Μας καλομαθαίνετε, κύριε πρέσβη μας!

[Από τον Θοδωρή Αντωνόπουλο / Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Ακρίβος]

Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Εξέτασης HIV (22-29/11) ο ιδιαίτερα δραστήριος σε θέματα διακρίσεων 49χρονος Ολλανδός πρεσβευτής Γιαν Βέρστενγκ πέρασε για ένα «γρήγορο» τεστ από την κινητή μονάδα της Praksis στη Βαρβάκειο (χώρος Συν Αθηνά) και μας εξηγεί το γιατί 

Γιατί αποφασίσατε να κάνετε το τεστ;

Το έκανα διότι επιθυμούσα να συμβάλω στην ανάδειξη της σημασίας της προληπτικής εξέτασης αλλά στην ανάγκη απάλειψης του «στίγματος». Η πρόληψη, ένα από τα βασικότερα όπλα μας στη μάχη με τον HIV, δεν αφορά μόνο ομοφυλόφιλους, χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών και άλλες θεωρούμενες ομάδες υψηλού κινδύνου, αφορά τον καθένα, ακόμα και «υπεράνω πάσης υποψίας» οικογενειάρχες σαν εμένα. Η εξέταση πρέπει να πάψει να θεωρείται ταμπού. Όσο περισσότεροι επώνυμοι συμμετέχουν σε τέτοιες καμπάνιες, τόσο καλύτερα. Στην Ολλανδία π.χ. είναι πια πολλές οι προσωπικότητες που τις στηρίζουν, δίνοντας έτσι το καλό παράδειγμα. Το μήνυμα είναι «ζήστε τον έρωτα, αλλά προσέχετε τη σεξουαλική συμπεριφορά σας, πάρτε προφυλάξεις και κάντε κάθε τόσο ένα προληπτικό τεστ, δεν είναι τίποτα σπουδαίο!». Αυτό, δηλαδή, που θα έλεγα κι εγώ στους φίλους, τους γνωστούς, και στα παιδιά μου ακόμα.

Είχατε/έχετε στο στενό σας περιβάλλον κάποιον οροθετικό;

Ναι, έχει συμβεί αυτό και μάλιστα σε εποχές που τα κρούσματα βρίσκονταν σε έξαρση, οι θάνατοι ήταν συχνοί και καμιά θεραπεία δεν είχε ακόμα φανεί, εκεί πίσω τη δεκαετία του '80. Ακόμα και στο «χαλαρό» Άμστερνταμ είχε επικρατήσει ένας πανικός, κάτι βέβαια όχι περίεργο, εφόσον η πόλη μας φημιζόταν ανέκαθεν για τον ερωτικό, πανηδονιστικό της χαρακτήρα που είχε συνδεθεί αρνητικά με τη νέα «μάστιγα». Δεν ξέραμε ακόμα τίποτα, βλέπετε, για τον HIV και το AIDS και η άγνοια είναι ο καλύτερος σύμμαχος της παράνοιας. Θυμάμαι εμένα τον ίδιο να κοιτιέμαι ανήσυχα στον καθρέφτη με το παραμικρό σπυράκι ή να τρέμω μήπως κόλλησα με το πρώτο κρύωμα!

Την Κυριακή είναι η Παγκόσμια Μέρα κατά του AIDS. Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχουμε αύξηση των κρουσμάτων, ειδικά στους χρήστες ενδοφλέβιων, φαινόμενα ρατσισμού και κοινωνικού αποκλεισμού, όπως εκείνη η υγειονομική διάταξη που οδήγησε σε διαπόμπευση δεκάδες οροθετικές εκδιδόμενες, σοβαρές ελλείψεις στην ενημέρωση, την πρόληψη, την περίθαλψη...

