Το Ισραήλ φέρεται να ότι συμφώνησε μυστικά να παρέχει εμβόλια για τον κορωνοϊό στο καθεστώς στη Συρία, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας ανταλλαγής κρατουμένων.
Η αποκάλυψη αυτής της συμφωνίας προκαλεί αντιδράσεις, αλλά και εγείρει ερωτήματα για το αν οι παγκοσμίως περιορισμένες προμήθειες των εμβολίων μπορεί εξελιχθούν σε μια νέα μορφή διπλωματικού «συναλλάγματος».
Η μυστική συμφωνία έγινε την προηγούμενη εβδομάδα και επιβεβαιώθηκε από ισραηλινή πηγή που ζήτησε να μην κατονομαστεί, αναφέρει ο Guardian. Αυτή προβλέπει καταβολή 1,2 εκατομμυρίων δολαρίων από το Ισραήλ στη Ρωσία, προκειμένου να στείλει δόσεις του Sputnik V- ρωσικού εμβολίου για τον κορωνοϊό- στη Ρωσία, σύμφωνα με τον Ισραηλινό δημοσιογράφο Μπάρακ Ραβίντ.
Αν και δεν είναι ξεκάθαρο πόσες δόσεις αγοράστηκαν, η συμφωνία εγείρει ερωτήματα, κυρίως για το αν το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ θα τις διανείμει δίκαια. Επίσης έριξε φως στην απροθυμία του Ισραήλ να παράσχει σημαντικές δόσεις στους εκατομμύρια Παλαιστινίους, ιδιαίτερα αν συμφώνησε κρυφά να εξασφαλίσει πιθανόν εκατοντάδες χιλιάδες εμβόλια για μία άλλη χώρα.
Το Σάββατο ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, σχολίασε τα δημοσιεύματα για τη συμφωνία, λέγοντας πως «ούτε μία δόση από τα εμβόλια του Ισραήλ δεν χρησιμοποιήθηκε». Όμως, δεν σχολίασε το αν η κυβέρνησή του πλήρωσε για την αποστολή εμβολίων από τη Μόσχα.
Σε ό,τι αφορά στη συμφωνία ανταλλαγής κρατουμένων με τη Συρία, ο Νετανιάχου έχει δηλώσει ότι περιλαμβάνει τον επαναπατρισμό μιας νεαρής Ισραηλινής, που πέρασε τα σύνορα προς τη Συρία. Σε αντάλλαγμα, η κυβέρνησή του επέστρεψε δύο Σύριους βοσκούς που είχε υπό κράτηση. Δεν είναι ξεκάθαρο γιατί η Ισραηλινή μπήκε στη Συρία.
Αρχικά η λογοκρισία στο Ισραήλ είχε μπλοκάρει όλα τα δημοσιεύματα στη χώρα για τη ρήτρα για τα εμβόλια. Η νομοθεσία προβλέπει ότι αυτό μπορεί να γίνει για θέματα που κρίνεται ότι σχετίζονται με ζητήματα ασφαλείας. Όμως, η εντολή άρθηκε το Σάββατο, όταν η είδηση μεταδόθηκε από διεθνή ΜΜΕ.
Σήμερα, μη επιβεβαιωμένο ρεπορτάζ του ισραηλινού Army Radio ανέφερε ότι ο Νετανιάχου σκέφτεται να χρησιμοποιήσει τα εμβόλια ως εργαλείο για τη βελτίωση των σχέσεων με αντίπαλες αραβικές χώρες.
«Η λογοκρισία σε κάτι για το οποίο γνωρίζουν η Δαμασκός και η Μόσχα, αλλά όχι οι Ισραηλινοί πολίτες, είναι ακατανόητη», δήλωσε ο Γκιντεόν Σάαρ, πρώην σύμμαχος του Νετανιάχου και νυν αντίπαλός του στις εκλογές που θα γίνουν τον επόμενο μήνα.
Ο Γιόαβ Λίμορ, αρθρογράφος της εφημερίδας Israel Hayom σχολίασε ότι η συμφωνία ανταλλαγής κρατουμένων «αμαυρώθηκε» από τη μυστική ρήτρα. «Είναι νόμιμο η κυβέρνηση του Ισραήλ να αποφασίσει να μην ακολουθήσει παλιές νόρμες και να πληρώσει σε μία άλλη μορφή "συναλλάγματος". Όμως, η απόφαση να το κρύψει αυτό είναι ακατανόητη και ανησυχητική», επεσήμανε.
Πέρα από τις αντιδράσεις, η συμφωνία με τη Συρία για τα εμβόλια μπορεί να αυξήσει την πίεση στον Νετανιάχου να χρησιμοποιήσει ανάλογη μέθοδο με την Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας. Οι οικογένειες δύο Ισραηλινών στρατιωτών, οι σοροί των οποίων κρατούνται στον θύλακα, ζητούν από την κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει τα εμβόλια ως διαπραγματευτικό χαρτί.
Επίσης, αναμένεται να αναζωπυρώσει τις επικρίσεις για το Ισραήλ, καθώς οργανώσεις και αξιωματούχοι του ΟΗΕ επιμένουν ότι η χώρα θα έπρεπε ούτως ή άλλως να προσφέρει εμβόλια σε όλους τους Παλαιστίνιους και χωρίς όρους.
Το Ισραήλ έχει επιτρέψει στην Παλαιστινιακή Αρχή να στείλει 2.000 δόσεις εμβολίου στη Λωρίδα της Γάζας και έχει μεταφέρει 5.000 δικές της δόσεις του εμβολίου της Moderna σε Παλαιστίνιους υγειονομικούς στη Δυτική Όχθη. Όμως, οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να περιμένουν πολύ περισσότερο για τα εμβόλια.
Με πληροφορίες από Guardian