Η ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ πίσω από αυτήν τη σπουδαία κίνηση ανήκει στην Αργυρώ Σπυριδάκη, πρόεδρο της ομάδας, η οποία, μετά από συζήτηση περί λογοτεχνίας με τον φίλο της Θοδωρή Τσάτσο, ο οποίος είναι εκ γενετής τυφλός, συνειδητοποίησε πως οι άνθρωποι με προβλήματα όρασης δεν έχουν πρόσβαση στα βιβλία που κυκλοφορούν στην αγορά.
«Όταν πρότεινα στον Θοδωρή να διαβάσει το βιβλίο του Τζόνοθαν Κόου με τίτλο Το σπίτι του ύπνου, σοκαρίστηκα που έμαθα ότι δεν είχε τη δυνατότητα, μια και το βιβλίο δεν υπήρχε στην Ακουστική Βιβλιοθήκη των Τυφλών. Μέχρι τότε θεωρούσα δεδομένο ότι όσα βιβλία παράγονται σε έντυπη μορφή, ταυτόχρονα παράγονται και σε γραφή Μπράιγ» εξηγεί η κ. Σπυριδάκη, η οποία δημιούργησε μια σελίδα στο Facebook ώστε να βρεθούν άτομα που θα ήθελαν να ηχογραφήσουν μαζί της βιβλία με στόχο να εμπλουτιστεί η ακουστική βιβλιοθήκη των τυφλών ατόμων. Η ανταπόκριση ήταν πολύ μεγάλη και κάπως έτσι έγινε η αρχή.
Στην Ελλάδα υπάρχουν ακουστικές βιβλιοθήκες που όμως διαθέτουν πολύ μικρό αριθμό ηχογραφημένων βιβλίων σε σχέση τόσο με τη συνολική παραγωγή βιβλίων όσο και με τις ανάγκες των ανθρώπων που τις χρησιμοποιούν. Κι εφόσον δεν διασφαλίζεται κρατικά η ταυτόχρονη παραγωγή σε ακουστική μορφή ή σε γραφή Μπράιγ κάθε βιβλίου που παράγεται σε έντυπη μορφή, όλη η προσπάθεια γίνεται από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, όπως το «Διαβάζω για τους άλλους».
Όμως δεν πρόκειται για εύκολη υπόθεση. «Σκεφτείτε πως ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του βιβλίου (πανεπιστημιακό, λογοτεχνικό κ.λπ.) ποικίλλει και ο χρόνος ηχογράφησης και τελικής επεξεργασίας του, που μπορεί να φτάσει και τον ενάμιση μήνα ανά βιβλίο» λέει η κ. Σπυριδάκη, η οποία επισημαίνει ότι ούτε οι τυφλοί φοιτητές έχουν αρκετά πανεπιστημιακά συγγράμματα σε ακουστική ή Μπράιγ μορφή για να μπορούν να μελετούν.
Στόχος μας είναι να μην υπάρχει κανένας τυφλός νέος που να θέλει να σπουδάσει, αλλά δεν μπορεί ή δεν τολμά επειδή δεν υπάρχει προσβάσιμη γι' αυτόν γνώση.
«Για το "Διαβάζω για τους άλλους" οι σπουδές των μη βλεπόντων φοιτητών είναι σε προτεραιότητα, γι' αυτό και δεχόμαστε σταθερά παραγγελίες από όποιον φοιτητή με αναπηρία όρασης θέλει να του ηχογραφήσουμε το πανεπιστημιακό του σύγγραμμα. Επίσης, είμαστε σε σταθερή συνεργασία με ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες σε όλη την Ελλάδα και παραμένουμε πάντοτε ανοιχτοί σε νέες συνεργασίες. Στόχος μας είναι να μην υπάρχει κανένας τυφλός νέος που να θέλει να σπουδάσει, αλλά δεν μπορεί ή δεν τολμά επειδή δεν υπάρχει προσβάσιμη γι' αυτόν γνώση. Ειδικά με τους φοιτητές είμαστε πολύ ευαίσθητοι και λόγω του αντιπροέδρου, σήμερα, του οργανισμού, Θοδωρή, που όταν αυτός σπούδαζε το έκανε με τη βοήθεια φίλων και γνωστών, οι οποίοι του διάβαζαν όταν έπρεπε να μελετήσει» εξηγεί η κ. Σπυριδάκη.
Σήμερα το «Διαβάζω για τους άλλους» αποτελεί πιστοποιημένο φορέα από τον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) για την παραγωγή και διάθεση ακουστικών βιβλίων για τυφλά και εντυπο-ανάπηρα άτομα, δηλαδή για άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολία στην ανάγνωση έντυπου υλικού χωρίς υποβοήθηση ‒ αυτό μπορεί να συμβαίνει λόγω μιας φυσικής αναπηρίας στα άκρα που δεν τους επιτρέπει να κρατήσουν ένα βιβλίο, λόγω μιας αντιληπτικής ή μαθησιακής δυσκολίας ή λόγω τύφλωσης ή οπτικής αναπηρίας.
