1.Κουρτ και Έλβις. Όσο απλώνεται και όζει η ανοησία, η χυδαιότητα, η αμάθεια, η απάθεια στο Facebook, τόσο πεισμώνει το ποιοτικό, τόσο θάλλει αλλού το χιούμορ, τόσο η γραφή ανακτά τα ωραία της δικαιώματα. Κίχλη, Ίκαρος, Άγρα, Περισπωμένη, Πόλις, Νεφέλη, αλλά και Gutenberg, Πάπυρος, και Μεταίχμιο και Ψυχογιός και Πατάκης, μικροί και μεγάλοι εκδότες έρχονται να μας προσφέρουν βιβλία πολύτιμα, βιβλία που ανθίστανται πάντα στην κατήφεια του κατήφορου, στην μπουρδολογία που μας μπαφιάζει. Ο Χένινγκ Μάνκελ (Βόρεια Σουηδία, 1948) έπλασε τον υπέροχο Κουρτ Βαλάντερ, έναν επιθεωρητή που θα μπορούσες να τον πεις ήπιο και μειλίχιο και πράο. Στην πολύ δυναμική σειρά «Crime» κυκλοφορεί το βιβλίο Ο κόσμος του Κουρτ Βαλάντερ (μτφρ. Γρηγόρης Ν. Κονδύλης, εκδ. Ψυχογιός) που περιλαμβάνει μια νουβέλα με τίτλο Το Χέρι και ένα πολύπτυχο πορτρέτο του Βαλάντερ, όπως δημιουργήθηκε στο συγγραφικό εργαστήριο του Μάνκελ. Ιδού η σχέση του επιθεωρητή με τα δύο ιερά τέρατα της αμερικανικής μουσικής: «Στο πρώτο ιδιόκτητο διαμέρισμα του Βαλάντερ στο Ρούσενγκορντ, το πικάπ είναι το σημαντικότερο απόκτημά του. Ο Βαλάντερ έχει έναν δίσκο του Ρόι Όρμπινσον για την περίπτωση επίσκεψης φίλων. Έχει παρατηρήσει ότι πολλοί αστυνομικοί, για κάποιον λόγο, λατρεύουν τον Ρόι Όρμπινσον». Και: «Στις αρχές της δεκαετίας του '60, ο Βαλάντερ ακούει τον πρωθυπουργό Τάγκε Ερλάντερ να μιλάει στο Φόλκετς Παρκ στο Μάλμε. Λέει στον πατέρα του πως ο Ερλάντερ ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία είναι ο εχθρός. Ο πατέρας του Βαλάντερ δεν συμμερίζεται την άποψη αυτή και λέει ότι η Σουηδία θα έπρεπε να σκεφτεί περισσότερο τον ρόλο της Αμερικής. Ο Βαλάντερ μένει έκπληκτος~ γι' αυτόν μόνο καλά πράγματα έρχονται από τη χώρα στη Δύση. Όπως το "Blue Suede Shoes" με τον Έλβις Πρίσλεϊ, τον οποίο ο Βαλάντερ λάτρευε όταν ήταν νέος».
2.Θαυμάσιοι Τίτλοι. Η σειρά ξένης λογοτεχνίας των εκδόσεων Ίκαρος είναι υποδειγματική. Συγγραφείς, μεταφραστές, γραμματοσειρά, εξώφυλλα, όλα αψεγάδιαστα και εμπνευστικά. Σειρά που ήδη έχει τους φανατικούς της. Ο Αστερισμός Ζωτικών Φαινομένων (του Anthony Marra) είναι μυθιστόρημα ολκής, αλλά έχει και αριστοτεχνικό τίτλο που θυμίζει τις ποιητικές πτήσεις του φιλοσοφημένου Νίκου Καρούζου. Και τώρα, το πιο φρέσκο βιβλίο της σειράς έχει τον εξίσου υπέροχο τίτλο Ο ήχος των πραγμάτων όταν πέφτουν. Το υπογράφει ο Juan Gabriel Vàsquez (Μπογκοτά, 1973) και γι' αυτό μου μίλησε με λόγιο ενθουσιασμό ο μετρ Αχιλλέας Κυριακίδης, ο οποίος φιλοτέχνησε τη μετάφραση, ο χαλκέντερος! Οι λάτρεις του Χιλιανού Roberto Bolano είναι σίγουρο ότι θα αγαπήσουν τον κατά είκοσι χρόνια νεότερο Κολομβιανό συνάδελφό του. Θραύσμα γραφής (και θα επανέλθω): «Ξέχασα την υγρή ζέστη, ξέχασα πόσο άβολα καθόμουν (κι ούτε πήγε ο νους μου στο ραιβόκρανο που θα μου προκαλούσε). Ξαπλωμένος στην αιώρα της Μάγιας, ξεχάστηκα. Μετά από καιρό θα προσπαθούσα να θυμηθώ την τελευταία φορά που είχα βιώσει κάτι τέτοιο, αυτή την εκρίζωση του πραγματικού κόσμου, αυτή την απόλυτη κατάσχεση της συνείδησής μου, για να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι κάτι παρόμοιο είχε να μου συμβεί από τα παιδικά μου χρόνια [...] Όλα αυτά αισθάνθηκα και στο τέλος όλα συρρικνώθηκαν σε μια τρομερή μοναξιά, μια μοναξιά χωρίς φανερό λόγο και, ακριβώς γι' αυτό, ανήκεστη: τη μοναξιά ενός παιδιού».
3.Κόσμημα. Όταν ένα βιβλίο αρχίζει με τη φράση/στίχο «Αν το καλοσκεφτείς, κανείς δεν είναι φυσιολογικός», ξέρεις ότι, αν μη τι άλλο, σε περιμένουν εκπλήξεις, αναστατώσεις, τροπές, αναδιπλώσεις. Εδώ έχει και ζωγραφιές και χαρακτικά του José Borges, έχει και χιούμορ και γνώσεις και πίκρα και συναίσθημα και ένταση και μύθους και πάθος και στιλπνή γραφή και ποίηση. Μαέστρος του ανακατώματος των ειδών και ταξιδιάρης των παιχνιδισμάτων της γλώσσας, ο Eduardo Galeano (Μοντεβιδέο, 1940) έρχεται να μας συγκινήσει, να μας προτρέψει, να μας αιφνιδιάσει, να μας συνεγείρει, με το βιβλίο του Οι λέξεις ταξιδεύουν (μτφρ. Ισμήνη Κανσή, εκδ. Πάπυρος). Τριακόσιες σελίδες σοφίας και ομορφιάς. Γράφει ο Ουρουγουανός συγγραφέας: «Περί απαγορεύσεων – Στον τοίχο μιας ταβέρνας στη Μαδρίτη υπάρχει μια πινακίδα που λέει: "Απαγορεύεται το τραγούδι". Στον τοίχο του αεροδρομίου του Ρίο ντε Ζανέιρο υπάρχει μια πινακίδα που λέει: "Απαγορεύεται να παίζετε με τα καροτσάκια". Με άλλα λόγια: υπάρχει ακόμα κόσμος που τραγουδά, κόσμος που παίζει».
radiobookspotting.blogspot.gr/