Τι θα ήταν ο Γκωγκέν, αν από τη ζωή του έλειπε η παράξενη, σχεδόν θανατηφόρα συνάντηση με τον Βαν Γκογκ; Ποιος θα ήταν; Ίσως παρέμενε ένας όχι και τόσο επιτυχημένος χρηματιστής, ίσως ο Βαν Γκογκ ζούσε για λίγο περισσότερο, ίσως δεν έφταναν ποτέ μέχρι τα μάτια μας τα αποτελέσματα της ολοζώντανης τέχνης και των δύο.
Κοσμικός, φιλόδοξος, χαρισματικός και κυρίως αυτοδίδακτος, ο Πωλ Γκωγκέν, θα παρατήσει τα πάντα στα 35 του και σπρωγμένος από τον Πισσαρό θα πιάσει τα πινέλα επηρεασμένος από την ιμπρεσιονιστική τεχνοτροπία: αυτό το ρεύμα που αρχικά θα τον ενθουσιάσει, θα το εγκαταλείψει με βδελυγμία σχεδόν, αναζητώντας πιο καθαρούς τρόπους για να φτάσει στα βαθύτερα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Στα 1886, τα ταξίδια του στη Βρετάνη, τον Παναμά και τη Μαρτινίκα, θα τον βάλουν σε σκέψεις για τον δυτικό τρόπο ζωής, τόσο ώστε 5 χρόνια αργότερα θα αφήνει για πάντα πίσω του την Ευρώπη με προορισμό την Ταϊτή, μακριά από την προσποίηση και τις υπεκφυγές της τέχνης του καιρού του, πιο κοντά στον αυθόρμητο τρόπο έκφρασης και σκέψης.
Βέβαια, είχε προηγηθεί μία περίοδος βαθιάς κατάθλιψης και φυσικά η συγκατοίκηση του με τον εξίσου ταλαιπωρημένο από την απόγνωση της ψυχικής νόσου Βίνσεντ Βαν Γκογκ. Δύο χρόνια πριν την οριστική απόφαση του να εγκαταλείψει την Ευρώπη και τις ανέσεις της, είχε προηγηθεί μία καθοριστική για την ψυχοσύνθεση και την τέχνη του Γκωγκέν, νύχτα: στις 24 Δεκεμβρίου, στην κάμαρα τους στην Αρλ, μετά από έντονη λογομαχία, ο Βαν Γκογκ επιτίθεται στον Γκωγκέν και στη συνέχεια κόβει το αυτί του. Ο ένας οδηγείται στο ψυχιατρείο και ο άλλος στην περιπλάνηση. Ο ένας διοχετεύει τη φρενίτιδα του στο κίτρινο και ο άλλος επιχειρεί να εξηγήσει τα όσα συνέβησαν με φλογερά αντινατουραλιστικά κόκκινα.
Από τις Γυναίκες της Ταϊτής (1891) μέχρι το Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πάμε; (1897), ο Γκωγκέν με το χρώμα προσπαθεί να ξορκίσει τον θάνατο και όσα τον καλούν, να ξεπεράσει μία απόπειρα αυτοκτονίας και να εξηγήσει όσα μόνο η Τέχνη μπορεί. Ο ίδιος για το συγκεκριμένο έργο, σε σχετική ερμηνευτική του επιστολή θα γράψει: «Τελείωσα ένα φιλοσοφικό έργο με αυτό το θέμα που μπορεί να συγκριθεί με τα Ευαγγέλια»…
Γεννιέται σαν σήμερα, το 1848 και πεθαίνει στο νησί Μαρκέσας της Πολυνησίας το 1903. Φτωχός, μόνος και άρρωστος.
Η ολοζώντανη περιγραφική, κάποτε άγρια και κάποτε περίεργα τρυφερή τέχνη του ακολουθεί στο παρακάτω video.