Διάβασα ότι ο λόγος που διαλέξατε τον «Πελεκάνο» του Στρίντμπεργκ είναι ότι ήταν το πρώτο έργο με το οποίο καταπιαστήκατε στη δραματική σχολή. Τι ήταν αυτό που σας έκανε να θέλετε να επιστρέψετε σε αυτό;
Η αλήθεια είναι ότι συνδέθηκα πολύ με αυτό το κείμενο από την αρχή. Ένας από τους λόγους ήταν το ίδιο το θέμα του έργου, που ακουμπά στον πολύ προσωπικό συναισθηματικό χώρο του καθενός. Έπειτα, μέσα από τη μελέτη πάνω στο έργο -που μας δίδαξαν πολύ ως τρόπο προσέγγισης των κειμένων εν γένει στη σχολή- βυθίστηκα στο σύμπαν αυτού του θαυμάσια πονεμένου ανθρώπου αλλά και στα πολλαπλά επίπεδα της δραματουργίας αυτού του μεγαλοφυούς συγγραφέα. Ο Στρίντμπεργκ είναι μια προσωπικότητα που σε «στοιχειώνει» με έναν πολύ θετικό αλλά και εμμονικό τρόπο, που ως τέτοιος σχετίζεται με τη δημιουργία. Επιστρέφοντας, λοιπόν, στην Ελλάδα, μετά τις σπουδές μου, όταν αποφάσισα να παρουσιάσω ένα δείγμα δουλειάς, η σκέψη του Πελεκάνου ήρθε σχεδόν αυτόματα.
Έχετε δουλέψει χρόνια ως βοηθός σε πολύ μεγάλους σκηνοθέτες. Πώς αποφασίσατε να κάνετε το άλμα και να σκηνοθετήσετε το πρώτο δικό σας έργο;
Είναι μεγάλη ευλογία να δουλεύεις πλάι σε μείζονες καλλιτέχνες, κι εγώ ήμουν πολύ τυχερή. Γιατί, εκουσίως ή ακουσίως, μαθαίνεις πράγματα για το θέατρο που καμία θεωρητική σπουδή δεν μπορεί να σου εξασφαλίσει. Όταν όμως στέκεις μονίμως πλάι σε ανθρώπους με υψηλό καλλιτεχνικό ανάστημα ελλοχεύει πάντα ένας μεγάλος κίνδυνος: να παραμείνεις στη σκιά τους. Αυτή η συνειδητοποίηση ήταν ένα κομβικό σημείο για μένα: είναι η στιγμή που αποφασίζεις αν θέλεις να υπηρετήσεις το καλλιτεχνικό όραμα ενός άλλου ή να αρθρώσεις τον δικό σου λόγο.
Στη δική σας εκδοχή του «Πελεκάνου» μόνο δύο άνθρωποι υποδύονται όλους τους ρόλους. Γιατί;
Ναι, και μάλιστα δύο άνδρες ηθοποιοί. Αυτή την απόφαση την πήρα για πρακτικούς και θεωρητικούς λόγους. Αρχικά, δεν θα μπορούσα να στηρίξω οικονομικά μια πολυπρόσωπη διανομή. Δεν ήθελα, εντούτοις, να υποχωρήσω σε σχέση με την επιλογή του έργου. Αποφάσισα, λοιπόν, να θέσω στο κέντρο τη συγκρουσιακή φύση των διαπροσωπικών σχέσεων, όπως αυτές κωδικοποιούνται μέσα στο κείμενο. Και φυσικά η αντιπαράθεση έχει την ελάχιστη απαίτηση του δυικού αριθμού. Στο τέλος, αποφάσισα να χρησιμοποιήσω δύο άνδρες ηθοποιούς, που με τη σκηνική στιβαρότητα που φέρουν λειτουργούν ως διαρκής υπενθύμιση αυτού που δραματουργικά απουσιάζει από το έργο, της φιγούρας του Πατέρα.
Ο «Πελεκάνος» δεν είναι ένα έργο που παίζεται συχνά. Σας φόβισε καθόλου αυτό;
Δεν το σκέφτηκα ποτέ, μέχρι σήμερα που με ρωτάτε. Έβρισκα πάντα γοητευτική τη σκέψη ότι αυτό ήταν το πρώτο έργο που ανέβηκε στο μικρό θέατρο του Στρίντμπεργκ ή το γεγονός ότι αυτό σκηνοθέτησε ο Μπέργκμαν ως πρώτο έργο στο θέατρο. Πέρα από αυτά, για μένα είναι sine qua non συνθήκη για το θέατρο η ενασχόληση με το ρεπερτόριο. Θεωρώ ότι τα έργα δωματίου του Στρίντμπεργκ είναι στο σύνολό τους συναρπαστικά και ο ίδιος κάνει βαθιές τομές στη δραματουργία και την κατασκευή του χαρακτήρα μέσα από αυτά. Μακάρι κάποτε να μου δοθεί η ευκαιρία να τα ανεβάσω όλα, στη συνέχειά τους.
Όπως σε πολλά έργα του Στρίντμπεργκ, τα αυτοβιογραφικά στοιχεία παίζουν έντονο ρόλο και σε αυτό το θεατρικό. Χρησιμοποιήσατε αυτά τα στοιχεία με κάποιον τρόπο για την παράστασή σας και, αν ναι, με ποιον;
Βέβαια. Η βιογραφία του Στρίντμπεργκ μας τροφοδότησε καθόλη τη διάρκεια των προβών, όταν προσπαθούσαμε να «ξεκλειδώσουμε» το κείμενο και να φέρουμε με την υποκριτική στο φως όλα όσα δεν λέγονται μεταξύ των ηρώων. Στην ίδια την παραστάσιμη μορφή ο Στρίντμπεργκ είναι δραματουργικά παρών μέσα από τα γράμματα της περιόδου κατά την οποία γράφει το έργο, τα οποία φτάνουν ως τους θεατές με τη μορφή βίντεο. Σε κάθε περίπτωση, η παράστασή μας -και ιδίως ο κώδικας της υποκριτικής των δύο ηθοποιών- είναι εξαιρετικά μπολιασμένη με τον βαθμό της απελπισίας που φέρει η προσωπικότητα του Στρίντμπεργκ.