Καθώς οι χώρες που ανήκουν στην ζώνη Σένγκεν έκλεισαν τα εξωτερικά τους σύνορά την περασμένη εβδομάδα, η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει ορισμένα εσωτερικά εμπόδια, όπως σχολιάζει ο Guardian σε αφιέρωμά του.
Την επόμενη ημέρα της ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ελληνική κυβέρνηση εισήγαγε ένα σύνολο μέτρων που θα ισχύουν για τις δομές μεταναστών στα ελληνικά νησιά. Από την Τετάρτη, οι δομές κλεδώνουν από τις 7μμ έως τις 7πμ. Κατά τη διάρκεια της ημέρας επιτρέπεται να βγαίνει μόνο ένα άτομο ανά οικογένεια και η αστυνομία ελέγχει τις κινήσεις τους. Ορισμένες δομές ωστόσο, στη Λέρο και την Κω, έχουν κλείσει τελείως.
Εν τω μεταξύ, οι επισκέψεις στα κέντρα υποδοχής των δομών φιλοξενίας έχουν ανασταλεί προσωρινά, εκτός από όσους εργάζονται εκεί και, όλοι όσοι φτάνουν, υποβάλλονται σε υποχρεωτική θερμομέτρηση. Τα έκτακτα μέτρα ισχύουν μόνο για τις δομές φιλοξενίας, και όχι για τους κατοίκους των νησιών.
Στα πέντε «hotspots» του νησιού που φιλοξενούν περίπου 42.000 άτομα, έχει καταγραφεί μία περίπτωση κορωνοϊού. Το κρούσμα, σύμφωνα με τον Guardian είναι κάτοικος της Λέσβου. Δεν έχουν υπάρξει περιπτώσεις στις δομές φιλοξενίας μέχρι στιγμής.
Η κυβέρνηση, συνεχίζει ο Guardian, «έχει απαγορεύσει μαζικές συγκεντρώσεις και προτρέπει τους Έλληνες να παραμένουν σπίτι τους. Δεκατρία νοσοκομεία στην ηπειρωτική χώρα αναλαμβάνουν μόνο τη νοσηλεία κρουσμάτων του ιού».
«Η επιβολή αυτού του περιορισμού της μετακίνησης στους ανθρώπους των δομών φιλοξενίας και όχι στους κατοίκους των νησιών είναι απαράδεκτη και δημιουργεί διακρίσεις», δήλωσε ο Απόστολος Βεΐζης, διευθυντής της μονάδας ιατρικής επιχειρησιακής υποστήριξης για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα (MSF) στην Ελλάδα. «Κλειδώνετε τα παιδιά, τις γυναίκες και τους άνδρες σε δομές που είναι υπερπλήρεις από κατοίκους, όπου οι συνθήκες υγιεινής είναι τρομακτικές».
Η μεγαλύτερη δομή φιλοξενίας μεταναστών στη Μόρια της Λέσβου είναι προσωρινή κατοικία περίπου 20.000 ατόμων, αλλά χτίστηκε για λίγο πάνω από τους 6.000. Σε μέρη της Μόριας, υπάρχει μια βρύση νερού για 1.300 άτομα, μία τουαλέτα για 167 άτομα και ένα ντους για 242 άτομα.
Μέχρι έξι άτομα μπορεί να κοιμούνται σε 3 τετραγωνικά μέτρα, ένα τέταρτο της επιφάνειας ενός μέσου χώρου στάθμευσης. «Δεν έχουν αρκετό νερό ή σαπούνι για να πλένουν τακτικά τα χέρια τους και δεν έχουν την πολυτέλεια να είναι σε χώρο απομόνωσης», δήλωσε ο Απόστολος Βεΐζης.
Πάνω από το ένα τρίτο των μεταναστών είναι παιδιά, τα μισά από αυτά ασυνόδευτα. Οι κυριότερες χώρες καταγωγής τους είναι το Αφγανιστάν, η Συρία, το Ιράκ, η Παλαιστίνη και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η μέση διαμονή τους στη δομή είναι διάρκειας μεταξύ πέντε μηνών και ενός έτους.
Υπάρχουν ήδη πολλά προβλήματα υγείας των μεταναστών, λόγω των ανθυγιεινών συνθηκών διαβίωσης και υψηλά επίπεδα άγχους. Ο κ. Βεΐζης χαρακτηρίζει την κατάσταση «μια χρόνια έκτακτη ανάγκη. Αν είχαμε ένα ξέσπασμα του ιού σε αυτές τις δομές, θα ήταν καταστροφικό» προσθέτει.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Ελλάδας, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την υγεία στις δομές, ερωτήθηκε αλλά δεν απάντησε σε αιτήματα του Guardian για να σχολιάσει σχετικά. Ωστόσο, ένας εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ciara Bottomley, έγραψε σε mail ότι η επιτροπή χρηματοδότησε την εγκατάσταση ιατρών και άλλου ιατρικού προσωπικού στα hotspots.
«Η ανταπόκριση της υγειονομικής περίθαλψης σε περίπτωση συμβάντος σε ένα hotspot προβλέπει την πρώτη θεραπεία στο τοπικό νησιωτικό νοσοκομείο ακολουθούμενη από την αεροδιακομιδή σε ένα από τα εξειδικευμένα νοσοκομεία της ηπειρωτικής χώρας», συνεχίζει.
Τα μέτρα αυτά φαίνεται να ισχύουν μόνο για τους κατοίκους της περιοχής. Από τον περασμένο Ιούλιο, όλες οι αφίξεις στις δομές έχουν αποκλειστεί από το ελληνικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης. Τρεις ιατροί που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση διεξάγουν την περίθαλψη στη Μόρια, αλλά η μοναδική ιατρική φροντίδα παρέχεται από ΜΚΟ και εθελοντικές ομάδες.
Ο Απόστολος Βεΐζης δήλωσε ότι οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είχαν έρθει σε επαφή με την κυβέρνηση για να συζητήσουν τη διαχείριση των υποθέσεων στις δομές, στο πλαίσιο της στρατηγικής κατά της διασπορά του κορωνοϊού, σε περίπτωση εμφάνισης εστίας. Εν τω μεταξύ, φοβάται ότι το νέο καθεστώς θα αυξήσει το άγχος των μεταναστών, ενώ ενδέχεται να ενισχύσει τις εντάσεις μεταξύ αυτών και των κατοίκων της περιοχής. Η βία που απευθύνεται σε ΜΚΟ ανάγκασε ορισμένες να αναστείλουν προσωρινά τις επιχειρήσεις τους για αυτόν το μήνα.
Τα νέα μέτρα, λέει ο κ. Βεϊζης, είναι απλώς «ένα ακόμα στοιχείο που θέτει τον λαό των νησιών απέναντι στους αιτούντες άσυλο.
Με πληροφορίες του Guardian