Όταν μίλησα με τον Thurston Moore στο τηλέφωνο, ήταν ακόμη νωρίς το πρωί στις Η.Π.Α και ο εμβληματικός, Αμερικανός μουσικός ξεκουραζόταν στο κρεβάτι του ξενοδοχείου που είχε περάσει τη νύχτα. "Η περιοδεία πηγαίνει πολύ καλά, έχουμε παίξει πέντε συναυλίες στο νοτιοδυτικό κομμάτι της Αμερικής ξεκινώντας από το Joshua Tree και σήμερα παίζουμε στο Denver του Colorado», με πληροφόρησε, προσπαθώντας να κρύψει ένα μεγάλο χασμουρητό. Ο πρώην κιθαρίστας των Sonic Youth έχει στιγματίσει την rock ιστορία με το παρανοϊκό του κιθαριστικό παίξιμο και τις ιδιοφυείς του μουσικές ιδέες, αλλά πέρα από αυτό, ο 59χρονος Moore είναι ένας παθιασμένος συλλέκτης δίσκων και λάτρης της ποίησης. Φέτος κυκλοφόρησε τον πέμπτο επίσημο, προσωπικό του άλμπουμ με τίτλο «Rock n' Roll Consciousness», που τον βρίσκει να επιστρέφει σε πιο οικεία γι αυτόν ηχητικά μονοπάτια, ενώ πρόπερσι εξέδωσε την ποιητική συλλογή "Stereo Sanctity Lyrics & Poems", την οποία μάλιστα είχε παρουσιάσει και στην Αθήνα. Δυόμισι χρόνια μετά την τελευταία του εμφάνιση στην πρωτεύουσα, επιστρέφει την Κυριακή για την τρίτη μέρα του FOS (Fraternity Of Sound) festival, μία από τις πιο σημαντικές live διοργανώσεις της χρονιάς που επιχείρησε να φέρει ονόματα που έχουν παραμεληθεί από την συναυλιακή ιστορία της χώρας μας, όπως τους Unsane, τους Godflesh, τους Soft Moon κ.α. Με αφορμή αυτό το γεγονός, ζητήσαμε από τον Thurston Moore να ξεδιαλέξει πέντε αγαπημένους ελληνικούς δίσκους από την τεράστια συλλογή του, αλλά και πέντε Έλληνες ποιητές που με το έργο των οποίων έχει ασχοληθεί εις βάθος. «Θα κάνω ένα ταξίδι στο μνημονικό μου και θα σας απαντήσω», αποκρίθηκε ξαφνικά πολύ ορεξάτος γι' αυτή την αναπάντεχη πρόκληση και με τις απαντήσεις του απέδειξε πως πέρα από μία θρυλική φιγούρα του ροκ, είναι και ένας άνθρωπος με βαθιές γνώσεις για την τέχνη που υπηρετεί τόσα χρόνια.
Πέντε αγαπημένοι ελληνικοί δίσκοι
L,S,F,W – Ellispontos (1986)
Πάντα είχα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ελεύθερη, αυτοσχεδιαστική μουσική η οποία προερχόταν από την avant garde jazz. Εξερευνούσα σκηνές ανά τον κόσμο στις οποίες δραστηριοποιούνται ντόπιοι αυτοσχεδιαστές του ήχου και είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός πως σε πολλά τέτοια σχήματα, έπαιζαν μαζί μουσικοί από την Ελλάδα, την Ολλανδία, την Γερμανία, την Ιταλία και την Αμερική. Κάθε φορά που ανακάλυπτα έναν τέτοιο δίσκο, έψαχνα πάντα από ποιες περιοχές κατάγονταν οι συμμετέχοντες σε αυτό. Με αυτό τον τρόπο γνωρίστηκα με την μουσική ενός σπουδαίου παίχτη πνευστών οργάνων, που κατάγεται από την Θεσσαλονίκη και ονομάζεται Φλώρος Φλωρίδης. Έτσι ξεκίνησα να ακούω τους δίσκους του και υπάρχει ένας εκπληκτικός ανάμεσα σε αυτούς που ονομάζεται "Ellispontos", τον οποίο κυκλοφόρησε μαζί με τον φοβερό βρετανό ντράμερ Paul Lytton, τον γερμανό μπασίστα Hans Schneider και τον βρετανό βιολιστή Philipp Wachsmann, υπό το όνομα L,S,F,W. Μου αρέσουν πολλοί δίσκοι του, αλλά αυτός είναι ο πρώτος του Φλωρίδη που αγάπησα πραγματικά και με εισήγαγε μάλιστα και σε άλλες εξαιρετικές δουλειές του. Είναι ακόμη δραστήριος καλλιτεχνικά και φέτος κυκλοφόρησε ένα νέο άλμπουμ. Όταν στα τέλη των 1990's/ αρχές των zeros οι Sonic Youth ήρθαν να παίξουν στην Ελλάδα, επικοινώνησα μαζί του και άνοιξε με την μπάντα του το live μας στην Θεσσαλονίκη. Οι δίσκοι του είναι πραγματικά υπέροχοι. Μεταξύ άλλων ξεχωρίζω τους "Human Aspect" του 1990 και το "Aphorisms" του 1997.
