Όπως θα θυμάστε, η χώρα μας δυσφημίστηκε διεθνώς με τα ψεύτικα οικονομικά στοιχεία που έδιναν οι αρμόδιοι (τρομάρα τους!) και έμειναν γνωστά ως «Greek statistics». Κατάφερε τότε η Ελλάδα να προσφέρει την πιο πανηγυρική απόδειξη του αποφθέγματος, που αποδίδεται στον Μαρκ Τουέιν, ότι υπάρχει διαβάθμιση στο ψέμα: απλά ψέματα, χοντρά ψέματα και στατιστικές (lies, damned lies, and statistics).
Ακόμα πανηγυρικότερη απόδειξη κρατικής αναξιοπιστίας και ανικανότητας αποτελούν οι αριθμοί των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, από τους οποίους συνήθως εξάγονται τα ποσοστά συμμετοχής ή, αντίστροφα, αποχής από τις εκλογές. Από πότε άρχισαν οι αριθμοί αυτοί να είναι τελείως εξωπραγματικοί και για ποιον λόγο; Δεν είναι σαφές. Βλέπω, πάντως, από τα χαρτιά μου ότι είχα επισημάνει το πρόβλημα ήδη από το 1993 σε ξένες επιστημονικές δημοσιεύσεις μου.
Οι πραγματικοί Έλληνες ψηφοφόροι δεν ξεπερνούν τους 8.400.000 και σίγουρα δεν είναι 9.903.864 όπως ισχυρίζεται το κράτος. Λογικά λοιπόν, η αποχή φέτος ήταν 31% και όχι 42%, όπως παρουσιάζεται επίσημα.
Το 2004, πλέον, το παρουσίασε και ο καθηγητής Μανόλης Δρεττάκης (πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ) με άρθρο του στην «Ελευθεροτυπία» (στις 6 Μαρτίου). Το άρθρο του ήταν τόσο διαφωτιστικό και τόσο καταλυτικό, ώστε δεν είχα τίποτε να προσθέσω. Πέρασε όμως απαρατήρητο και δεν προκάλεσε καμία διόρθωση, ούτε καν συζήτηση. Το υπουργείο Εσωτερικών συνέχισε να δίνει ψεύτικους, διογκωμένους αριθμούς και οι δημοσιογράφοι με τη σειρά τους συνεχίζουν μέχρι σήμερα ανυποψίαστοι να συζητούν για αποχή με βάση τους αριθμούς αυτούς (με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως ο Παύλος Τσίμας).
Αρκούν ελάχιστα στοιχεία και λίγη κοινή λογική για να εξηγηθεί το ζήτημα. Από το 2004, το επίσημο σύνολο των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων κυμαίνεται (με μικρές αυξομειώσεις) γύρω από τον αριθμό 9.900.000. Παραδόξως, δεν παρατηρήθηκε αξιόλογη αύξηση ούτε μετά τη μείωση του ορίου ηλικίας στα 17 το 2016. Φέτος, το επίσημο σύνολο ήταν ξανά 9.903.864.
Σύμφωνα, όμως, με την τελευταία απογραφή (του 2011), από το σύνολο του «μόνιμου» πληθυσμού είχαν ελληνική υπηκοότητα (ήσαν δηλαδή Έλληνες πολίτες) μόλις 9.904.286 άτομα. Είναι μήπως όλοι αυτοί ψηφοφόροι; Όχι βέβαια! Ο αριθμός περιλαμβάνει όλες τις ηλικίες, αρχίζοντας από βρέφη λίγων ημερών. Αν δεν κάνω λάθος, η Ελληνική Στατιστική Αρχή δεν έχει δημοσιεύσει ανάλυση αυτού του συνόλου σε ομάδες ηλικιών. Ωστόσο, γενικά στον μόνιμο πληθυσμό, οι ηλικίες 0-14 αντιπροσωπεύουν το 15%. Αν υποθέσουμε ότι η ίδια περίπου αναλογία ισχύει και για τους Έλληνες πολίτες, προκύπτει ο αριθμός 1.485.643, που πρέπει βέβαια να αφαιρεθεί. Μένουν 8.418.643, στους οποίους περιλαμβάνονται και πολλοί 15-16 ετών που δεν είναι ακόμα ψηφοφόροι (αλλά για τους οποίους δεν έχουμε στοιχεία). Τελικά, μπορούμε να θεωρήσουμε με ασφάλεια ότι οι πραγματικοί ψηφοφόροι δεν ξεπερνούν τους 8.400.000. Τότε, όμως, η αποχή φέτος ήταν 31% και όχι 42%, όπως παρουσιάζεται επίσημα.
Είναι ντροπή για ένα δημοκρατικό κράτος το 2019 να μη γνωρίζει τον αριθμό των πολιτών του που δικαιούνται να ψηφίσουν στις εκλογές του και να καθορίσουν την τύχη του. Δεν υπάρχει μάλιστα καμία δικαιολογία, από τη στιγμή που οι εκλογικοί κατάλογοι άρχισαν να αντλούνται απευθείας από τα δημοτολόγια, χωρίς να απαιτείται ενέργεια του ενδιαφερόμενου και, ιδίως, από τη στιγμή που όλα πλέον είναι ψηφιοποιημένα και στο Διαδίκτυο. Το νέο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα μπορούσε επιτέλους να αρχίσει από αυτό το στοιχειώδες ζήτημα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO