Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

O Μιχάλης Σπουρδαλάκης

και το κίνημα των «Αγανακτισμένων».

O Μιχάλης Σπουρδαλάκης

Οι συνθήκες που επικρατούν στην πλατεία Συντάγματος μας επιτρέπουν να μιλάμε για κίνημα;

Φυσικά. Έχουμε συνεύρεση πολιτών με όμοιους στόχους, σχετική οργάνωση και διάρκεια. Έχουμε ένα κίνημα με μια γκάμα αιτημάτων που είναι λίγο πολύ στον ίδιο προσανατολισμό.

Ναι, αλλά όσοι αποτελούν το ετερόκλητο πλήθος δεν έχουν διαφορετικά αιτήματα;

Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, γιατί το ετερόκλητο πλήθος υπογραμμίζει μια βαθιά κρίση νομιμοποίησης που υπάρχει στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Υπογραμμίζει ότι οι υπάρχοντες θεσμοί πολιτικής και κοινωνικής εκπροσώπησης, τα κόμματα και τα συνδικάτα, δεν μπορούν ν’ ανταποκριθούν και να εκφράσουν την κοινωνία. Το ότι είναι ετερόκλητο πηγάζει και από το γεγονός πως το μνημόνιο θίγει όλους, εκτός από τις τράπεζες.

Απλώς, και μετά τον Δεκέμβρη του 2008, όλοι πιστεύαμε ότι θ’ αλλάξουν πολλά, αλλά πάλι σ’ έναν ισχυρό δικομματισμό καταλήξαμε.

Δεν ασχοληθήκαμε με το σήμα που μας έστειλε η νεολαία εκείνη την εποχή. Βολευτήκαμε πίσω από τις εύκολες ερμηνείες των τηλεοπτικών παραθύρων, ενώ η οικουμένη ολόκληρη πιάστηκε απ’ το ζήτημα. Ο Δεκέμβρης του ’08 έχει αποτελέσει αντικείμενο μελετών, διατριβών και συνεδρίων σ’ όλο τον κόσμο. Αν υποθέσουμε ότι το κράτος κι οι κυβερνήσεις υπάρχουν μόνο για το καλό του κόσμου, τότε αυτό το κίνημα των πλατειών είναι το καλύτερο δώρο που χρειάζεται ένα πολιτικό σύστημα για ν’ ανανεωθεί. Δυστυχώς, η αντίσταση της πολιτικής ηγεσίας υπογραμμίζει ότι αδιαφορεί για το μήνυμα που θέλει να της στείλει η κοινωνία. Έτσι, όλοι σχοινοβατούμε.

Και μετά τι;

Αυτήν τη στιγμή το κίνημα εκφράζει την οργή του. Από την άλλη, τα συστήματα πολιτικής και κοινωνικής εκπροσώπησης πρέπει να οργανώσουν μια δημοκρατική διέξοδο. Αυτό που φοβόμαστε πολύ είναι ότι αυτή η διέξοδος δεν θα είναι απολύτως δημοκρατική, αλλά θα μας κάνει να διολισθήσουμε σε λύσεις που περιστέλλουν τις δημοκρατικές διαδικασίες και τα δικαιώματα.

Ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών.