Οι αδελφοί Ρωμαΐδαι (Ρωμαΐδη) συγκαταλέγονται στους πιο σημαντικούς Έλληνες φωτογράφους της τελευταίας εικοσαετίας του 19ου αιώνα. Πρόκειται για τρία αδέλφια, τον Κωνσταντίνο, τον Αριστοτέλη και τον Δημήτριο, που γεννήθηκαν στην Κόνιτσα της Ηπείρου. Λίγα είναι γνωστά για τα πρώτα τους βήματα. Από διαθέσιμες μαρτυρίες φαίνεται ότι, ήδη από το 1868, οι δύο πρώτοι διατηρούσαν φωτογραφείο στο Βουκουρέστι, στην οδό Mosilor απέναντι από το Ξενοδοχείον του Λονδίνου. Λίγο αργότερα συναντώνται στα Γιάννενα ως «Αδελφοί Ρωμαΐδαι». Φαίνεται όμως ότι η μικρή αυτή πόλη δεν κάλυπτε τις απαιτήσεις τους.
Στα τέλη του 1876 οι αδελφοί Ρωμαΐδη άνοιξαν το πρώτο τους φωτογραφικό κατάστημα στην Αθήνα. «Συστήσαντες φωτογραφείον ενταύθα εν τη Ερμαϊκή οδώ απέναντι του χρυσοπωλείον του κ. Ιωάννου Στεφάνου, γνωστοποίουμεν εις τους φιλοκάλλους κυρίους τε και κυρίας την εναρξιν των εργασιών ημών». Είναι εντυπωσιακή η ταχύτητα με την οποία έγιναν γνωστοί στο αθηναϊκό κοινό. Σε αυτό φαίνεται ότι συνετέλεσε η τεχνική και αισθητική τελειότητα του έργου τους. Μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα παρέμειναν φωτογράφοι της μόδας για λήψεις πορτρέτων στο στούντιο. Ταυτόχρονα δημιούργησαν ένα τεράστιο αρχείο από τις υπάρχουσες ελληνικές αρχαιότητες και σταδιακά έγιναν αποκλειστικοί φωτογράφοι των ανασκαφών της Ελληνικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, αλλά και των ξένων σχολών στην Ελλάδα. Είχαν στενή φιλία με τον Ερρίκο Σλήμαν, ο οποίος μάλιστα βάφτισε και την κόρη του Αριστοτέλη, τη Λιλίκα.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1880 ήταν οι πρώτοι που εργάστηκαν στην Ελλάδα με τη μέθοδο της «φωτοτυπίας» (κολλοτυπία), κάτι που επέτρεπε τη συστηματική και φτηνή αναπαραγωγή φωτογραφιών με τυπογραφική διαδικασία, μέχρι 500 αντίτυπα για κάθε πλάκα.
― ΑΛΚΗΣ Ξ. ΞΑΝΘΑΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ 1839-1970 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΥΡΟΣ ΑΘΗΝΑ 2008