Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

«Πολιτικώς ορθά και αναμενόμενα»: Ο Θ. Κουτσογιαννόπουλος σχολιάζει την απονομή των Όσκαρ

Με τα λουριά σφιγμένα και τις επιλογές σχεδόν καθορισμένες, τα Όσκαρ έκλεισαν τα 90 τους χρόνια και είχαν στον νου τους μόνο ένα πράγμα: να μη γίνει λάθος, σε όλα τα επίπεδα.

«Πολιτικώς ορθά και αναμενόμενα»: Ο Θ. Κουτσογιαννόπουλος σχολιάζει την απονομή των Όσκαρ

Το πιο επιτυχημένο αστείο του υποτονικότερου σε σχέση με πέρσι παρουσιαστή Τζίμι Κίμελ ήρθε όταν πλησίασε το τεράστιο άγαλμα του Όσκαρ στην άκρη της σκηνής και τόνισε πως αυτός είναι ο ιδανικός άνδρας στο Χόλιγουντ αυτήν τη στιγμή: με τα χέρια διπλωμένα στο στήθος και χωρίς πέος ‒ σεξουαλικά ακίνδυνος, ένα αντικείμενο του πόθου με τη μορφή χρυσού ευνούχου.


Οι ατάκες του Κίμελ στην τελετή που παρακολουθήσαμε και φέτος σε αποκλειστικότητα από τα κανάλια COSMOTE CINEMA ακούστηκαν ελεγχόμενες μπροστά σε ένα κοινό ευχάριστο και αλληλέγγυο, αλλά προφανώς όχι και τόσο δεκτικό σε ακροβατικές χοντράδες, δεδομένων όλων των κοινωνικών «σκοπών» που κρέμονταν σαν επείγουσες προτεραιότητες στην αναστατωμένη από τις καταγγελίες κοινότητα του σινεμά.

Κάποιοι θα υποστηρίξουν πως τρανταχτά ονόματα έλειπαν από μια επετειακή τελετή που συνήθως μαζεύει την αφρόκρεμα παλιών νικητών ‒ ευτυχώς όχι πια για την παραδοσιακή, στατική φωτογραφία-ενσταντανέ. Δεν ήταν εκεί ο Πουατιέ, ο Ρέντφορντ, ο Νίκολσον, ακόμη και ο Κλούνι ή ο Πιτ και η Τζολί. Σωστό κι αυτό.

Συνεπώς, η μόνη του διαφυγή θα ήταν η καταστασιακή κωμωδία κι εκεί βρήκε αποκούμπι. Όχι πάντα με επιτυχία, αφού η επίκληση του 9χρονου εαυτού του στέφθηκε με παγωμένα χαμόγελα και κατέληξε στο κενό.

Όταν όμως κάλεσε τους σταρ να πάνε στη διπλανή αίθουσα και να ξαφνιάσουν ένα ανύποπτο κοινό που παρακολουθούσε μια sneak preview της επερχόμενης ταινίας «Wrinkle in Time», απέτισε φόρο τιμής στους πελάτες και μαζί στην κουλτούρα του ποπ κορν, μοιράζοντας, με τη βοήθεια της Γκαλ Γκαντότ, της Μάργκο Ρόμπι και του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο, hot-dogs και ζαχαρωτά.


Ήταν η αντιστροφή της περίφημης selfie της Έλεν ΝτεΤζένερις, ένα διαδραστικό «ευχαριστώ» της λεγόμενης ελίτ στο κοινό που πληρώνει εισιτήριο επί 90 και πλέον χρόνια για να γιορτάζουν και να πλουτίζουν οι πρωταγωνιστές της εμβληματικότερης βραδιάς της βιομηχανίας.

Ο παρουσιαστής Τζίμι Κίμελ πλησίασε το τεράστιο άγαλμα του Όσκαρ στην άκρη της σκηνής και τόνισε πως αυτός είναι ο ιδανικός άνδρας στο Χόλιγουντ αυτήν τη στιγμή: με τα χέρια διπλωμένα στο στήθος και χωρίς πέος.


Σε σχέση με τις υπόλοιπες, χαρακτηριστικά αμερικανικές χειρονομίες της τελετής, με τις αναφορές στις γυναίκες, στους Ινδιάνους, στους φαντάρους και στους κάθε λογής πληγέντες, τουλάχιστον το ανάλαφρο, ανώδυνο mingling των σινεθεών με τους κοινούς θνητούς έγινε φυσικά και ταιριαστά.

