Στο εμπόριο ψήφων που “ανθεί” στη Βουλγαρία, αναφέρεται χθεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας Le Monde, με αφορμή της χθεσινές εκλογές στη γειτονική χώρα (που θα κριθούν τελικά στο δεύτερο γύρο). Η εφημερίδα αναφέρει την πώληση ψήφων που είναι προσφιλής τακτική με την οποία διάφοροι υποψήφιοι αγοράζουν τις ψήφους των Ρομά, που είναι οι φτωχότεροι πολίτες.
Τα τελευταία χρόνια, γράφει η γαλλική εφημερίδα, δημοσιογράφοι της τηλεόρασης και του Τύπου έχουν διερευνήσει πολλές φορές το θέμα. “Επισκεφθήκαμε αυτές τις περιοχές με μεγάλα μαύρα τζιπ, βρήκαμε το αφεντικό της γειτονιάς και το θέμα διευθετήθηκε μέσα σε τρεις ώρες”, δηλώνει ο δημοσιογράφος Milen Petrov, συμπληρώνοντας ότι αγόρασε 500 ψήφους έναντι 15 ευρώ την κάθε μια. Όπως λέει “θα μπορούσαμε να εκπροσωπούμε το ρατσιστικό κόμμα που ευαγγελίζεται την εξόντωση των Ρομά, για αυτούς είναι το ίδιο”. Η τιμή πάντως δεν είναι σταθερή, σε μια άλλης περιοχή της πόλης πέφτει στα 10 ευρώ ανά ψήφο.
Οι άνθρωποι που πληρώνουν για να αγοράσουν την εκλογή τους, έχουν αναπτύξει και διάφορες τεχνικές ώστε να σιγουρευτούν ότι η ψήφος θα πάει σε αυτούς. Ζητάνε πχ από τους ψηφοφόρους να φωτογραφίζουν το ψηφοδέλτιο, ή έχουν δικούς τους στα εκλογικά τμήματα για εκφοβισμό.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις από την ΜΚΟ Transparency International (TI), στις εκλογές που διεξήχθησαν από το 2003 και μετά, ένα ποσοστό μεταξύ 12% και 14% των ψήφων ήταν αγορασμένες ή ελεγχόμενες. Μια μελέτη από το Ίδρυμα Open Society του George Soros, από την άλλη πλευρά δείχνει ότι το 30% έως 40% των Βούλγαρων ψηφοφόρων είναι ανοιχτοί στην εξαγορά της ψήφου τους.
Όπως δηλώνει στη Le Monde ο κοινωνιολόγος Αντόνι Γκαλάμποφ, η φτώχεια(στα 110 ευρώ είναι ο ελάχιστος μισθός) είναι η αιτία για αυτή την μαζική άρνηση της δημοκρατίας. Αλλά δεν είναι η μόνη αιτία.Υπάρχει μια μαφία πολιτικής και οικονομικής ολιγαρχίας που μετά την πτώση του κομμουνισμού έχει χτίσει αυτοκρατορίες, στις οποίες συνυπάρχουν νόμιμες και παράνομες δραστηριότητες. Από την αγορά ακινήτων, μέχρι τον τουρισμό, το ποδόσφαιρο, την τηλεόραση και τις εφημερίδες.
Η απόκτηση ενός αιρετού αξιώματος για αυτούς, παρέχει πρόσβαση σε εθνικά και ευρωπαϊκά κονδύλια αλλά και στην ψήφιση ευνοικών νομοθετικών αλλαγών ώστε να ενισχυθεί ο έλεγχος τους στους τοπικούς εκπροσώπους της δικαιοσύνης και της αστυνομίας. Σε ένα πλαίσιο εκτεταμένης διαφθοράς, «ο κυνισμός της ελίτ και των πολιτών ενισχύεται», λέει ο Γκάλαμποφ.
Η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007 δεν ήταν αρκετή για να αλλάξει αυτό το κλίμα δυσπιστίας. "Μας ζητήθηκε να γίνουμε καλοί πολίτες, αντάξιοι της Ευρώπης, λέει ο πολιτικός αναλυτής Antony Todorov. “Αλλά οι Βούλγαροι γρήγορα συνειδητοποίησαν ότι οι ίδιοι οι άνθρωποι που τους είχαν ενθαρρύνει να πληρώνουν τους φόρους τους, να προσαρμόσουν τις επιχειρήσεις τους με τα πρότυπα της ΕΕ, δεν έχουν αλλάξει τη συμπεριφορά τους. "
Το πρόβλημα της εξαγοράς των ψήφων είναι τόσο μεγάλο που το 2009, ένα κείμενο-προειδοποίηση είχε εμφανιστεί στο κάτω μέρος των προεκλογικών αφισών : «Η πώληση και η αγορά ψήφων είναι έγκλημα." Όμως, όπως λέει και ένας ταξιτζής στο Κιουστεντίλ, βάζοντας ένα τσιγάρο στο στόμα του : «Σωστά, και" Το κάπνισμα σκοτώνει "πάρα πολύ!"