Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Τα νέα έργα του Λουκά Σαμαρά, ενός αληθινού ερημίτη της μεγαλούπολης

Στη διαδικτυακή έκθεση «Gestures and Constructions» της Pace Gallery, ο καλλιτέχνης παρουσιάζει τα νέα του έργα από την περίοδο της καραντίνας, που πέρασε στο σπίτι του στη Νέα Υόρκη.

Τα νέα έργα του Λουκά Σαμαρά, ενός αληθινού ερημίτη της μεγαλούπολης

Στο εξώφυλλο του τελευταίου τεύχους του περιοδικού τέχνης Artforum φιγουράρει ένα έργο του Λουκά Σαμαρά, του πρώτου και μοναδικού καλλιτέχνη που έχει κάνει τέσσερα εξώφυλλα στο διάσημο και επιλεκτικό περιοδικό.


Αφορμή για το εξώφυλλο, η διαδικτυακή έκθεση στην Pace Gallery «Gestures and Constructions», που θα διαρκέσει μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, στην οποία παρουσιάζει τα νέα του έργα από την περίοδο της καραντίνας που πέρασε στο σπίτι του στο Midtown Manhattan, στη Νέα Υόρκη.


Η ζωή σε συνθήκες απομόνωσης δεν είναι κάτι άγνωστο για τον Σαμαρά, έναν αληθινό ερημίτη της μεγαλούπολης στην οποία έχει εγκατασταθεί από το 1948. Αυτή η διαδικτυακή έκθεση περιλαμβάνει δύο έργα που βασίζονται σε φωτογραφίες του, που τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

  

Στη σειρά Χειρονομίες που έχει ξεκινήσει να δημιουργεί από το 2008 συμπληρώνει αυτές τις εικόνες με φωτεινές χρωματικές χειρονομίες που υποδηλώνουν φιγούρες, μετατρέποντας την πόλη σε θεατρικό σκηνικό, ενώ στις Κατασκευές οι άδειοι χώροι εργασίας μετατρέπονται σε σουρεαλιστικά τοπία που γοητεύουν και απειλούν.

Τα έργα εμπεριέχουν τα χαρακτηριστικά της δουλειάς του, δημιουργίες σε κλειστούς χώρους με στοιχεία της καθημερινής του ζωής, με τη διαστρέβλωση αλλά και τη χαρτογράφηση, αυτήν τη φορά, των ορίων του προσωπικού και του έξω κόσμου, όρια που διαρκώς θολώνουν και ξεφτίζουν μέσα σε μια κοινή και οδυνηρή πραγματικότητα.

Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.

Στα νέα αυτά έργα δεν χρησιμοποιεί τον εαυτό του ως «ηδονοβλεψία» του έργου του, αλλά εικόνες των γύρω του. Ο 84χρονος Λουκάς Σαμαράς, ο αυτοαποκαλούμενος «αστικός ερημίτης» γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα τι σημαίνει να ζεις μόνος σου. Έτσι, την άνοιξη, με το πρώτο κιόλας lockdown, μπορεί να ήταν και ο μόνος πολίτης του κόσμου που η φυσική του κατάσταση και η καθημερινότητα δεν επηρεάστηκε από την πανδημία. Συνέχισε να δουλεύει ακούραστα με τους τεράστιους εκτυπωτές του «ζώντας στον παράδεισο για ένα λεπτό, για μερικά λεπτά, κάθε μέρα», στο Photoshop, όπως λέει.

Αναζητώντας διαρκώς καινούργια υλικά μετά από τους πειραματισμούς του με τη φωτογραφία και τις πολαρόιντ, έχοντας αφήσει πίσω του τα ζωγραφικά, γλυπτικά και χαρακτικά του έργα, εξακολουθεί να δημιουργεί πολυμεσικές συνθέσεις εικόνων κολάζ, με τον ίδιο να δημιουργεί τέχνη με χρήση σχεδιαστικών προγραμμάτων (computer art), συνδυάζοντας τον υπερφυσικό κόσμο με το πραγματικό κόσμο της φωτογραφίας.

Χρώματα, σχήματα, πολύχρωμες ίνες, ένα σώμα έργου που προκύπτει «από την πιθανή μεταστροφή των πραγμάτων που ήξερες», όπως λέει, και περιλαμβάνει την «εξαφάνιση» του πλήθους των τουριστών, των επισκεπτών και των εργαζόμενων που γέμιζαν τη γειτονιά του.


Στη σειρά Χειρονομίες που έχει ξεκινήσει να δημιουργεί από το 2008 συμπληρώνει αυτές τις εικόνες με φωτεινές χρωματικές χειρονομίες που υποδηλώνουν φιγούρες, μετατρέποντας την πόλη σε θεατρικό σκηνικό, ενώ στις Κατασκευές οι άδειοι χώροι εργασίας μετατρέπονται σε σουρεαλιστικά τοπία που γοητεύουν και απειλούν.


Οι εικόνες του δημιουργούν, μέσα από την εξαντλητική και σχολαστική επανασύνθεση, έναν νέο μύθο για έναν καλλιτέχνη που του αρέσει να «σκοτώνει» το παλιό του έργο και να δημιουργεί κάτι πολύ προσωπικό και έξω από κάθε κατάταξη. Το σώμα, η ψυχή και το σουρεαλιστικό ιδίωμα, η αυτό-απεικόνιση και τα ζητήματα ταυτότητας ξεπηδούν με τον πιο δυναμικό τρόπο σε μια νέα εποχή που ανατέλλει. Για τον Λουκά Σαμαρά και τον κόσμο του «everything old is new again».

Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.
Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.
 
Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.
Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.
 
Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.
Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.
 
Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.
Lucas Samaras, Untitled, 2008–20, ink-jet print, 14 × 14". From the “GESTURES” series, 2008–20.