Είναι μάλλον απίθανο να επιχειρήθηκε χωρίς καμία πρόβα, αλλά τα λίγο μπερδεμένα πλάνα, με κόσμο να περνάει μπροστά από τις κάμερες, τουλάχιστον το «έκλεβε» προς το απροσποίητο.

Ήταν τόσο μεγάλη η ανάγκη να επαναληφθούν, για να αφομοιωθούν και από τα εκατοντάδες εκατομμύρια των τηλεθεατών, οι βασικοί άξονες διεκδίκησης, κυρίως εκ μέρους των γυναικών, που το σκάνδαλο της λογοκλοπής της «Μορφής του Νερού» δεν έπαιξε κανέναν ρόλο στα βραβεία και δεν το έβλαψε στην αμφίρροπη μάχη της μεγάλης κατηγορίας.

Η ρομαντική φαντασία του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο νίκησε καθαρά, αν και όχι σαρωτικά, στην απονομή, με το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας να συνοδεύει εκείνο της σκηνοθεσίας, το οποίο δεν αμφισβητούνταν από κανέναν, της μουσικής του δις οσκαρούχου πλέον Ελληνογάλλου Αλεξάντρ Ντεσπλά, και της καλλιτεχνικής διεύθυνσης.


Όλα τα φαβορί επικράτησαν. Και ο Γκάρι Όλντμαν, που έδωσε ραντεβού για τσάι με την 99χρονη μαμά του στο μικρό σπίτι στην Αγγλία, και η Φράνσις Μακντόρμαντ, που ζήτησε από τις συνυποψήφιές της να σηκωθούν όρθιες για να ξεχωρίσουν και από τους παραγωγούς να μην ξεχνάνε τον όρο ισότητας στην εργασία, μέσα στα συμβόλαια που οσονούπω θα συζητήσουν (κι αν δεν το κάνουν, θα βρουν μπελά...) και ο Σαμ Ρόκγουελ και η Άλισον Τζάνι, που ξεπέρασε τη φυσική συστολή της κι έκανε λίγο πλάκα στην αρχή του λόγου της, πως τάχα τα πέτυχε όλα μόνη της.

Σαμ Ρόκγουελ

Στις τεχνικές κατηγορίες παρηγορήθηκαν η «Δουνκέρκη», στους δύο ήχους και στο μοντάζ, και το «Blade Runner 2049», επίσης μεγαλειώδες, στα εφέ και στη φωτογραφία του μάγου Ρότζερ Ντίκινς, επιτέλους νικητή στη 13η και φαρμακερή υποψηφιότητά του.

Χαμένοι το «Lady Bird», το «Post» και το «Mudbound» και υπο-εκπροσωπημένο το «Να με φωνάζεις με το όνομά σου», με τον σεναριογράφο Τζέιμς Άιβορι να φεύγει με κάτι που περισσότερο θύμιζε Όσκαρ καριέρας για ένα σινεμά αριστοκρατικής γραφής και αποχρώσεων στους χαρακτήρες, κομψό και διακριτικά εκφρασμένο, ηχώ μιας εποχής που παρήλθε.


Με όλο τον θόρυβο της ανασύστασης του εκλογικού σώματος της Ακαδημίας και την πολύπλοκη ψήφο που βασίζεται σε απανωτές κατανομές σε σχέση με τη σειρά προτίμησης προς στιγμήν είχαμε πιστέψει πως τα φαβορί υπάρχουν μεν, δεν ισχύουν εντελώς δε.

Θα περίμενε κανείς να αλλάξουν τα δεδομένα και να σκάσουν εκπλήξεις σε όλες τις κατηγορίες ή τουλάχιστον στις περισσότερες, ειδικά όταν ο διαχωρισμός της ταινίας από τη σκηνοθεσία τείνει να γίνει σταθερά και όχι σοκ.


Ωστόσο, ο αποκλεισμός της ταινίας «Τρεις Πινακίδες» από τις μεγάλες κατηγορίες δείχνει πως η ηθική ένσταση που εκφράστηκε από πολλούς Αφροαμερικανούς, διότι ο χαρακτήρας του Ρόκγουελ, δραματουργικά μιλώντας, δεν τιμωρήθηκε όπως έπρεπε, μεταφράστηκε σε άρνηση ψήφου και όχι απλώς σε δυσαρέσκεια στην πρόθεση.


Οι προτεραιότητες, με τις ποινικές τους προεκτάσεις, έχουν μετατοπιστεί και αφορούν πλέον την εκπροσώπηση των ομάδων που μέχρι πρότινος θεωρούνταν μειονοτικές.

