Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Γουίλιαμ Κλάιν: Ένας θρυλικός φωτογράφος επιστρέφει στη Νέα Υόρκη

Μετά από μια ιστορική καριέρα, ο 94 χρονος θρυλικός φωτογράφος Γουίλιαμ Κλάιν εκθέτει τα έργα του στο Διεθνές Κέντρο Φωτογραφίας στο Μανχάταν.

Γουίλιαμ Κλάιν: Ένας θρυλικός φωτογράφος επιστρέφει στη Νέα Υόρκη

Μετά από μια ιστορική καριέρα, ο 94 χρονος θρυλικός φωτογράφος Γουίλιαμ Κλάιν εκθέτει τα έργα του στο Διεθνές Κέντρο Φωτογραφίας στο Μανχάταν. Η έκθεση, που θα διαρκέσει από τις 3 Ιουνίου έως τις 12 Σεπτεμβρίου 2022, έχει τίτλο «William Klein: YES» και είναι μια αναδρομή στο έργο του μέσα από 200 φωτογραφίες, σχέδια, αφηρημένη τέχνη, βιβλία και ταινίες που δημιούργησε ο σχεδόν αιωνόβιος φωτογράφος.

Η έκθεση αυτή αποτελεί και για το μουσείο φωτογραφίας ένα ορόσημο, αφού για πρώτη φορά ο χώρος του παραχωρείται σε έναν μόνο καλλιτέχνη.

Ο Κλάιν επιστρέφει με αυτό τον τρόπο στη γενέτειρά του, τη Νέα Υόρκη, που την αποκαλεί «πόλη του» και «πατρίδα του», αν και ζει στο Παρίσι, στην πόλη που γνώρισε ως νεαρός σπουδαστής και μαθητής του ζωγράφου, γλύπτη και κινηματογραφιστή Φερνάντ Λεζέ. Διατηρώντας σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του μια ειρωνική ματιά προς τα γεγονότα που απαθανάτιζε, διασταυρώθηκε με μερικές από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές προσωπικότητες του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα και υπήρξε μάρτυρας πολλών ιστορικών γεγονότων. Φιλοπερίεργος για όλες τις πτυχές της ζωής, έκανε καριέρα τόσο μέσω προσκλήσεων και παραγγελιών όσο και με τη συνεχή επιθυμία του να πειραματιστεί και τις ταινίες που γύρισε, όπως αυτή για τον Μοχάμετ Άλι και τον συγγραφέα Έλντριτζ Κλίβερ, οι οποίες συνδέονται με τα κοινωνικά ζητήματα του παρόντος.

Τα ταλέντα του Κλάιν είναι πολλά: φωτογράφος δρόμου, φωτογράφος αφηρημένων φωτογραφικών συνθέσεων και φωτογράφος μόδας, ντοκιμαντερίστας και σκηνοθέτης μεγάλου μήκους ταινιών, ζωγράφος, συγγραφέας, εικονογράφος και σχεδιαστής εκθέσεων, κάτι που το κοινό δεχόταν λιγότερο από όσο σήμερα, να ασχολείται ένας καλλιτέχνης και να λειτουργεί σε πολλά πεδία και πρακτικές.

Τα ταλέντα του Κλάιν είναι πολλά: φωτογράφος δρόμου, φωτογράφος αφηρημένων φωτογραφικών συνθέσεων και φωτογράφος μόδας, ντοκιμαντερίστας και σκηνοθέτης μεγάλου μήκους ταινιών, ζωγράφος, συγγραφέας, εικονογράφος και σχεδιαστής εκθέσεων κάτι που το κοινό δεχόταν λιγότερο από όσο σήμερα, να ασχολείται ένας καλλιτέχνης και να λειτουργεί σε πολλά πεδία και πρακτικές.

Γεννημένος στα περίχωρα του Χάρλεμ το 1928, έχει περιγράψει τον εαυτό του ως «έναν μικρό Εβραίο σε μια ιρλανδέζικη γειτονιά». Ο Κλάιν σύχναζε στους κινηματογράφους της Νέας Υόρκης και στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης. Τον ενέπνευσε και τον επηρέασε ο Έντουαρντ Γουέστον που θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους φωτογράφους του 20ού αιώνα, αλλά και η ευρωπαϊκή πρωτοποριακή ζωγραφική και γλυπτική.

Την πρώτη του φωτογραφική μηχανή την κέρδισε στο πόκερ όταν υπηρετούσε ως στρατιώτης στη Γερμανία, το 1946. Έφτασε στο Παρίσι το 1948 και έκτοτε αυτή είναι η βάση του.

Ενώ εξέθετε τους πίνακές του στις αρχές της δεκαετίας του 1950 στο Παρίσι, τις Βρυξέλλες και το Μιλάνο, ένας αρχιτέκτονας του ανέθεσε να δημιουργήσει ένα ασπρόμαυρο διαχωριστικό δωματίου με έξι εναλλασσόμενα πάνελ. Ο Κλάιν κατέγραφε το αποτέλεσμα με τη φωτογραφική μηχανή, ενώ η γυναίκα του η Τζιν, που ήταν μοντέλο, στριφογύριζε τα πάνελ ώστε να θολώσουν στο φακό με τη μακρά έκθεση. Τότε αποφάσισε ότι αυτό το θόλωμα της φωτογραφίας τον ενδιαφέρει και αυτή η εμπειρία τον οδήγησε να πειραματιστεί στο σκοτεινό θάλαμο με αφηρημένες εικόνες. Τα εντυπωσιακά γραφικά του σχέδια σύντομα εμφανίστηκαν στα εξώφυλλα περιοδικών, βιβλίων και δίσκων.

Το 1954, ο Αλεξάντερ Λίμπερμαν, καλλιτεχνικός διευθυντής της αμερικανικής «Vogue», είδε τις αφηρημένες φωτογραφίες του Κλάιν και του πρόσφερε δουλειά στη Νέα Υόρκη. Έτσι απέκτησε απέκτησε φήμη φωτογραφίζοντας κοινωνικές εκδηλώσεις και εικόνες παπουτσιών και υφασμάτων, καθώς και εκατοντάδες εικόνες της Νέας Υόρκης, τις οποίες ήλπιζε τελικά να μετατρέψει σε βιβλίο.

William Klein, Independence Day Parade, Dakar, 1963. Credit: William Klein

Το 1956, ο Φεντερίκο Φελίνι, που τον είχε γνωρίσει νωρίτερα στο Παρίσι, τον κάλεσε να γίνει βοηθός του. Ο Κλάιν ήταν αυτός που βοήθησε τον σκηνοθέτη τραβώντας φωτογραφίες ιερόδουλων για το κάστινγκ της ταινίας του «Νύχτες της Καμπίρια». Πέρασε επίσης τρεις μήνες το 1956 φωτογραφίζοντας τη Ρώμη, μετατρέποντας τις εικόνες σε ένα άλλο βιβλίο. Ο Φελίνι τον ενθάρρυνε να γυρίσει την ταινία «Broadway by Light» το 1958, αλλά επέστρεψε στη φωτογραφία μόδας. Θαύμαζε την ελεγχόμενη και τέλεια τεχνική του Ίρβινγκ Πεν και του Ρίτσαρντ Άβεντον, αλλά ο ίδιος δημιουργούσε εικόνες μόδας πιο «ασεβείς», που ξεχώριζαν από όλες τις άλλες.

Στο Μαΐάμι αργότερα κινηματογράφησε τον πρώτο αγώνα του Μοχάμετ Άλι (τότε γνωστού ως Κάσιους Κλέι) κάνοντας την παραγωγή του «Muhammad Ali, the Greatest» και αργότερα γύρισε την ταινία «Who Are You, Polly Maggoo?», μια σάτιρα για τη βιομηχανία της μόδας, το «Mister Freedom», το «May Days», που γυρίστηκε κατά τη διάρκεια των εξεγέρσεων του Μαΐου του 1968 στο Παρίσι, και το «Eldridge Cleaver, Black Panther» για τη γαλλική τηλεόραση.

William Klein, Cineposter, Tokyo, 1961. Credit: William Klein
William Klein, Broadway by Light, 1958. Ο Κλάιν ασχολήθηκε και με τη σκηνοθεσία. Πλάνα από το κινηματογραφικό του πρότζεκτ "Broadway by Light" του 1958. Credit: William Klein
William Klein, Dorothea McGowan, φωτογράφιση για τη "Vogue", Παρίσι, 1960.
William Klein, Concert des Rolling Stones, Longchamp, Παρίσι, 1982.
William Klein, Armistice Day, Παρίσι, 1968.
William Klein, Gun 1, Νέα Υόρκη, 1955.
William Klein, The Holy Family on Bike, Rome, 1956.
 
William Klein, Moving Diamonds, περ. 1952. Credit: William Klein
William Klein, Karl Lagerfeld, 2007. Credit: William Klein
William Klein, Easter Sunday in Harlem, 1955.
William Klein, Dance in Brooklyn, Νέα Υόρκη, 1954.
William Klein, Club Allegro Fortissimo, Paris, 1990.
William Klein, Bikini, Moscow (1959).
William Klein, Dwarf and Liquors, 1955.
Ο Γουίλιαμ Κλέιν. Η αναδρομική έκθεση "William Klein: YES", που θα παρουσιαστεί στο International Center of Photography στο Μανχάταν, αναδεικνύει τη συναρπαστική καριέρα του.