#quote#
Τη Δευτέρα το απόγευμα είδα το Insenso του Μαρμαρινού. Μας πήγαν σαν εκδρομή σε μια μικρή λίμνη ακριβώς πίσω από το θέατρο της Πειραιώς (βιότοπο το ονομάζουν, μάλλον θεαματικά), λίγο πριν πέσει ο ήλιος. Δυο γραμμές σε τριάδες -οι άντρες και οι γυναίκες- που η μια στάθηκε απέναντι στην άλλη, σε απόσταση, ενώ από τα μεγάφωνα ακουγόταν ο ήχος του πιάνου, σαν να τον φέρνει, ακατάληπτα, ο αέρας.
Η αποκάλυψη αυτού του απροσδόκητου τόπου, πίσω από τη βιομηχανική όψη του δρόμου, με μάγεψε. Γυναίκες σε επίσημα μπλε φορέματα και βέλο στα πρόσωπα ήταν τοποθετημένες στους μικρούς λόφους, ανάμεσα στα (καλλιεργημένα) σπάρτα, και απήγγελλαν το κείμενο του Δημήτρη Δημητριάδη - ένα μεταμοντέρνο σχόλιο πάνω στην ταινία του Βισκόντι.
Η σκηνοθετική σύλληψη αυτής της πρώτης φάσης του έργου είναι από τα πιο αγνά και όμορφα πράγματα που έχω δει. Εννοώ ότι βρίσκω ιδιοφυές και συγκινητικό το γεγονός ότι γεννήθηκε στο μυαλό αυτού του καλλιτέχνη η σκέψη να μας πάρει από το χέρι μια εκδρομή στο πάθος. Του γυναικείου έρωτα. Έβαζε τις ηρωίδες του να παραμιλούν σε πυρετό, να κυλιούνται στα χώματα - άγριες από δίψα και αναπάντητο αίσθημα.
Η ώρα ήταν καλή. Χελιδόνια και λιμπελούλες φτερούγιζαν στο νερό, νεροκάλαμα, βούρλα και πάπιες έφτιαχναν μια εικόνα πληρότητας απέναντι στον άγονο αγώνα της αγάπης. Την αντίθεση επέτεινε το εγκεφαλοπαθές και άχαρο κείμενο του Δημητριάδη. Που κατέστειλε το οπερατικό μεγαλείο του Senso σ’ ένα καρτουνίστικο παραλήρημα, δίκην εσωτερικού φρενιάσματος, με μπαναλαρίες ολκής περί έρωτος που θα έκαναν τον Λα Ροσφουκό να καγχάζει και στον ύπνο του.
Ο Δημητριάδης έφτιαξε ένα από τα μεγάλα σύγχρονα αριστουργήματα της λογοτεχνίας μας (το Πεθαίνω σαν χώρα) και ευτύχησε να το δει εικονοποιημένο, με την οραματική δύναμη που του αναλογούσε, στην προπέρσινη παράσταση του Μαρμαρινού. Αλλά θα πρέπει να προσέξει, να μη χαϊδεύεται πια τόσο πάνω στις λέξεις σαν ερεθισμένο γατάκι. Το Insenso του ήταν άνυδρο και κυριολεκτικώς αγάμητο, χωρίς σπόνδυλο και δίχως φέροντα οργανισμό - μετέφερε το πάθος από την ουσία στη γραμματική και την ερωτευμένη γυναίκα την έβαλε να χάνεται όχι στους δρόμους μιας πόλης η οποία την αποκλείει και τιμωρεί για τον ανοίκειο έρωτά της: την έβαζε να χάνεται στο φλύαρο ψιλικοκό της καύλας της.
Καμία σχέση με το αριστούργημα του Βισκόντι, που ερμηνεύτηκε υστερικά και υπέρμετρα gay.
Κι όμως, απέναντι σε αυτό το αποτυχημένο κείμενο, η χάρη του Μαρμαρινού υπερίσχυε. Γέμιζε τα κενά με εικόνες μεγάλης ποιητικής έντασης, ένα βλέμμα πάνω στον χώρο και στα σώματα των γυναικών που δεν θύμιζε άλλους. Θαυμάζω αυτό τον καλλιτέχνη, που με κέρδισε σιγά σιγά, όσο ελάχιστους άλλους Έλληνες. Είναι σοβαρός, χωρίς κολλήματα, εξερευνητής, σκάβει τη μέσα πραγματικότητα με γυμνά χέρια και την παλιά, ατσούμπαλη, υπερκινητική μανία του βαθμηδόν την έκανε «χορό στον ροδόκηπο». Ωρίμασε όμορφα, γενναία, μοναχικά - χωρίς τις ελληνικές παθογένειες. Ακόμα και στο κακότροπο κείμενο του Insenso είδε τους λόφους μέσα στη λίμνη - σαν τον Γολγοθά που είναι ο έρωτας και, ξαφνικά, τον δροσίζει ένας αέρας από τη μεγάλη νύχτα, ένα φτερούγισμα χελιδονιού, η ανάσα του κόσμου που αλύπητα πεθαίνει για να ξαναγεννηθεί μέσα από την επιθυμία των φύλων.
Ήταν υπέροχη εμπειρία αυτή η παράσταση και δεν θα την ξεχάσω ποτέ.
_______
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ
6 κλεμμένες φωτογραφίες από την έξοχη παράσταση του Μαρμαρινού "Insenso"