Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Άλεξ Οικονομίδης: Οι σπόροι του άλλαξαν για πάντα τη ζωή

Ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ «A seed for change» είναι άλλος άνθρωπος μετά από αυτό

Άλεξ Οικονομίδης: Οι σπόροι του άλλαξαν για πάντα τη ζωή

Επτά ολόκληρα χρόνια πήρε στον Άλεξ Οικονομίδη να ολοκληρώσει το ντοκιμαντέρ του A seed for change. Του είχαμε κάνει και παρουσίαση στο ξεκίνημά του στη LiFO. Στην αρχή το όλο εγχείρημα είχε ξεκινήσει ως μια προσωπική αντίδραση στην οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με τον άπλετο ελεύθερο χρόνο που είχε στη διάθεσή του λόγω ανεργίας αλλά και την επιθυμία του να ενημερωθεί σχετικά με την καλλιέργεια σπόρων στο μπαλκόνι του σπιτιού του.

«Ως άνεργος σκηνοθέτης και θύμα της οικονομικής κρίσης έκανα ένα μακρύ ταξίδι αναζητώντας εναλλακτικούς τρόπους που θα μου επιτρέψουν να παρακάμψω την ασχήμια των διαδηλώσεων στους δρόμους της Αθήνας και να φτάσω σε μια βιώσιμη λύση μέσα στην παγκόσμια κρίση που μόλις είχε πλήξει τον σύγχρονο τρόπο ζωής μας. Αρχικά, ήθελα να μάθω για την καλλιέργεια στην πόλη.

Στη συνέχεια, θέλησα να βρω ανθρώπους που ανταλλάσσουν παραδοσιακούς σπόρους, να μοιραστούν μαζί μου τις ιστορίες τους. Ακούγοντας τες, συνειδητοποίησα ότι θα ήταν πολύ σημαντικό να συμπεριλάβω στο ντοκιμαντέρ τις προσωπικές μου εμπειρίες στην Ελλάδα και στο Λίβανο. Το σενάριο του ντοκιμαντέρ ξαναγράφτηκε, διότι εκεί που νόμιζα ότι κάνω ένα ντοκιμαντέρ που αφορά το θέμα των σπόρων, έγινα εγώ ο πρωταγωνιστής του ντοκιμαντέρ».

Στη πορεία έμαθα πόσο περίπλοκη, παράλογη και παράξενη είναι η κατάσταση που ζούμε. Στη χειρότερη φάση της οικονομικής κρίσης να μην έχεις το δικαίωμα να καλλιεργήσεις μόνος σου την τροφή σου, δηλαδή να είναι παράνομο να αναπαράγεις παραδοσιακές ποικιλίες φρούτων και λαχανικών και να είσαι αναγκασμένος να πας να τα αγοράσεις.

Όταν δουλεύεις πάνω σε πρότζεκτ που έχει να κάνει με τη φύση, η έννοια του χρόνου παίρνει άλλη μορφή, μου λέει. « Τι είναι επτά χρόνια στη ζωή ενός δέντρου; Το περασμένο καλοκαίρι γεύτηκα σμέουρα. Τα είχα φυτέψει εγώ από σπόρο πριν από πέντε χρόνια. Επίσης, πριν λίγες μέρες δοκίμασα ρόδι από τη ροδιά που φύτεψα από ένα σποράκι!».

Εννοείται ότι εξακολουθώ να καλλιεργώ παλιούς σπόρους στο μπαλκόνι μου.

Ωστόσο, ο κύριος λόγος για τον οποίο χρειάστηκε τόσο πολύς χρόνος για να ολοκληρώσει ο Άλεξ το ντοκιμαντέρ του ήταν το γεγονός ότι δεν είχε την πολυτέλεια- στην ουσία δεν είχε τα χρήματα- να στήσει μια ομάδα παραγωγής με αποτέλεσμα να χρειαστεί να κάνει τα πάντα μόνος του: έρευνα, κείμενα, παραγωγή, σκηνοθεσία και μοντάζ. Εντωμεταξύ ενδιαμέσως, διέκοπτε για να εργαστεί σε άλλες δουλειές ώστε να μπορέσει να χρηματοδοτήσει το πρότζεκτ του το οποίο περιλάμβανε και αρκετά ταξίδια.

«Κοιτώντας όμως πίσω, η έλλειψη χρημάτων ήταν τελικά η κινητήριος δύναμη για το φιλμ μου. Ήταν αυτό που με έκανε να καταλάβω ότι αν αναλάβεις δράση και τελικά φτάσεις στη γραμμή τερματισμού - ενάντια σε όλες τις πιθανότητες που θέλουν το αντίθετο- μόνο καλά πράγματα μπορούν να συμβούν», λέει με αισιοδοξία. 

