Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

700 χρόνια «Θεία Κωμωδία»: Μια ματιά στη μοναδική εικονογράφηση του Σαλβατόρ Νταλί

Μια έκθεση στο μουσείο του Ντάλας παρουσιάζει την πιο φιλόδοξη εικονογραφημένη σειρά του Νταλί: τα χαρακτικά σε ξύλο από τη «Θεία Κωμωδία».

700 χρόνια Θεία Κωμωδία: Μια ματιά στη μοναδική εικονογράφηση του Σαλβατόρ Νταλί

Μέχρι τις 16 Μαΐου 2021 τα φανταστικά όνειρα του Σαλβατόρ Νταλί, όνειρα γεμάτα παράλογες αντιπαραθέσεις και ερωτικά θέματα, ζωντανεύουν μέσα από τις σελίδες της Θείας Κωμωδίας, όπως τη συνέλαβε ο σουρεαλιστής ζωγράφος.

Πρόκειται για μια πολύ ιδιαίτερη δουλειά αλλά και μια πτυχή αυτή του εικονογράφου που συχνά ο κόσμος ξεχνά. Η έκθεση στο μουσείο του Ντάλας παρουσιάζει την πιο φιλόδοξη εικονογραφημένη σειρά του Νταλί: τα χαρακτικά σε ξύλο από τη Θεία Κωμωδία, το επικό ποίημα του Δάντη, από τον θάνατο του οποίου, το 2021, συμπληρώνονται 700 χρόνια.

Πόλεις σε όλο τον κόσμο αποτίνουν φόρο τιμής με αφιερώματα και εκθέσεις στο διαχρονικό κείμενο και αφηγούνται το ταξίδι του μέσα από τους χριστιανικούς κόσμους: Κόλαση, καθαρτήριο και παράδεισος. 

Φωτο: Salvador Dalí, Dallas Museum of Art

Η Θεία Κωμωδία του Νταλί, ένα σύνολο περίπου εκατό έργων, τυπώθηκε σε μια έκδοση εκατό αντιτύπων από τη Stamperia Valdonega της Βερόνας σε χαρτί χειροποίητο από τον οίκο Fratelli Magnani της Pescia. Οι πρωτότυπες ακουαρέλες δημιουργήθηκαν από τον Νταλί για την επέτειο των επτακοσίων χρόνων της γέννησης του Δάντη και εκτέθηκαν για πρώτη φορά στη Ρώμη το 1954. Στη συνέχεια εκτέθηκαν στο Παρίσι και δημοσιεύθηκαν για να συνοδεύσουν μια γαλλική μετάφραση του Δάντη το 1963.

Η ανάθεση ήταν περιπετειώδης, καθώς η εργασία που ανατέθηκε στον Νταλί από την iταλική κυβέρνηση άνοιξε μια μεγάλη διαμάχη γιατί ο καλλιτέχνης δεν ήταν Ιταλός. Ο Νταλί είχε φτιάξει ήδη 100 ακουαρέλες για το έργο, που τελικά ματαιώθηκε.

Φωτο: Salvador Dalí, Purgatoire Canto 1 The Fallen Angel, Dallas Museum of Art

Παρ 'όλα αυτά, ένα βιβλίο με τις εικονογραφήσεις δημοσιεύθηκε στην Ιταλία, μετά από αίτημα του ίδιου του Πάπα Πίου ΧΙΙ, ενώ ο Νταλί ξεκίνησε το έργο για την αναδημιουργία της σειράς σε ξυλογραφίες, με τη χορηγία του Joseph Foret, ο οποίος, μαζί με τους χαράκτες Jacquet και Taricco, ξεκίνησαν την διαδικασία μεταφοράς των αρχικών 100 υδατογραφιών σε 3.500 μπλοκ ξύλου, ένα για κάθε χρώμα και περίπου 35 για κάθε ακουαρέλα.

Η Θεία Κωμωδία απεικονίστηκε μέσα από την κολοσσιαία δουλειά του Νταλί, ο οποίος παρά τη βαθιά γνώση του για το έργο του Δάντη, με όχημα τους στίχους του, αφήνει το προσωπικό του σύμπαν να εκφραστεί ελεύθερα, εκκεντρικά και ενάρετα, ενώνοντας τη σουρεαλιστική άποψη του καλλιτεχνικού του κόσμου με το στυλ της Αναγέννησης και του Μπαρόκ.

Φωτο: Salvador Dalí, Divine Comedy Purgutory Canto 17 (1974), Dallas Museum of Art
Φωτο: Salvador Dalí, Dallas Museum of Art