Μια ξενάγηση στα άδυτα του ταφικού μνημείου του λόφου Καστά στην Αμφιπόλη ,από την αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη απήλαυσαν δεκάδες θεατές του 2ου συμποσίου Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης – Δυτικού Παγγαίου, μία διοργάνωση που επιμελήθηκε η ΩΔΗ ΑΜΦΙΠΟΛΕΩΣ (Βιώσιμη Τουριστική Ανάπτυξη περιοχής Αμφίπολης – Δυτικού Παγγαίου), με την υποστήριξη του υπουργείου Εσωτερικών, της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Παρόντες σ' αυτή την ιδιαίτερη περιήγηση στο ταφικό μνημείο ήταν όλοι όσοι συμμετείχαν στην ανασκαφική ομάδα, η οποία αποτελείτο από τον αρχιτέκτονα Μιχάλη Λεφαντζή, το γεωφυσικό Γρηγόρη Τσιόκα, τους γεωλόγους Σπύρο Παυλίδη και Γιώργο Σειρίδη.
Η διακεκριμένη αρχαιολόγος, ενώπιον όλων, παρουσίασε όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν τη μοναδικότητα του ταφικού μνημείου, αναφερόμενη επιπροσθέτως στη σφράγιση του μνημείου από τους τελευταίους μακεδόνες, το 2ο αιώνα π.Χ. και στα κινητά ευρήματα της ανασκαφής.
Βάσει των φωτογραφικών ντοκουμέντων που παρουσίασε η κυρία Περιστέρη, τα κινητά ευρήματα -αγγεία, νομίσματα και τα υπολείμματα της νεκρικής κλίνης, στο βάθος του τέταρτου χώρου- έχουν ήδη μεταφερθεί στο μουσείο της Αμφίπολης, ενώ μέσα στο ταφικό μνημείο θα διαμορφωθεί ένα μικρό μουσείο από τα υπόλοιπα ευρήματα, γλυπτά και ψηφιδωτά
Όπως η ίδια εξήγησε τα κινητά ευρήματα δεν ήταν πολλά, καθώς οι αρχικές εκτιμήσεις που υπήρχαν για ασύλητο μνημείο, δεν επιβεβαιώθηκαν. Επίσης, αναφέρθηκε στις ταλαιπωρίες που υπέστη το μνημείο, από τις επιδρομές βαρβάρων ανά τους αιώνες και τις πολεμικές συγκρούσεις που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του Α' Παγκόσμιου Πολέμου.
Όπως εξήγησε, η σφράγιση έγινε για να θαφτεί το μνημείο και να μην ξανανοιχτεί ποτέ, ωστόσο οι τυμβωρύχοι κατάφεραν να το λεηλατήσουν, καθώς είχαν μπει κάτω από τη θόλο, δίπλα στις σφίγγες και αναστατώνοντας τα πάντα εντός του.
«Όπως στον Καστά έχουμε τις σφίγγες στην είσοδο του μνημείου, σφίγγες είχαμε και σε άλλα σημεία της Μακεδονίας, και όταν λέμε Μακεδονία εννοούμε τη μία και Ελληνική Μακεδονία, για να είμαι σαφής», είπε μεταξύ άλλων η αρχαιολόγος.
Παρουσιάζοντας το συνολικό ιστορικό της ανασκαφής, η κυρία Περιστέρη αναφέρθηκε και στην οικονομική στήριξη που είχε η ανασκαφική ομάδα το 2011 από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και για να φτάσουν οι εργασίες στον περίβολο των 500 μέτρων και στο μνημείο.
«Φτάνοντας στον μαρμάρινο περίβολο», υπογράμμισε, «κατασκευασμένο με ένα υλικό όπως το μάρμαρο Θάσου που ήταν σπάνιο στην Αμφίπολη, είχαμε μια εικόνα που έδειχνε μεγάλη δύναμη και πλούτο. Στα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου άρχισε να γίνεται ο περίβολος, το λιοντάρι στην κορυφή και το μνημείο που βρήκαμε το 2014. Αυτά τα τρία αποτελούν το μνημειακό ταφικό συγκρότημα του Τύμβου Καστά. Ο λόφος της αρχαϊκής εποχής που ήταν νεκρόπολη, σιγά – σιγά μεταμορφώθηκε, έγινε τύμβος και στην κορυφή του τοποθετήθηκε το λιοντάρι για να δείχνει την δύναμη ενός μεγάλου βασιλιά.
Ήταν ένας τόπος εξαιρετικά σημαντικός, ένα μνημειακό ταφικό συγκρότημα οικουμενικό».
Η αρχαιολόγος περιέγραψε και τις περιπέτειες που είχε το λιοντάρι και από τον τύμβο βρέθηκε στο ποτάμι, για την λεηλασία που υπέστη ο περίβολος από τους Ρωμαίους που ξήλωσαν το μαρμάρινο υλικό, για να χρησιμοποιηθεί σε άλλες οικοδομικές χρήσεις.
Η αρχαιολόγος φρόντισε να παρουσιάσει τις εικόνες και τις μορφές των επιστηλίων, στη ζωφόρο με γραπτό διάκοσμο, με σφίγγες, αγγεία, τεφροδόχους, μορφές και διάφορες παραστάσεις, ενώ ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο ταφικό όρυγμα του τέταρτου χώρου σημειώνοντας . Όπως είπε «ο χώρος ήταν πολύ διαταραγμένος, ο κυρίως τάφος ήταν αρκετά μεγάλος και στο εσωτερικό της θήκης υπήρχε ένας αντρικός σκελετός, μην φανταστείτε ολόκληρος, ούτε κρανίο είχε, αλλά ο τάφος ήταν αρκετά μακρύς και στην άκρη του είχε ένα κομμάτι όπου εκεί βρέθηκε τέφρα».
Η παρουσία των ευρημάτων ολοκληρώθηκε με τα διάφορα διακοσμητικά που βρέθηκαν μέσα στον τάφο, από την διακοσμητική ξύλινη κλίνη του νεκρού, δηλαδή το ξύλινο φέρετρο, για να σημειώσει ότι ο σκελετός βρισκόταν τρία μέτρα κάτω από την επιφάνεια του δαπέδου. «Δεν βρήκαμε τίποτα πολύτιμο, ούτε χρυσό, ούτε ασημένιο», τόνισε.
Πώς όμως θα είναι στο μέλλον το μνημείο, προσβάσιμο πλέον για τους επισκέπτες; «Θα το κάνουμε επισκέψιμο για να περνάει όλη η οικουμένη να το επισκέπτεται και αυτό θα είναι ένα μεγάλο όφελος, όχι μόνο για την Αμφίπολη, που δεν έχει καταλάβει ακόμη τη μεγάλη αξία αυτού του μνημείου, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο», κατέληξε.