Με δύο επιτυχημένες γκαλερί στο Λος Άντζελες και στο Βερολίνο ο Javier Peres έχει κάθε λόγο να αισθάνεται ικανοποιημένος. H Peres Projects είναι η "υλική" έκβαση του πάθους και της ενεργητικότητας του που δεν εξαντλείται εύκολα: αν και του αρέσει να πίνει μέχρι αργά, μπορεί να ξυπνάει άνετα το πρωί και να διευθύνει τις γκαλερί του, να ετοιμάζεται για τις διαφορετικές art fairs που θα πάρει μέρος, να κανονίζει το επόμενο event ASS (Asian Song Society, με ειδικότητα στα πάρτι και τις προβολές) στο χώρο που κρατάει μαζί με τον καλλιτέχνη της γκαλερί και φίλο του Terence Koh στην Νέα Υόρκη όταν και οι δύο βρίσκονται εκεί ή να μιλάει στο Blackberry με αγαπημένους φίλους συλλέκτες και δημοσιογράφους για τους καλλιτέχνες του!
Επιπλέον το Φεβρουάριο του 2007 λάνσαρε ένα περιοδικό με το όνομα Daddy, όπου κάθε τρεις μήνες παρουσιάζει τους καλλιτέχνες της γκαλερί σε σχέση με θέματα που το απασχολούν όπως ο ερωτισμός και τα φύλα. Το Daddy είναι διανθισμένο με κείμενα που μπορεί να συνδέουν την δουλειά του νεώτερου Terence Koh με τον Yves Klein! Τρομακτικό (αφού έτσι προωθεί τους καλλιτέχνες του, άρα τα συμφέροντά του) αλλά ο Javier δεν αρνήθηκε ποτέ πως ξέρει να παίζει καλά το παιχνίδι του promotion! «Το Daddy είναι τόσο ένα περιοδικό τέχνης όσο και προπαγάνδα, δηλαδή όμοιο με κάθε άλλο mainstream ή περισσότερο εναλλακτικό περιοδικό τέχνης, και δεν χρειάζεται να ονομάσω μερικά» απαντάει σχετικά.
Αναμφίβολα, αν και μόλις είκοσι επτά χρονών (μάλιστα το πάρτι των γενεθλίων του θα συμπέσει με τα εγκαίνια του καινούργιου χώρου του εδώ στις 7 Ιουλίου) ο Peres έχει καταφέρει να ταρακουνήσει τα νερά της αγοράς της σύγχρονης τέχνης τόσο με τις επιλογές του όσο και με την στρατηγική του. Από την πρώτη γκαλερί του στις ΗΠΑ εμπιστεύτηκε το ένστικτό του και προχώρησε σε ανορθόδοξες επιλογές και σχέσεις με τους καλλιτέχνες που παρουσίασε. Στις αρχές του 2000 ήταν ο πρώτος που έδειξε έργα των καταπληκτικών Terence Koh, (πριν asianpunkboy) και Assume Vivid Astro Focus, των Matt Greene,Banks Violette, Mark Titchner (Turner Prize Nominee), Kaye Donachie(Tate Triennial) και Bruce Labruce, καλλιτεχνών που το 2004 και 2006 συμπεριλήφθηκαν στη λίστα των Whitney Biennials του Whitney Museum of American Art. Είναι από αυτούς τους λίγους που δεν ακολούθησε αλλά δημιούργησε νέα τάση στην αγορά της τέχνης - σήμερα στριμώχνονται συλλέκτες και κοσμικοί για να αγοράσουν κάποιους από τους αφηρημένους πίνακες από κουτσουλιές πουλιών σε καμβά του Dan Colen, αν και γνωρίζουν ότι δεν αγοράζουν ακριβώς αυτό που εννοούμε τέχνη. Βέβαια, στους καλλιτέχνες της γκαλερί του είναι και ονόματα ο Κoh, η Dick, η Kirstine Roepstorff κ.ά. που ακολουθούν μια πολύ πιο πολύπλοκη διαδρομή. Αλλά η αξιολόγηση στη τέχνη σήμερα μεταφράζεται απλά σε «βαθμίδες γούστου»!
Γνώρισα τον Javier στο freeze art fair στο Λονδίνο. Κάποια φίλη αγόρασε ένα έργο και έτσι ανταλλάξαμε διευθύνσεις και δύο λόγια. Νομίζω πως πρωτο-βρέθηκε στην Αθήνα για μια συνεργασία με τους Breeder (ήταν η εποχή που άνοιγε τη γκαλερί στο Βερολίνο και το ενδιαφέρον του είχε στραφεί προς την Ευρώπη) και επ' ευκαιρία είπε να γνωρίσει καλύτερα κάποιους ανθρώπους της ντόπιας σκηνής. Έτσι βρεθήκαμε να τρώμε στην Λυκόβρυση του Κολωνακίου. Οι ώρες περνούσαν ευχάριστα με τις ιστορίες του Javier: πώς ξεκίνησε, πώς γνώρισε τους καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάζεται στον δρόμο ή στα club, τι πιστεύει για την δουλειά τους, πόσο τους αγαπά! Θυμάμαι με ευχαρίστηση τις γεμάτες θετικότητα μεσημεριανές ώρες που περάσαμε τότε στην ζεστή Αθήνα. O Javier ήδη από τότε φαινόταν ότι θα έφτανε σύντομα κι εδώ.