Ακόμα και με μια μικρή αστική καλλιέργεια σε ένα μπαλκόνι που δοκιμάζει κάποιος ακόμα κι αν είναι πρωτάρης, είναι εφικτό να καλύψει μεγάλο μέρος των διατροφικών του αναγκών.

Τον ρωτώ να μου πει τα σημαντικότερα πράγματα που έμαθε σε όλη την διαδρομή μέχρι την ολοκλήρωση του ντοκιμαντέρ του. «Από πού να ξεκινήσω! Έμαθα να είμαι υπομονετικός κι αισιόδοξος, να σηκώνομαι από τον καναπέ και να κάνω κάτι για αυτά που με ενοχλούν, που θεωρώ άδικα, που είναι λάθος και πρέπει να αλλάξουν. Έμαθα να φιλτράρω τα αρνητικά σχόλια και να μην δίνω πολλή σημασία. Έμαθα να βλέπω τα ωραία πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας και για κάποιο λόγο δε μπορούσα να τα δω πριν. Έμαθα να καλλιεργώ βιολογικά τη δική μου τροφή, χωρίς χρήματα. Δωρεάν τροφή από δωρεάν σπόρους που παρήγαγα εγώ ο ίδιος. Κάπως αλλάζει η στάση σου απέναντι στην κρίση όταν έχεις τη δύναμη του φυσικού αναπαραγόμενου σπόρου στα χέρια σου.

Στηv πορεία έμαθα πόσο περίπλοκη, παράλογη και παράξενη είναι η κατάσταση που ζούμε. Στη χειρότερη φάση της οικονομικής κρίσης να μην έχεις το δικαίωμα να καλλιεργήσεις μόνος σου την τροφή σου, δηλαδή να είναι παράνομο να αναπαράγεις παραδοσιακές ποικιλίες φρούτων και λαχανικών και να είσαι αναγκασμένος να πας να τα αγοράσεις. Κι επειδή είναι υβρίδια, να μη μπορείς να κρατήσεις σπόρο για να τα καλλιεργήσεις, γιατί δεν δίνουν καρπό. Οπότε να χρειάζεται να τα αγοράζεις κάθε φορά.

Εν ολίγοις, έμαθα και από την έρευνα και στην πράξη, ότι μας έχουν στερήσει το δικαίωμα να θρέψουμε τον εαυτό μας. Απίστευτο, αλλά αληθινό! Έμαθα να είμαι θρασύς και να πηγαίνω κόντρα στον παραλογισμό. Όπως που είπε και η υπέροχη, κι εξαιρετική ηγούμενη σε μια μονή που επισκέφτηκα στο ταξίδι αναζήτησης των σπόρων, "θα πρέπει με ελαφριά την καρδιά, να είμαστε κοινωνικά ανυπάκουοι σε κάποια πράγματα", οπότε έμαθα να κάνω και αυτό!».


Έμαθα να είμαι υπομονετικός κι αισιόδοξος, να σηκώνομαι από τον καναπέ και να κάνω κάτι για αυτά που με ενοχλούν, που θεωρώ άδικα, που είναι λάθος και πρέπει να αλλάξουν.

Ο Άλεξ μέσα από την έρευνά του έμαθε επίσης ότι έχει στηθεί ένας φοβερά περίπλοκος μηχανισμός που υποστηρίζεται από νομοθεσίες και διακρατικές συμφωνίες, που σου απαγορεύει να χρησιμοποιήσεις το σπόρο από το μποστάνι του παππού σου στο χωριό αλλά και πως ακόμα και με μια μικρή αστική καλλιέργεια σε ένα μπαλκόνι που δοκιμάζει κάποιος ακόμα κι αν είναι πρωτάρης, είναι εφικτό να καλύψει μεγάλο μέρος των διατροφικών του αναγκών.

«Εννοείται ότι εξακολουθώ να καλλιεργώ παλιούς σπόρους στο μπαλκόνι μου. Έχω φτιάξει και μια μη-κερδοσκοπική εταιρεία που αφορά αυτό το θέμα μέσα από την οποία δίνουμε παραδοσιακούς σπόρους εντελώς δωρεάν, όπως επίσης και συμβουλές για το πώς να τους καλλιεργήσουν αλλά και πώς να κρατήσουν τους δικούς τους σπόρους. Και το πιο σημαντικό; Να τους μάθω πώς να το διασκεδάσουν!».

Στην προβολή του ντοκιμαντέρ του Άλεξ Οικονομίδη που θα γίνει στις 3 Δεκεμβρίου στον κινηματογράφο Τριανόν θα μοιράσει και δωρεάν σπόρους για όσους ενδιαφέρονται να τους καλλιεργήσουν.