Στο διαμέρισμα τη νύχτα
Μια Ημερολογιακή καταγραφή του συγγραφέα και σκηνοθέτη Athol Fugard, Ιανουάριος 1961. Το αναδημοσιεύω κυρίως για να συνδυάσω τον ήπιο τρόμο του συγγραφέα (εκφρασμένο με αληθινή μαστοριά) με αυτές τις εικόνες που μ΄αρέσουν πολύ. Μοιάζουν με τα εκτοπλάσματα που έβλεπα μικρός στη Ζάκυνθο και δεν μ' άφηναν να κοιμηθώ, αν και δίπλα ο αδερφός μου ροχάλιζε.
Στο διαμέρισμα τη νύχτα, οι θόρυβοι του ύπνου της Μαμάς και του Μπαμπά. Ξαφνικά ροχαλητά, κλαψουρίσματα σαν του σκυλιού που βλέπει άσχημα όνειρα, αγκομαχητά κάθε φορά που πλησιάζουν μια δύσκολη ανάσα. Μακριά ένα σκυλί αλυχτάει. Είναι στιγμές πού, μέσα στα πυρετικά μου στριφογυρίσματα στο κρεβάτι, παλεύοντας να αποκοιμηθώ, δεν μπορώ να ξεχωρίσω την υλακή από το αγκομαχητό — οι δύο ήχοι στροβιλίζονται στο κεφάλι μου και γίνονται ένας.
Ήχος σαν χασμουρητό, ξαφνικό, πολύ πλατύ, ηχηρό, που σβήνει σε αναστεναγμό. Με μια χροιά μουγκρητού, θρήνου, παραπόνου. Το κρεβάτι τρίζει καθώς αλλάζει θέση ένα σώμα και για λίγα λεπτά τα αυτιά μου, κουφαμένα από τη σιωπή, δεν μπορούν v' ακούσουν τίποτα, μέχρι που ακονίζονται και πάλι και πιάνω τον ήχο της αναπνοής.
Από το κρεβάτι μου έβλεπα την πόρτα στον απέναντι τοίχο. Στο λίγο φως των φαναριών του δρόμου που έμπαινε από τις γρίλιες, στη μακρόσυρτη, γεμάτη ψιθύρους σιωπή που άρχιζε όταν έσβηναν τα φώτα και οι γονείς άρχιζαν να στριφογυρίζουν στα κρεβάτια τους πασχίζοντας να κοιμηθούν, εκείνη η πόρτα, ιδίως στις στιγμές που βρισκόμουν ανάμεσα σε όνειρο και πραγματικότητα, μισοκοιμισμένος αλλά ανίκανος να τιθασεύσω την αναρχία των αισθήσεων και των σκέψεών μου, τέτοιες στιγμές, η πόρτα ήταν παράξενη, έπαιρνε γιγάντιες διαστάσεις. Kαι ο φόβος εκείνης της στιγμής ήταν το άνοιγμα της πόρτας, ένας ήπιος τρόμος που έπαιζε σαν φάντασμα με τα κατάλοιπα της παιδικής μου ηλικίας. Τι υπήρχε πίσω της; Τίποτα; Ένα πρόσωπο πιο αποτρόπαιο από οτιδήποτε είχα δει ποτέ μου; Κάποια τερατώδης παραμόρφωση; Κάποτε ένα ρεύμα αέρα την άνοιξε ελάχιστα, τόσο που διέκρινα τη σκοτεινή λάμψη πίσω της. Η καρδιά μου σταμάτησε, σταμάτησα να ανασαίνω και περίμενα... Κι αν ο Θεός βρισκόταν εκεί μέσα; αν η πόρτα άνοιγε διάπλατα και ο Θεός εισέβαλλε στο δωμάτιό μου;
__________
Fugard, Harold Athol Lanigan (1932- ). Νοτιοαφρικανός θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, ηθοποιός και σκηνοθέτης, διάσημος για τα πολιτικά του θεατρικά έργα εναντίον του απαρτχάιντ και για το μυθιστόρημά του που έγινε
ταινία από τον Gavin Hood και απέσπασε το Oscar καλύτερης ξένης ταινίας το 2006. Τα ημερολόγιά του αποτελούν δείγμα βαθύτατου στοχασμού για την ανθρώπινη κατάσταση. Πολλές από τις εγγραφές του συνιστούν μέρος των θεατρικών του έργων.
―Αναδημοσίευση από το βιβλίο της Κατερίνας Σχινά, «Μυστικά του συρταριού, Η τέχνη και οι τεχνίτες της ημερολογιακής γραφής», εκδ. Πατάκη