Με αφορμή την έκθεση που ετοίμασε στο χώρο της οδού Λεωνίδου 15 στο Κεραμεικό (στους τρεις τελευταίους ορόφους ενός υπό ανακαίνιση κτιρίου, που θα διαρκέσει έως το Νοέμβριο 2007) μου λέει πως η στάση του στην Αθήνα είναι ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα, αφού εδώ ξεκίνησε ο δυτικός πολιτισμός -επιπλέον τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει πολύ καλούς φίλους εδώ. Εγώ, βέβαια, θα συμπλήρωνα ότι ο ερχομός του στην Αθήνα είναι μια κίνηση που αποδεικνύει το επαγγελματικό του δαιμόνιο αφού η ελληνική αγορά έχει δυνατούς συλλέκτες και καμία "ξένη" διεθνή γκαλερί δεν έχει ακόμη εγκαταστήσει παράρτημά της.
Τι σε έκανε να γίνεις από
επιτυχημένος δικηγόρος σε ένα μεγάλο διεθνές δικηγορικό γραφείο γκαλερίστας,
ξεκινώντας μια δουλειά μόνος σου από την αρχή;
Συνέλεγα έργα από τότε
που ήμουν 17 - ή μάλλον από τα 13 αλλά αυτό ήταν περισσότερο κάτι που έκανα για
πλάκα με τους παππούδες μου, που είναι σοβαροί συλλέκτες μοντέρνας τέχνης.
Σπούδασα νομικά γιατί έπρεπε κάτι να κάνω και δεν με ενδιέφερε πολύ τι! Χωρίς
όμως να το καταλάβω βρέθηκα να δουλεύω 6 χρόνια ως δικηγόρος. Μέχρι που πήγα σε
μια έκθεση της Eva Hesse στο SF MOMA που πραγματικά με
ταρακούνησε. Φεύγοντας από το μουσείο
αποφάσισα ότι θα άλλαζα επάγγελμα και θα ξεκινούσα την δική μου γκαλερί.
Πώς κρίνεις την κακή και καλή τέχνη; Πώς επιλέγεις
τους καλλιτέχνες σου;
Το γούστο μου είναι και όλοι οι
καλλιτέχνες που με ενδιαφέρουν ανήκουν σε μια κατηγορία που ονομάζω απροκάλυπτα
«What I like» και η οποία δεν είναι καθόλου
στενή! Π.χ. για μένα τέλεια έκθεση θα ήταν αυτή που θα συμπεριλάμβανε και τους
παλιούς masters και αφρικανική γλυπτική και σύγχρονη τέχνη.
Πώς σου φαίνεται η αγορά της τέχνης σήμερα; Δεν είναι όλα αρκετά
υπερτιμημένα; Και πώς συνέβη, κατά την γνώμη σου, αυτό τόσο γρήγορα;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι, κυρίως
όμως ευθύνεται αυτός ο πλούτος που συγκεντρώθηκε σε μέρη της γης όπου πριν δεν
υπήρχε. Έχουμε νέους συλλέκτες από διαφορετικά μέρη που παλαιοτέρα δεν ασχολούνταν
με την τέχνη γι' αυτό και αγορά άνοιξε τόσο γρήγορα. Το σκηνικό δεν πρόκειται
ν' αλλάξει στον επόμενο καιρό αλλά ειλικρινά δεν μου αρέσει να μιλάω για την αγορά
- βαριέμαι!
Εάν σου έλεγαν να διασώσεις ένα έργο από μια υποτιθέμενη καταστροφή του πλανήτη
ποιο θα ήταν;
Η Guernica του Πικάσο.
Τι σε έκανε να έρθεις στην Ελλάδα και να κάνεις τη Peres Projects;
Πάντα με ενθουσίαζε η ελληνική
ιστορία και κουλτούρα κι έτσι αποφάσισα να ξεκινήσω μια γκαλερί εδώ για να
γιορτάσω τα πέντε χρόνια της δουλειάς μου!
Τώρα που πηγαινοέρχεσαι πώς σου φάνηκε το τοπίο της σύγχρονης τέχνης στην
Αθήνα; Έχεις γνωρίσει καλλιτέχνες που μένουν εδώ;
Σε μια πόλη σαν την Αθήνα, όπου
υπάρχει μια τόσο ενδιαφέρουσα δυναμική μεταξύ του παλιού και του καινούργιου, νομίζω
πως η πορεία της αγοράς της σύγχρονης τέχνης είναι πολλά υποσχόμενη και θα έχει
σαφώς ανοδική πορεία.
Διαχωρίζεις την τέχνη από την προσωπική σου ζωή;
Δεν υπάρχει κανένας διαχωρισμός. Όλοι οι φίλοι μου και οι καλλιτέχνες μου είναι έργα τέχνης από μόνοι τους.
Τις περισσότερες φορές δεν μπορώ να δω καμία διαφορά! Πρέπει συνέχεια να ρωτώ τον
εαυτό μου «Είναι πραγματικά πραγματικοί;»
Τι είναι το
καλύτερο που σου συμβαίνει αυτήν την στιγμή;
Τα γενέθλια μου στην
Αθήνα και το πάρτι που θα κάνω για να γιορτάσω με όλους τους φίλους μου την
έναρξη του καινούργιου χώρου που ανοίγω στο Κεραμεικό - μετά θα πάμε όλοι μαζί
στην Μύκονο! Είμαι πολύ συνεπαρμένος
αλλά φοβάμαι λίγο που θα τους έχω όλους μαζί ταυτόχρονα σε ένα μέρος και
μάλιστα τόσο θεαματικό όσο η Αθήνα. Αλλά, ας το
ξεκαθαρίσουμε, δεν είμαι υπεύθυνος για τις
πράξεις των καλεσμένων μου.