Είθε να ζεις σε ενδιαφέροντες καιρούς… Η διάσημη κινέζικη ευχή και κατάρα αντηχεί πιο έντονα τις τελευταίες μέρες. Το Βrexit και τα απόνερά του που έχουν πλημμυρίσει τα μέσα επικοινωνίας υπό τη μορφή παρεμβάσεων, σχολίων, αναλύσεων και υστερικής σπέκουλας ήρθαν για να φορτίσουν ακόμα περισσότερο ένα πανευρωπαϊκό κλίμα στο οποίο κυριαρχεί εδώ και χρόνια η ρητορική περί νέας Βαϊμάρης (μη μου μιλάς άλλο για Βαϊμάρες, ντάρλινγκ, δεν αντέχω). Καλύτερα να συμβαίνουν χειμώνα, πάντως, οι ενδιαφέροντες καιροί (έτσι κι αλλιώς, κοντεύουμε να ξεχάσουμε πώς ήταν οι μη ενδιαφέροντες). Ο καύσωνας και η μπίχλα της ατμόσφαιρας δεν βοηθάνε στη νηφάλια αποτίμηση, αν και ο Μπόρις θα αντέτεινε ίσως ότι καλύτερα να κυβερνάς στην κόλαση, παρά να υπηρετείς τις Βρυξέλλες, ή κάτι τέτοιο. Ούτε, όμως, και το πλαδαρό Euro στη Γαλλία (που κι αυτό το παίρνει αναπόφευκτα η μπάλα των εκτάκτων περιστάσεων) δεν αρκεί ως αντιπερισπασμός. Πού και πού μόνο ακούγεται να βουίζει από τις τηλεοράσεις σαν κάλεσμα προσωρινής λήθης το ριφ από το «Seven Nation Army» των White Stripes που εδώ και χρόνια έχει γίνει η official ιαχή στις μεγάλες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις όταν μπαίνει γκολ (και μετά το ματς, όποιος ξεχαστεί στον καναπέ, μένει να παρακολουθεί «Yolo Yolo όλοι» στην ΕΡΤ της αέναης κρατικοδίαιτης ντεκαντάνς).
Καλύτερα να συμβαίνουν χειμώνα, πάντως, οι ενδιαφέροντες καιροί (έτσι κι αλλιώς, κοντεύουμε να ξεχάσουμε πώς ήταν οι μη ενδιαφέροντες). Ο καύσωνας και η μπίχλα της ατμόσφαιρας δεν βοηθάνε στη νηφάλια αποτίμηση, αν και ο Μπόρις θα αντέτεινε ίσως ότι καλύτερα να κυβερνάς στην κόλαση, παρά να υπηρετείς τις Βρυξέλλες, ή κάτι τέτοιο.
Ενώ στις διακοπές αδυνατώ συνήθως ν’ ανοίξω βιβλίο, στην καλοκαιρινή Αθήνα των χαλαρωμένων ρυθμών και των αργών κινήσεων σέρνομαι συχνά προς τη βιβλιοθήκη, αναζητώντας την επιβεβαίωση μιας ξαφνικής φλασιάς που ανακαλεί ένα απόσπασμα το οποίο δεν ανιχνεύεται με γκουγκλάρισμα – κάτι που το χειμώνα δεν κάνω σχεδόν ποτέ. Και να μην το πετύχεις όμως στα ράφια, κάτι άλλο σχετικό με την επικαιρότητα, με την παρούσα κατάσταση, θα βρεις. Ή, μάλλον, η θερινή ντάγκλα είναι που τα κάνει όλα να μοιάζουν διαχέοντα και αλληλοσυνδεόμενα, αναδεικνύοντας τη μυστηριώδη υφή που αποκτούν τα πράγματα όταν τίθενται εκτός του προκαθορισμένου πλαισίου τους. «Όμορφο σαν τυχαία συνάντηση ραπτομηχανής και ομπρέλας πάνω σε χειρουργικό τραπέζι» που έλεγε ο Μπρετόν, ατάκα την οποία (ξανά;) πέτυχα στη συλλογή non fiction κειμένων του αγαπημένου μου σύγχρονου συγγραφέα Τζόναθαν Λέθεμ, The Ecstasy of Influence, αναζητώντας ένα κείμενο του Λέθεμ που είχε τον τίτλο «Proximity