Η Φράνσις Μακντόρμαντ χειροκροτείται από τη Μέριλ Στριπ. Φωτο: EPA


«Τελικά, ήταν βαρετά τα φετινά Όσκαρ;» θα ρωτήσει δικαιολογημένα ο δοξασμένος τηλεθεατής/σινεφίλ. Από πλευράς έκπληξης και συγκινητικών στιγμών, ναι.

Οτιδήποτε είναι ορθό και μετρημένο, αυτόματα στερείται συναρπαστικής ποιότητας. Τα τραγούδια έδωσαν ζωηράδα στη βραδιά; Δεν θα το έλεγα.

Σχεδόν όλα έμοιαζαν με μελωδικά μανιφέστα, αποδόθηκαν με σχετικό άγχος και ελαφρώς παράφωνα (τρακ;) και γιουροβιζιόνιζαν επικίνδυνα, παρά την εντυπωσιακή εναλλαγή των σκηνικών, ξεσηκώνοντας τους παριστάμενους στο ηρωικό τους φινάλε.

Κάποιοι θα υποστηρίξουν πως τρανταχτά ονόματα έλειπαν από μια επετειακή τελετή που συνήθως μαζεύει την αφρόκρεμα παλιών νικητών ‒ ευτυχώς όχι πια για την παραδοσιακή, στατική φωτογραφία-ενσταντανέ.

Δεν ήταν εκεί ο Πουατιέ, ο Ρέντφορντ, ο Νίκολσον, ακόμη και ο Κλούνι ή ο Πιτ και η Τζολί. Σωστό κι αυτό.

Ποιος ξέρει αν προσκλήθηκαν, ή αν δεν χωρούσαν σε μια παρά κάτι τετράωρη τελετή, ή αν αρνήθηκαν για δικούς τους λόγους ‒ μεγάλοι άνθρωποι είναι οι περισσότεροι από αυτούς. Υπενθυμίζεται ότι αύριο, Τρίτη, στις 18.30, θα μεταδοθούν από το COSMOTE CINEMA 1HD, οι αφίξεις στο κόκκινο χαλί, ενώ περίπου στις 20.20 θα κάνει πρεμιέρα βίντεο με το κόκκινο χαλί των νικητών!

Το παρών, βέβαια, έδωσαν η Ρίτα Μορένο με παραλλαγή του ίδιου φορέματος που λάνσαρε το 1962, όταν παραλάμβανε το Όσκαρ της για το «West Side Story», η Έβα Μαρί Σεντ από το «Λιμάνι της Αγωνίας», που δεν το βάζει κάτω παρά τα 90 plus χρόνια της, η αναντίρρητα ακατάβλητη Τζέιν Φόντα, ο Μπίτι και η Ντάναγουεϊ ξανά, η Έλεν Μίρεν, που χόρεψε στο αστείο του δώρου για τον πιο σύντομο λόγο της βραδιάς, σαν την Κρίστα, αν τη θυμάστε, από τον Τροχό της Τύχης.


Κι αν πρέπει να βγει ένα συμπέρασμα, πέρα από τις δηλώσεις και τις συμπαραδηλώσεις της βραδιάς, από τα φετινά Όσκαρ, είναι πως η «Μορφή του Νερού» και οι περισσότερες ταινίες που βραβεύτηκαν είχαν το σχήμα και την υφή του ατόφιου σινεμά, στην καρδιά και στο μυαλό τους.

Κι αν κάτι συγκρατώ από τις εικόνες που κατέκλυσαν την 90ή απονομή, είναι τα εκπληκτικά μοντάζ από αποσπάσματα παλιών ταινιών που έχουν τιμηθεί στην ιστορία του θεσμού, αριστοτεχνικά δεμένα, απογειωτικά και αθάνατα μνημεία μεγάλων ταινιών που μας θυμίζουν γιατί επιμένουμε να ψάχνουμε τον εαυτό μας στις ζωές (και τη φαντασία) των άλλων.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι την Παρασκευή 09/03, στις 18.45, θα μεταδοθεί μονταρισμένη από το COSMOTE CINEMA 1HD η international μονταρισμένη εκδοχή της τελετής απονομής των Όσκαρ, διάρκειας 90 λεπτών.

Τζέιν Φόντα και Έλεν Μίρεν. Φωτο: EPA
Ρίτα Μορένο. Φωτο: EPA