Κοιτάξτε, ούτε από την Ολλανδία λείπουν τα προβλήματα. Κρίση, άλλωστε, έχουμε κι εμείς, όχι τόσο έντονη όσο η δική σας, αλλά υπαρκτή. Και δυστυχώς σε τέτοιες καταστάσεις καλλιεργούνται ευκολότερα η άγνοια, η προκατάληψη και οι ρατσιστικές συμπεριφορές, όχι μόνο στο θέμα του HIV/AIDS αλλά και γενικότερα. Αυτό που εμείς προσπαθούμε να κάνουμε είναι να εντοπίζουμε τα προβλήματα και να τα διορθώνουμε όσο το δυνατόν πιο άμεσα. Και είναι αλήθεια ότι στο θέμα της πρόληψης, ενημέρωσης και απαλοιφής του στίγματος έχουμε κάνει μεγάλες προόδους. Έχει γίνει πια συνείδηση στον μέσο Ολλανδό ότι το AIDS μάς αφορά όλους.

Παραμένει, αλήθεια, η Ολλανδία η χώρα-πρότυπο ανεκτικότητας, αποδοχής και ατομικών ελευθεριών, όπως έχει περάσει στο συλλογικό ευρωπαϊκό φαντασιακό;

Θα βεβαιώσω πως ναι! Έτσι σκεφτόμαστε στην Ολλανδία. Είναι καταρχάς θέμα κουλτούρας και αξιών. Και η χώρα μου έχει μια μακρά φιλελεύθερη παράδοση την οποία εξακολουθεί να τιμά κι ας μη συμφωνούμε πάντα όλοι για τα όριά της.

Τη Διεθνή Ημέρα κατά της Ομοφοβίας (17/5) είχατε καλέσει στην ολλανδική πρεσβεία εκπροσώπους της ελληνικής LGBT κοινότητας προκειμένου να συζητήσετε τα προβλήματά της. Ήσασταν, επιπλέον, από τους βασικούς διοργανωτές του «μπλοκ των πρεσβειών» που συμμετείχε στο φετινό Athens Pride. Τώρα στηρίζετε μια προληπτική καμπάνια για τον HIV. Γιατί όλες αυτές οι ενέργειες;

Είναι βέβαια και θέμα προσωπικών ευαισθησιών, καταρχάς όμως επίσημη πολιτική της ολλανδικής κυβέρνησης να ενισχύει τέτοιες πρωτοβουλίες εντός κι εκτός συνόρων. Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η αποδοχή της διαφορετικότητας, η προώθηση της συνύπαρξης ανεξάρτητα από έθνη, φυλές, θρησκείες ή ερωτικούς προσανατολισμούς, είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα μας. Δεν θέλουμε ανθρώπους να κρύβονται αλλά να νιώθουν περήφανοι γι' αυτό που είναι. Όχι, δεν υπάρχει καμιά υστεροβουλία σε αυτό. Πρόκειται για πανανθρώπινες αξίες, πάνω στις οποίες άλλωστε χτίστηκε ο πολιτισμός που μοιραζόμαστε. Και η όποια συμβολή στη προώθησή τους είναι, για μένα, ευπρόσδεκτη.

=====

• 22-29/11, Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εξέτασης HIV. Πληροφορίες και σημεία εξέτασης hivtestingweek.info, ωράριο 10 π.μ.-12 μ.μ. (Αθήνα, Πειραιάς και Θεσσαλονίκη). Διοργάνωση για την Ελλάδα Praksis, Athens Check point, Κέντρο Ζωής.

Εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS:

• 30/11-1/12, Τεχνόπολη, «Θετικά στη ζωή/Όχι στο στίγμα»: Διήμερο με ομιλίες, συζητήσεις, προβολές, συναυλίες, εικαστικά καθώς και πορεία Γκάζι-Μοναστηράκι (Σάββατο νωρίς το μεσημέρι). Συμμετέχουν: Θετική Φωνή, Praksis, Κέντρο Ζωής. Πλήρες πρόγραμμα positivevoice.gr

• 1/12, «Ο HIV ως πολιτικό νόσημα και τα 30 χρόνια παρουσίας του στην Ελλάδα»: Μέγαρο Ερμής, Πανεπιστημίου 56, α' όροφος, έναρξη 6 μ.μ. Συνδιοργάνωση Act Up / 105.5 Στο Κόκκινο.