισθάνονται από τις συνήθεις κοινωνικές νόρμες είναι τεράστιες.
Ειδικά για όσους Κινέζους έχει τύχει να ζήσουν για αρκετό καιρό στη Φινλανδία δεν είναι ανοίκειο το να φτάσουν στη στάση του λεωφορείου, να βρουν κάποιον να περιμένει εκεί και γι' αυτό τον λόγο να προτιμήσουν να περιμένουν έξω από το προστατευτικό κουβούκλιο, ακόμη κι αν βρέχει. Ή να κοιτούν το κινητό ή ακόμη και τα πόδια τους αντί να επιτρέψουν να ανοίξει μια κουβέντα κάποιος άγνωστος προς αυτούς συνομιλητής.
Γι' αυτούς, αυτό το πλέγμα συμπεριφοράς είναι βολικό, οικείο, το δικό μας «φυσιολογικό», ας πούμε...
Με στοιχεία από sixthtone.com