Σάκης Παπαδημητρίου – Piano Plays (1983)
Ένας άλλος δίσκος που μου αρέσει πολύ, προέρχεται από έναν συμπατριώτη του Φλωρίδη, τον Σάκη Παπαδημητρίου, έναν ιδιαίτερα αναγνωρίσιμο πιανίστα στην χώρα σας. Ο Φλωρίδης ηχογράφησε μαζί του έναν πολύ σημαντικό άλμπουμ το 1979, το οποίο ονομάζεται «Αυτοσχεδιάζοντας στου Μπαράκου», και σε αυτόν εκτίμησα την πανέμορφη τεχνική του στο πιάνο. Οι προσωπικοί του δίσκοι που κυκλοφόρησε στην Leo, μία πολύ ενδιαφέρουσα Βρετανική δισκογραφική εταιρεία που την τρέχει ένας Ρώσος, ο Leo Feigin, είναι φοβεροί. Μία από αυτές τις δουλειές τις ηχογράφησε στο Λονδίνο, παίζοντας πιάνο σε μία 2-track machine χωρίς να προστείθονται νέοι ήχοι στο αρχικό παίξιμο. Το αποτέλεσμα ήταν μία πλήρως αυτοσχεδιαστική προσπάθεια και ένας ιδιαίτερα σημαντικός δίσκος που ονομάζεται "Piano Plays". Ο Παπαδημητρίου είναι ένας πολύ εφευρετικός και λυρικός παίχτης, όπως και ο Φλωρίδης άλλωστε. Η βιωματική τους σχέση με την Ελλάδα αποτυπώνεται στους δίσκους τους. Η δημιουργική τους φαντασία είναι εντυπωσιακή και έχει αποτελέσει μία μόνιμη πηγή έμπνευσης για μένα, ειδικά στις πιο πειραματικές μου δουλειές.
Callas – Half Kiss, Half Pain (2016)
Σχετικά τώρα με πιο rock ηχογραφήσεις, μου αρέσουν πολύ οι Callas, οι οποίοι είναι φίλοι μου και άνοιξαν για εμάς την τελευταία φορά που παίξαμε στην Αθήνα. Ο τελευταίος τους δίσκος ονομάζεται "Half Kiss, Half Pain" και στην παραγωγή του βρίσκεται ο Jim Sclavunos, κάτι το οποίο είναι πολύ ενδιαφέρον γιατί στις αρχές των 1980's ήταν drummer στους Sonic Youth και έπειτα στους Bad Seeds. Είναι ένας φοβερός επαγγελματίας και ήταν πολύ καλή επιλογή για τους Callas. Μου αρέσει και το παλαιότερο τους άλμπουμ "Am I Vertical?", αλλά ξεχωρίζω το "Half Kiss Half Pain". Είναι ένας πολύ cool δίσκος, έχουν μία ιδιαίτερη χημεία μεταξύ τους και μου αρέσει ο τρόπος που μοιράζονται φωνητικά. Γενικά γουστάρω πολύ τον ήχο τους. Αυτή την περίοδο πρέπει να βρίσκονται στο Brooklyn και είναι κρίμα που δεν μπορώ να πάω!
Macabre Omen – Gods Of War – At War (2015)
Η επόμενη επιλογή είναι κάπως περίεργη και προέρχεται από την ενδιαφέρουσα, ελληνική black metal σκηνή. Πάντα με ενδιέφεραν οι black metal ηχογραφήσεις με τοπικά στοιχεία στον ήχο τους από διάφορα μέρη στον κόσμο. Έχω ακούσει αρκετό τέτοιο υλικό από την Ελλάδα και μου αρέσουν ιδιαίτερα οι δουλειές των Macabre Omen, ειδικά οι αρχικές τους στην δεκαετία του 1990. Ο τελευταίος τους όμως που άκουσα και εθίστηκα μαζί του, είναι το "Gods Of War – At War", ένας σούπερ έντονος black metal δίσκος. Τσεκάρετε όμως και το προηγούμενο τους, "The Ancient Returns" του 2005. Την βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα αυτή την μουσική γιατί ξεπερνάει κάθε χαρακτηρισμό και πεπατημένη, ήχοι σαν αυτούς μπορούν να ανοίξουν μία ολόκληρη τρύπα στο ύφασμα τους σύμπαντος! Πολύ ωμός ήχος, πολύ mid-tempo, όπως άλλωστε ολόκληρη η ελληνική black metal σκηνή. Ενσωματώνουν και folk στοιχεία στον ήχο τους που προέρχονται από την ιστορία και την παράδοση της γης τους, είναι κάτι το πολύ ατμοσφαιρικό. Όταν τους ακούω, νοιώθω σα να βρίσκομαι στο κέντρο του Αιγαίου πελάγους και ο αέρας να με χτυπάει με όλη του την δύναμη.
