Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Η πρώτη «selfie» στην ιστορία της τέχνης ανήκει στον Γουόρχολ

Αυτοπροσωπογραφία – φωτογραφία του 1963 βγαίνει στο σφυρί

Η πρώτη «selfie» στην ιστορία της τέχνης ανήκει στον Γουόρχολ

Τη στιγμή που μπήκε σε ένα θάλαμο φωτογραφιών ταυτοτήτων του δρόμου και φωτογραφήθηκε βαφτίζοντάς το «αυτοπροσωπογραφία», γινόταν ο πρώτος άνθρωπος που εντρυφούσε στην κουλτούρα των selfie φωτογραφιών, μισό αιώνα πριν από οποιονδήποτε άλλον !

Ο Άντυ Γουόρχολ, ο πλέον απενοχοποιημένος και «δημοκρατικός» καλλιτέχνης του 20ου αι. ο άνθρωπος που έκανε διάσημη την ποπ αρτ, αφού είχε ζωγραφίσει μοναδικά πορτρέτα λαϊκών ειδώλων όπως η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, ο Έλβις Πρίσλεϊ και η Μέριλιν Μονρόε, ανήγαγε τον ίδιο του τον εαυτό σε πρώτου μεγέθους σταρ μέσα από αυτές τις φωτογραφίες που σήμερα μοιάζουν πιο μοντέρνες και πιο κλασσικές από οτιδήποτε άλλο παρήγαγε η εποχή του. 

Το τύπωμα αυτής της φωτογραφίας του 1963, μέσα σε ένα φτηνό αυτόματο φωτογραφείο της Νέας Υόρκης, ήταν μόνο η αρχή. Η εικόνα του καλλιτέχνη τα χρόνια που ακολούθησαν και μέχρι το τέλος της ζωής του, έγινε το πιο ζεστό εμπόρευμα της τέχνης του. Η πρώτη εκείνη αυτοπροσωπογραφία ανήκε σε ιδιωτική συλλογή ήδη από τη δεκαετία του '80, και σύμφωνα με την Guardian βγαίνει για πρώτη φορά σε δημοπρασία, στο Sotheby's του Λονδίνου στις 28 Ιουνίου. Αναμένεται δε να φτάσει τα 7 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας.

Αν αναλογιστούμε όλα αυτά που συμβαίνουν στην εποχή μας με το διαδίκτυο, και την εμμονή μας με το Instagram, ο Γουόρχολ που ήταν εκείνος που έκανε την περίφημη δήλωση «στο μέλλον ο καθένας θα γίνεται παγκοσμίως διάσημος για 15'» αποδεικνύεται πιο προφητικός όσο κανένας άλλος! Και βέβαια το φαινόμενο των selfie είναι σαν να ξεπηδάει από τις δικές του εμμονές με τη διασημότητα και τη φωτογραφία. Παράλληλα, οι αυτοπροσωπογραφίες - φωτογραφίες του αποκτούν ιστορική σημασία.

Μόνο να θυμηθούμε ότι σήμερα μπορεί να μοιάζουν ρετρό και ξεπερασμένα αλλά εκείνα τα αυτόματα φωτογραφία του δρόμου, που κάποτε έμπαινε ο κόσμος για να βγάλει μίνι φωτογραφίες προσώπου για ταυτότητες και διαβατήρια, ήταν κάποτε ό,τι πιο δημοκρατικό υπήρχε. Κόστιζε ελάχιστα και τα χρησιμοποιούσαν από εργάτες και μαθητές έως επιχειρηματίες και πολιτικοί. Αυτό δεν μπορεί παρά να ιντρίγκαρε τον ιδυοφυή καλλιτέχνη που κάθε του κίνηση συνδεόταν με την εκλαϊκευμένη εκδοχή της τέχνης και της ποπ κουλτούρας, πολύ πριν την πλήρη δημοκρατικοποίηση της δυτικής κοινωνίας που τις αρχές της δεκαετίας του '60 αποτελούσε μακρινό όνειρο.