Η Νομπελίστρια Τοκάρτσουκ συστήνεται στο ελληνικό κοινό
Σαν να βλέπει κάτω από το δέρμα τη φόδρα της ύπαρξης, όπως θα έλεγε η ίδια, και να βάζει σε λέξεις τη μαγεία, η Όλγκα Τοκάρτσουκ, η Πολωνή κάτοχος του βραβείου Νόμπελ 2018. Μια μεταφυσική συγγραφέας που γνωρίζει καλά τα ποιητικά και συμβολικά υλικά της πατρίδας της, αλλά έλκεται από το θραυσματικό και το αποσπασματικό της «ρευστότητας, της μετακίνησης και της παραπλάνησης».
Πρόκειται για το τρίπτυχο που ορίζει το πιο σημαντικό ίσως μυθιστόρημά της μετά τα αριστουργηματικά Βιβλία του Ιακώβ, με τον τίτλο Πλάνητες (αρχικός τίτλος Πτήσεις), που εκτείνεται από τον 17ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας και αναμένεται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση Αλεξάνδρας Δ. Ιωαννίδου, η οποία είχε αποδώσει στα ελληνικά και το άκρως απαιτητικό Αρχέγονο και άλλοι καιροί. Χάρη στους βραβευμένους με το Booker 2018 Πλάνητες η Τοκάρτσουκ έγινε ευρέως γνωστή στον αγγλόφωνο κόσμο, που ανακάλυψε εκ νέου στο πρόσωπό της τη δύναμη της κεντροευρωπαϊκής λογοτεχνίας, ποτισμένης με το ασυνείδητο, την Ιστορία και το τραύμα.
Πλάνητες της Όλγκα Τοκάρτσουκ (μτφρ. Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου), Καστανιώτης
Ο Ναμπόκοφ αναλύει τους μεγάλους Ρώσους λογοτέχνες
Αν ένας συγγραφέας ήξερε και έβλεπε τα άδυτα της ρωσικής ψυχής και μπορούσε να τα εντοπίσει όχι μόνο στο πλαίσιο της κλασικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα αλλά και στο παγκόσμιο περιβάλλον, αυτός ήταν ο Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ, ο οποίος εδώ αναλύει τους ομότεχνούς του, αποδεικνύοντας ότι, εκτός από εξαίρετος μυθιστοριογράφος, υπήρξε και σπουδαίος κριτικός λογοτεχνίας – και δάσκαλος.
Άγνωστες στο ευρύ κοινό, οι πανεπιστημιακές διαλέξεις του και τα κριτικά του κείμενα καταδεικνύουν την υψηλή ευφυΐα, τη βαθιά γνώση και τη σπιρτάδα του κοσμοπολίτη λογοτέχνη. Ωστόσο, δεν είναι η μόνη έκδοση που περιμένουμε από τον Ναμπόκοφ και τον Πατάκη, καθώς αναμένεται και η κυκλοφορία του Άντα ή Πάθος σε μετάφραση Μυρτώς Αναγνωστάκη, που διαβάζεται ως ιστορία αγάπης ή ως ειρωνική σάτιρα.
Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ, Για τη ρωσική λογοτεχνία: Τσέχοφ, Ντοστογιέφσκι, Τουργκένιεφ, Γκόγκολ, Γκόρκι, μτφρ. Ανδρέας Παππάς, Πατάκης
Νέα από τον αγαπημένο Πολ Όστερ
Το γνωστό μοτίβο του απομονωμένου δωματίου και της μνήμης επανέρχεται δυναμικά στα πιο μεταφυσικά ίσως από τα έργα του Πολ Όστερ, καθώς ο γνωστός από προηγούμενα μυθιστορήματά του κύριος Μπλανκ δίνει μάχες όχι μόνο με τη λευκή σελίδα αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό. Ένα παλιό χειρόγραφο που βρίσκει πάνω στο γραφείο του ξεδιπλώνει την ιστορία ενός άλλου έγκλειστου σε έναν αδιευκρίνιστο κόσμο, προτάσσοντας ζητήματα εσωτερικής αναζήτησης και ταυτότητας.
Οι πιο καφκικές και συνάμα πιο ατμοσφαιρικές στιγμές του Όστερ εντοπίζονται στα δύο αυτά τα μυθιστορήματα και φέρνουν τον αναγνώστη σε επαφή με τον πραγματικό, δηλαδή τον φαντασιακό και φιλοσοφικό κόσμο του Αμερικανού συγγραφέα.
Μέρα-Νύχτα: Ταξίδια στο σκριπτόριο & Άνθρωπος στο σκοτάδι του Πολ Όστερ (μτφρ. Μαρία Ξυλούρη), Μεταίχμιο
Ο Κόμης Μοντεχρίστος στη σειρά Orbis Literae
Το κλασικό αριστούργημα του Αλέξανδρου Δουμά στην πλήρη του εκδοχή θα προσθέσει άλλο ένα πολύτιμο λιθαράκι στη σειρά της Orbis Literae των εκδόσεων. Δεν είναι τυχαία το μυθιστόρημα του 19ου αιώνα που εξακολουθεί να στοιχειώνει τις παιδικές μνήμες αλλά και να βασανίζει την ενήλικη συνείδηση με τα αμείλικτα ερωτήματα που θέτει για τη δικαιοσύνη, την πολιτική και τη φιλία. Ποιος δεν ξέρει την ιστορία του περίφημου Μοντεχρίστου, ο οποίος καταφέρνει να μετατρέψει τον έγκλειστο βίο του στις απομακρυσμένες φυλακές σε μάθημα ζωής και να κατακτήσει τελικά την ελευθερία του όχι μόνο για να ξανακερδίσει τη ζωή αλλά και για να πάρει εκδίκηση από εκείνους που τον αδίκησαν; Ένα βιβλίο που μπλέκει αρμονικά τη δύναμη των περιγραφών –χαρακτηριστικό του 19ου αιώνα– με την ουτοπική θεωρία και τη δράση, αποκαλύπτοντας την αφηγηματική ευφυΐα του συγγραφέα. Ο Μοντεχρίστος έχει χαρακτηριστεί ως η πρώτη απεικόνιση του υπερανθρώπου στη λογοτεχνία και ο πρώτος αληθινός υπερ-ήρωας.
Alexandre Dumas, Ο Κόμης Μοντεχρίστος, μτφρ. Ωρίων Αρκομάνης, Gutenberg/Orbis Literae
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LifO.