P.L.J Band – Armageddon (1982)
Ο τελευταίος δίσκος είναι σπάνιος, δεν νομίζω να τον γνωρίζουν πολλοί εκτός από κάποιους συλλέκτες ψυχεδελικής και progressive rock μουσικής. Με συναρπάζουν μπάντες που εξερευνούν βαθύτερα τον ψυχεδελικό ήχο. Ο συγκεκριμένος ονομάζεται "Armageddon" και ηχογραφήθηκε από τους P.L.J Band το 1982. Εκείνες τις μέρες θεωρούταν βλάσφημος, λόγω των στίχων που έλεγαν κάποια περίεργα πράγματα για τα θεία. Δεν είμαι βέβαιος σε τι αναφέρονταν, αλλά καταστράφηκε και έγινε πολύ σπάνιος. Είναι ένας πραγματικά φοβερός ψυχεδελικός/ prog. Rock δίσκος, και έχω ένα αντίτυπο του από την Piper Records. Ο δίσκος έχει αυθεντικό ήχο, υπάρχουν πολλές ηλεκτρικές και κλασσικές κιθάρες. Επίσης, το εξώφυλλο είναι πολύ σουρεαλιστικό. Δεν έχω ιδέα γιατί θεωρήθηκε τόσο αντιχριστιανικός, αλλά αυτό το γεγονός το έκανε ακόμη πιο ελκυστικό στα μάτια μου!
Πέντε αγαπημένοι έλληνες ποιητές
Η σύγχρονη ποίηση είναι ένα πεδίο που ανέκαθεν με ενδιέφερε. Όταν βέβαια μιλάμε για την Ελλάδα, μιλάμε για την μητέρα γη της έκφρασης του λόγου και της αποτύπωσης του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος μέσω της ποίησης, οπότε είναι κάπως δύσκολο να μιλήσω για όλο αυτό. Παρ' όλα αυτά έχω εξερευνήσει ιδιαίτερα την μεταπολεμική, ελληνική ποίηση. Οι beatniks ποιητές της Αμερικής, όπως ο Ginsberg και ο Burroughs, είχαν μία ιδιαίτερη σχέση με την Ελλάδα. Όλοι οι ποιητές ήθελαν να την επισκεφθούν, αφού την θεωρούσαν μητέρα της έμπνευσης τους. Με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η ποιητική σκηνή της «γενιάς του 70'» και ποιητές όπως ο Βασίλης Στεριάδης και ο Λευτέρης Πούλιος. Όλοι εναντιώθηκαν στο στρατιωτικό καθεστώς που είχατε τότε. Η ποίηση του πρώτου ισορροπούσε ανάμεσα στην διαμαρτυρία και τον σουρεαλισμό, προσπαθώντας να βρει την δημιουργική γραφή μέσα του. Ο Πούλιος έχει γράψει ένα πολύ beatnik ποίημα που ονομάζεται «Αμέρικαν μπαρ στη Αθήνα» και ένα άλλο το 1973, το "Roads (Δρόμοι φτιαγμένοι με φωνές και χαλίκια) που το θεωρώ πολύ σημαντικό για την χώρας σας.
Με ενδιαφέρει επίσης η ποίηση της Τζένης Μαστοράκη που προέρχεται από αυτή την σκηνή, μία εμβληματική φιγούρα για την Ελλάδα. Επιπλέον, η ποίηση της Παυλίνας Παμπούδη έχει πολύ ενδιαφέρον. Δουλεύει από τα 16 και ακόμη είναι δραστήρια. Μου αρέσει και η ποίηση της Βερονίκης Δαλακούρα. Έχει μεταφράσει Flaubert κι άλλους σπουδαίους συγγραφείς. Αυτοί όλοι είναι ποιητές που έχουν αφιερώσει την δουλειά τους στην αγάπη τους για την Ελλάδα και του τι σημαίνει να είσαι πραγματικά Έλληνας. Αυτό τουλάχιστον έχω αποκομίσει εγώ ως αναγνώστης.
Info:
O Thurston Moore παίζει στο Fuzz Live Music Club, την τρίτη μέρα του FOS festival, την Κυριακή 29 Οκτωβρίου με είσοδο 37 ευρώ. Το ίδιο βράδυ παίζουν οι Ben Frost, Zonal, Drew McDowall και Afformance. Για περισσότερες πληροφορίες για τις υπόλοιπες μέρες του φεστιβάλ, επισκεφθείτε την επίσημη σελίδα της διοργάνωσης στο facebook (www.facebook.com/fraternityofsound/).
ΑΓΟΡΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