People» και είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό «Granta» το 2009. Αντίστροφα από τον τίτλο του, το κομμάτι αναφέρεται στους ανθρώπους της μη εγγύτητας, αλλά δεν κρίνει: όλοι έχουμε υπάρξει τέτοιοι, το γνωρίζει καλά κι ο Λέθεμ, ως τυπικά –για την ιδιότητά του συγγραφέα– ζαβός και μονήρης παρατηρητής ξένων κουσουριών που δεν είναι καθόλου ξένα. Ιδού μια σύντομη βερσιόν αυτής της τυπολογίας που αντικατοπτρίζεται πιο έντονα από παντού ίσως στo επικοινωνιακό βραχυκύκλωμα των σύγχρονων μέσων…
«… Άνθρωποι που πάνε σε πάρτι και μετά αγνοούν αυτούς με τους οποίους πήγαν μαζί. Άνθρωποι που προσφέρουν πιο πολύ χρόνο και ευγένεια στους ξένους παρά στους φίλους τους. Άνθρωποι που αποκαλούν celebrities με τα μικρά τους ονόματα. Άνθρωποι που συντομεύουν τα ονόματα ή δημιουργούν παρατσούκλια για ανθρώπους που δεν γνωρίζουν. Ακαδημαϊκοί οπαδοί που δεν πάνε ποτέ στο γήπεδο και δεν υποστηρίζουν ομάδα. Παντρεμένοι που καψουρεύονται σερβιτόρες ή ταμίες στην τράπεζα. Εκείνοι που μιλάνε στο αόρατο, στο απόμακρο, στο μη παρόν, ενώ παραμελούν το ορατό, το κοντινό, το παρόν. Άνθρωποι που έχουν εμμονή με το γενεαλογικό τους δέντρο, αλλά κοιτάζουν με βδελυγμία τους ξένους στο μετρό. Αυτοί που υιοθετούν ζώα, αλλά όχι παιδιά. Αυτοί που τρώνε ψάρι, αλλά όχι χοιρινό…
… Άνθρωποι που ασχολούνται με τη μοίρα των σκλάβων σε μακρινά μέρη στα οποία δεν έχουν πάει και δεν θα πάνε ποτέ. Άνθρωποι που διαβάζουν τα διεθνή πριν από τα τοπικά ή που δεν διαβάζουν ποτέ τα τοπικά. Άνθρωποι που ενημερώνονται με πάθος για τις ανακαλύψεις πλανητών που βρίσκονται στην τροχιά μακρινών άστρων σε απρόσιτους γαλαξίες. Εκείνοι που ερωτεύονται απόμακρα, προβάλλοντας αγαπημένες τους αξίες σε αγνώστους, αξίες τις οποίες δεν αναγνωρίζουν σ’ αυτούς που βρίσκονται πιο κοντά τους. Ανώνυμοι αρθρογράφοι. Ανώνυμοι δωρητές. Άνθρωποι που στα πάρτι κοιτάζουν πάνω από τον ώμο σου αναζητώντας καλύτερες επιλογές. Νεκρόφιλοι. Αρχαιολόγοι και ανθρωπολόγοι. Σεξομανείς. Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Μίμοι που ακολουθούν ανύποπτο κόσμο στον δρόμο. Άνθρωποι που θα χρησιμοποιούσαν μηχανή του χρόνου για να εμποδίσουν τη σταύρωση του Χριστού ή τη δολοφονία του Κένεντι, αλλά δεν θα τη χρησιμοποιούσαν για να απολογηθούν στους συμμαθητές που αγνόησαν και προσέβαλαν στη Δ’ ή στην Ε’ Δημοτικού. Κυνηγοί αυτόγραφων. Φανατικοί οπαδοί. Άγνωστοι που επεμβαίνουν σε ιδιωτικές διενέξεις στον δρόμο. Συλλέκτες γραμματοσήμων που καταστρέφουν φακέλους, αδιαφορούν για τις διευθύνσεις, δεν προσέχουν ποτέ τους αποστολείς και τους παραλήπτες. Πάνω απ’ όλα, συγγραφείς».
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LIFO.