Για να ηχογραφήσει, λοιπόν, κάποιος πρέπει αρχικά να γίνει μέλος της «οικογένειας» του «Διαβάζω για τους άλλους», έπειτα να περάσει την αξιολόγηση φωνής και στη συνέχεια να εκπαιδευτεί στην ορθοφωνία και αγωγή του λόγου. Μετά από όλα αυτά μπαίνει στο στούντιο που απέκτησε πρόσφατα η οργάνωση, μετά από σχετική καμπάνια crowdfunding που «έτρεξε», και μπορεί να ξεκινήσει την ηχογράφηση με τη βοήθεια και την καθοδήγηση ηχολήπτριας.
Όταν το ακουστικό βιβλίο ολοκληρωθεί, κατατίθεται στην βιβλιοθήκη Όμηρος - Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών (για τα λογοτεχνικά βιβλία), καθώς και στην Amelib - Ηλεκτρονική βιβλιοθήκη που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Παντείου Πανεπιστημίου και της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας (για τα πανεπιστημιακά συγγράμματα).
Προ κορωνοϊού, μάλιστα, η ομάδα των εθελοντών της οργάνωσης πραγματοποιούσε σε σταθερή εβδομαδιαία βάση ζωντανές θεραπευτικές αναγνώσεις σε ηλικιωμένους που ζουν σε μονάδες φροντίδας (σε Αθήνα και Κρήτη) ή μόνοι.
«Η δράση προσαρμόστηκε στις συνθήκες της πανδημίας και τώρα, σε συνεργασία με τις μονάδες, προσπαθούμε να συνεχίσουμε τις αναγνώσεις μέσω Skype, μέσω τηλεφώνου και video. Δυστυχώς, το γεγονός ότι δεν έχουμε οικονομική άνεση δεν μας επιτρέπει να κάνουμε αυτήν τη μετάβαση τόσο γρήγορα όσο θα θέλαμε, όμως ψάχνουμε για χρηματοδότες, ώστε να καταφέρουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται να κρατήσουμε συντροφιά και πάλι στους παππούδες και στις γιαγιάδες που σήμερα είναι πιο μόνοι από οποιαδήποτε άλλη εποχή» τονίζει η κ. Σπυριδάκη, η οποία, κατά τη διάρκεια των δράσεων, είδε ηλικιωμένους που δεν έβγαιναν από την κάμαρά τους στο γηροκομείο να περιμένουν πώς και πώς τους εθελοντές της οργάνωσης για να τους διαβάσουν.
Αξιοσημείωτο δε είναι και το γεγονός ότι η οργάνωση πραγματοποιούσε αναγνώσεις σε εβδομαδιαία ή, κατά περίπτωση, σε μηνιαία βάση και σε μονάδες παιδικής προστασίας στα Χανιά και στο Ηράκλειο Κρήτης, καθώς και στις Αγροτικές Φυλακές Χανίων.
Το «Διαβάζω για τους άλλους» μέχρι στιγμής έχει δημιουργήσει περισσότερα από 100 λογοτεχνικά και πανεπιστημιακά βιβλία. «Τα περισσότερα, δε, από αυτά σε συνεργαζόμενα στούντιο που μας παραχωρούσαν ώρες δωρεάν, μέχρι να φτιάξουμε το δικό μας. Μόνο στα στούντιο της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ελλάδος έχουμε ηχογραφήσει 4.800 σελίδες μέχρι σήμερα και συνεχίζουμε δυναμικά. Αυτό το σχολικό έτος έχουμε στόχο να ξεπεράσουμε τα 50 βιβλία στο δικό μας στούντιο ηχογράφησης, μερικά από τα οποία θα είναι και παιδικά παραμύθια» λέει με ενθουσιασμό η κ. Σπυριδάκη.
Τα βιβλία που ηχογραφεί η οργάνωση επιλέγονται κατόπιν αιτημάτων των τυφλών ατόμων ή των φορέων που τους εκπροσωπούν. Ωστόσο, για να ηχογραφηθεί τελικά ένα βιβλίο, το «Διαβάζω για τους άλλους» επιλέγει να έρχεται σε συνεννόηση με τον εκάστοτε εκδοτικό οίκο για την παραχώρηση των πνευματικών δικαιωμάτων προς ηχογράφηση για άτομα τυφλά.
Πώς μπορεί κανείς να βοηθήσει τη δράση σας;
• Ο πιο άμεσος τρόπος να μας υποστηρίξετε είναι να μας καλύψετε τα έξοδα ηχογράφησης και επεξεργασίας των επόμενων δύο σελίδων από το βιβλίο που τώρα διαβάζουμε. Μπορείτε να το κάνετε αυτό με μια δωρεά των 25 ευρώ στον παρακάτω λογαριασμό: ΔΙΑΒΑΖΩ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ: GR5401401270127002002023278 στην ALPHABANK
• Ο επόμενος τρόπος που μπορείτε να μας στηρίξετε είναι δανείζοντας τη φωνή σας σε ένα ακουστικό βιβλίο.
• Και, φυσικά, έχουμε άμεση ανάγκη από εθελοντές που θα βοηθήσουν σε θέματα οργάνωσης, όπως καταλογράφηση βιβλίων, social media, εκδηλώσεις κ.λπ. Εάν θες, λοιπόν, να γίνεις εθελοντής μας, γράψε μας στο volunteers@giatousallous.gr.
• Επίσης δεχόμαστε πάντα δωρεές βιβλίων. Σε αυτή την περίπτωση επικοινωνείτε στο library@giatousallous.gr.
Για να δημιουργήσουμε όλοι μαζί τη συμπεριληπτική κοινωνία στην οποία θέλουμε να ζούμε!
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.