Δεν συμμερίζομαι τους νευρικούς θρήνους για το τέλος των εντύπων. Δεν θα πεθάνουν τα έντυπα, απλώς θα μείνουν λίγα και καλά. Το μεγάλο κόστος, στο χαρτί και στη δημοσιογραφία αξίας, θα καταστήσει απαγορευτικό το σπορ στους αλεξιπτωτιστές. Αν δεν αγαπάς τη δουλειά, αν δεν ρισκάρεις και, κυρίως, αν δεν έχεις κάτι να πεις - γιατί να το κουράζεις; Ανοίγεις ένα σάιτ και παίζεις απεριόριστα.
(Και στα σάιτ θα γίνει κάποια στιγμή ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα. Όμως αργεί. Μέχρι τότε η κοινωνία των media θα υποστεί όλες τις παιδικές αρρώστιες που υπέστη και με τα έντυπα: πληθωρισμό, λαθρεπιβάτες, σκόρπια λεφτά, διαφημιστική μυωπία, έκλειψη περιεχομένου, κύμβαλα αλαλάζοντα.
Αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος.)
Στα έντυπα τα είδαμε όλα. Την ακμή και την παρακμή. Και ανάμεσα στα αποκαΐδια, τους λίγους καλούς επιζήσαντες. Οι αιτίες της αλλαγής είναι γνωστές: το ίντερνετ και το σπάσιμο της οικονομικής φούσκας. Αυτό που δεν έχει, περιέργως, αναλυθεί αρκετά είναι τι είναι αυτό που συνέχει τους επιζήσαντες.
Επιζήσαντες δεν θεωρώ μόνο τα μεγαθήρια τύπου «Economist» και αμερικανικής «Vogue» - η οποία φέτος βγάζει το μεγαλύτερο September Issue που έβγαλε ποτέ (κοντά 1.000 σελίδες), σαν να μη μεσολάβησε η κρίση. Εννοώ και μαγαζιά όπως το «Monocle» και η «Zeit», που απλώνουν το χέρι τους μέχρι εκεί που φτάνει και είναι ευτυχή που υπάρχουν αξιοπρεπώς, κάνοντας το δικό τους.
Ομολογώ, δεν ξέρω τι συμβαίνει στον κίτρινο Τύπο και στα περιοδικά κουτσομπολιού. Αν και δεν μας ενδιαφέρει - εκεί, υποθέτω, ισχύουν άλλοι κανόνες.
Ποια χαρακτηριστικά ενώνουν, λοιπόν, τα λαμπρά έντυπα της εποχής των ψηφίων;
Καταρχάς, η πίστη στο μέσο, στους βασικούς και απαράλλακτους κανόνες των εντύπων: αν δεν έχεις εμπιστοσύνη στο τιμόνι που κρατάς, τρέμεις. Κι όταν τρέμεις, τσακίζεσαι. Έντυπα σημαίνει: ανάλυση, πρωτότυπο περιεχόμενο, καλός γραφισμός, περιπέτεια στην αφήγηση των σελίδων και ένας αδιόρατος φετιχισμός για το τυπωμένο φύλλο καθαυτό. Καμιά οθόνη δεν θα υποκαταστήσει ποτέ μια θερμή, αεράτη σελίδα της «Νew York Times», με το ευφυές editing και τις σίγουρες γραμματοσειρές - στοιχεία που δένουν όλα σε κάτι ψύχραιμο, αξιοπρεπές και σίγουρο. Ακόμα και η πιο καλοσχεδιασμένη σελίδα οθόνης έχει έναν τρεμάμενο σπινθηρισμό - κάτι φευγαλέο, που γλιστράει.
Είναι καλή για ειδήσεις, κοινωνικά δίκτυα, βίντεο και επικοινωνία - αλλά δεν είναι καλή για ένα μακρόπνοο κείμενο γνώμης, μια λογοτεχνική ανάλυση, την κομψή συμπαράθεση φωτογραφίας και λόγου που κατορθώνουν οι μετρ του χαρτιού.
Οπότε, δεν είναι εχθροί το χαρτί και το ίντερνετ. Είναι διαφορετικά μέσα για διαφορετικό τύπο περιεχόμενου. Στα έντυπα πλέον θα τυπώνεται μόνο ό,τι είναι άξιο να τυπωθεί - με τoν ανάλογο αισθητικό τρόπο.
Γι’ αυτό και όπως θα διαπιστώσετε ξεκινάμε ορισμένες αλλαγές στο έντυπο που κρατάτε – στο περιεχόμενο, στους συνεργάτες και στην αισθητική. Πέρσι βάλαμε τα θεμέλια του lifo.gr – που αποδείχτηκε μεγάλη επιτυχία. Αλλά το χαρτί είναι και θα είναι το έρμα της επικοινωνίας.
Ελπίζουμε να φανούμε αντάξιοι της μεγάλης, ωραίας πρόκλησης. Αυτό, όμως, θα μας το πείτε εσείς.