Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Ντάνιελ Μέντελσον: «Η παρακμή της Αμερικής έχει ξεκινήσει»

Ο σημαντικός Αμερικανός συγγραφέας και κλασικός φιλόλογος σχολιάζει στη LiFO τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ.

Ντάνιελ Μέντελσον: «Η παρακμή της Αμερικής έχει ξεκινήσει»



O ΝΤΑΝΙΕΛ ΜΕΝΤΕΛΣΟΝ θεωρείται κορυφαίος Αμερικανός κλασικός φιλόλογος, κριτικός λογοτεχνίας, συγγραφέας και μεταφραστής στα αγγλικά του έργου του Καβάφη. Αυτό το διάστημα βρίσκεται σε εκπαιδευτική άδεια από το Bard College, ένα από τα πιο προοδευτικά ανώτερα ιδρύματα βόρεια της Νέας Υόρκης, δίπλα στον ποταμό Χάντσον, αλλά όταν του ζήτησα να μιλήσουμε για τις προεδρικές εκλογές αποδέχτηκε, με τη φυσική ευγένεια που τον διακρίνει, την πρόσκληση.


Ο Μέντελσον είναι ένας από τους πιο χαρισματικούς κριτικούς της εποχής μας και φανατικός φιλέλληνας. Ξεκινώντας τη συνομιλία, μας του λέω ότι όχι μόνο οι Αμερικανοί αλλά και ολόκληρη η διεθνής κοινότητα περιμένει τα αποτελέσματα αυτής προεδρικής εκλογής με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.


Εκείνη τη στιγμή, ο εβραϊκής καταγωγής Αμερικανός Ντάνιελ Μέντελσον μου απαντάει: «Μέχρι τώρα όλος ο κόσμος ξέρει ότι αυτές οι προεδρικές εκλογές είναι μια δοκιμασία, όχι μόνο των υποψηφίων αλλά και του χαρακτήρα συνολικά του αμερικανικού λαού. Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ το 2016 έφερε στην επιφάνεια τα άσχημα ρεύματα που πάντοτε ενδημούσαν στον αμερικανικό ιδεαλισμό, τα οποία όμως, σε άλλες, καλύτερες εποχές, θα μπορούσαν να είναι λίγο-πολύ σε φάση αδράνειας. Και μιλώ για τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, την αντι-πνευματικότητα και τη μισαλλοδοξία».

Είναι γεγονός ότι οι υποστηρικτές του Τραμπ τον αγαπούν μόνο για τα ψέματα, τις μοιχείες, το ιστορικό των φυλετικών προκλήσεων, τις πτωχεύσεις, τις απάτες, τις επιθέσεις του στους θεμελιώδεις θεσμούς του αμερικανικού πολιτικού συστήματος και, φυσικά, για την υποκρισία του. Γι' αυτά και μόνο τον λατρεύουν.


Στο σημείο αυτό ο Αμερικανός κριτικός φέρνει στη συζήτησή μας το παράδειγμα της δεκαετίας του '30. Στη συνέχεια, ανατρέχει στο βιβλίο του «Χαμένοι: Αναζητώντας έξι από τα έξι εκατομμύρια». Στο βιβλίο αυτό, το οποίο σημείωσε μεγάλη εμπορική επιτυχία, ο Μέντελσον καταγράφει το χρονικό της αναζήτησης ενός χαμένου παρελθόντος, τις τραγωδίες της ζωής και μια σύνθεση προσωπικών εμπειριών και ιστορικών δεδομένων. Ουσιαστικά, διερευνά τις συνθήκες θανάτου των δικών του μέσα από τον μεγεθυντικό φακό της κοινής μοίρας των έξι εκατομμυρίων του Ολοκαυτώματος.

«Αρκεί να δούμε την ευρωπαϊκή ιστορία της δεκαετίας του 1930, όπως την είδα κι εγώ αναγκάστηκα για το βιβλίο μου για το Ολοκαύτωμα με τίτλο "Χαμένοι". Για να καταλάβουμε και να αντιληφθούμε τα συστατικά της ανθρώπινης φύσης χρειαζόμαστε το "σωστό" είδος ηγέτη που θα τα ανασύρει στην επιφάνεια. Εκείνο το είδος του ηγέτη που δίνει στους ανθρώπους τη δυνατότητα να μετατραπούν στη χειρότερη εκδοχή του εαυτού τους» τονίζει ο Μέντελσον.

Ο Ντάνιελ Μέντελσον γεννήθηκε το 1960 στο Λονγκ Άιλαντ και σήμερα ζει στο Hudson Valley της Νέας Υόρκης. Για τον Τραμπ πιστεύει ότι είναι ένας πολιτικός που φαίνεται δυνατός, αλλά κατά βάθος είναι κενός και αδύναμος.


«Από το 2016, όχι μόνο οι Δημοκρατικοί αλλά και οι αριστεροί εκπρόσωποι της αμερικανικής πολιτικής, όπως και ο Τύπος, κάνουν επανειλημμένως το λάθος να προσπαθούν να υποδείξουν, να προσδιορίσουν και να εξηγήσουν στους υποστηρικτές του Τραμπ πόσο κακός είναι – ουσιαστικά σε ανθρώπους ανίκανους να καταλάβουν, αν και η μελέτη της ιστορίας του 20ού αιώνα θα έπρεπε να είναι αρκετή. Επιδιώκουν να αποσαφηνίσουν την πηγή της κακίας του. Είναι γεγονός ότι οι υποστηρικτές του τον αγαπούν μόνο για τα ψέματά του, τις μοιχείες του, το ιστορικό του στις φυλετικές προκλήσεις, τις πτωχεύσεις, τις απάτες, τις επιθέσεις του στους θεμελιώδεις θεσμούς του αμερικανικού πολιτικού συστήματος και, φυσικά, για την υποκρισία του. Γι' αυτά και μόνο τον λατρεύουν» επισημαίνει ο κορυφαίος Αμερικανός κλασικός φιλόλογος.


Καταλήγοντας, θα σχολιάσει με δηκτικό τρόπο: «Κι έτσι έχουμε φτάσει στο σημείο αυτές οι εκλογές να είναι μια δοκιμασία, όχι για τον Τραμπ, αφού γνωρίζαμε από την αρχή ποιος ήταν και πώς θα λειτουργούσε, αλλά για όλους εμάς. Αγαπητέ Γιάννη, δεν είμαι πλέον σίγουρος ότι μας νοιάζει αν θα περάσουμε με επιτυχία τη δοκιμασία ή όχι. Ό,τι κι αν συμβεί αύριο ή μεθαύριο, η εκλογή του σημερινού Προέδρου πριν από τέσσερα χρόνια μού δείχνει ότι κάτι βαθύ και ουσιαστικό έχει διαρρηχθεί στον αμερικανικό πολιτισμό, κάτι που δυστυχώς δεν μπορεί να συναρμολογηθεί ξανά. Κι αν έχετε διαβάσει Θουκυδίδη, Τάκιτο, Γκίμπον και Παπαρρηγόπουλο, θα ξέρετε πως αυτό μοιάζει με την παρακμή. Και νομίζω ότι η δική μας έχει ξεκινήσει».