Με το «Πάτερσον» του Τζιμ Τζάρμους στην πρεμιέρα, σχετική αναβάθμιση της εγχώριας παραγωγής, με τον τίτλο Φεστιβάλ (χωρίς Διαγωνιστικό, ευτυχώς, αλλά με αυξημένη ορατότητα), τιμώμενο σκηνοθέτη τον ριζοσπαστικό, art κινηματογραφιστή Φιλίπ Γκραντριέ και μερικές καινούργιες ενότητες, το Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ξεκινά φέτος μια ημέρα νωρίτερα και υποδέχεται τρεις ελληνικές ταινίες στο Διεθνές Διαγωνιστικό. Καλή επιτυχία στους νεοφώτιστους στη Θεσσαλονίκη, αλλά πεπειραμένους στα φεστιβάλ, Ελίζ Ζαλαντό και Ορέστη Ανδρεαδάκη!
1.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΙΝΕΜΑ / 3 ελληνικές ταινίες ΣΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ
Φέτος, στο Διεθνές Διαγωνιστικό συμμετέχουν 3 ελληνικές ταινίες:
Άφτερλωβ του Στέργιου Πάσχου
Ο Νίκος προσκαλεί την πρώην του, Σοφία, στο σπίτι ενός φίλου του που λείπει. Δεν θα την αφήσει να φύγει από κει, προτού μάθει γιατί χώρισαν. Μια μοντέρνα ερωτική ιστορία που μπορεί να ιδωθεί και ως μια εναλλακτική ρομαντική κομεντί των ημερών μας. (Βραβείο Επιτροπής Νέων στο τμήμα Σκηνοθέτες του Σήμερα, του Φεστιβάλ Λοκάρνο). Με τους Ηρώ Μπέζου και Χάρη Φραγκούλη.
Πλατεία Αμερικής του Γιάννη Σακαρίδη
Ένα σκληρό και ταυτόχρονα τρυφερό ρεαλιστικό κοινωνικό δράμα που τοποθετείται στα σπλάχνα μιας πόλης που βράζει χτυπημένη από την ξενοφοβία, τη μισαλλοδοξία και την αποξένωση. Οι ήρωες, ωστόσο, θα δώσουν τα πάντα για να ξεφύγουν από όλα αυτά. Με τους Γιάννη Στάνκογλου, Μάκη Παπαδημητρίου, Θέμιδα Μπαζάκα, Ερρίκο Λίτση κ.ά. Η ταινία συμμετείχε στο Crossroads της Αγοράς του 49ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Park της Σοφίας Εξάρχου
Μια σκληρή ιστορία ενηλικίωσης, όπου η νεανική απελπισία και ο βρόμικος ερωτισμός ορίζουν τις ζωές μιας παρέας εφήβων που ξοδεύει τις μέρες και τις νύχτες της στις εγκαταστάσεις-φαντάσματα του Ολυμπιακού Χωριού της Αθήνας (Βραβείο Νέων Σκηνοθετών στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν). Με τους Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Δημήτρη Κίτσο, Λένα Κιτσοπούλου. Η ταινία είχε αποσπάσει τα βραβεία CNC και Initiative Film στο Crossroads της Αγοράς του 53ου ΦΚΘ.
2.
ΕΝΑΣ ΤΖΑΡΜΟΥΣ ΔΕΝ ΦΤΑΝΕΙ
Γι’ αυτό φέτος το Φεστιβάλ προβάλλει 2 ταινίες του αγαπημένου Αμερικανού δημιουργού. Το 57ο ΦΚΘ ανοίγει την αυλαία με το «Paterson» του Τζάρμους και προβάλλει το ντοκιμαντέρ του «Gimme Danger».
«Paterson»
Παίζουν: Adam Driver, Golshifteh Farahani, Barry Shabaka Henley, Cliff Smith, Chasten Harmon, William Jackson Harper, Masatoshi Nagase
Ο Πάτερσον είναι οδηγός λεωφορείου στη φερώνυμη πόλη του Πάτερσον, στο Νιου Τζέρσι. Κάθε μέρα ακολουθεί μια απλή ρουτίνα: κάνει το καθημερινό του δρομολόγιο, παρατηρώντας την πόλη καθώς αυτή περνά μπροστά από το παρμπρίζ του και κρυφακούγοντας αποσπασματικά τις συζητήσεις γύρω του. Γράφει στίχους σ’ ένα τετράδιο. Βγάζει βόλτα τον σκύλο του. Σταματά σ’ ένα μπαρ και πίνει μία μόνο μπίρα. Και γυρνά σπίτι στη γυναίκα του, τη Λόρα. Αντίθετα, ο κόσμος της Λόρα αλλάζει διαρκώς. Βλέπει νέα όνειρα σχεδόν καθημερινά. Ο Πάτερσον αγαπά τη Λόρα, κι αυτή τον αγαπά. Αυτός επικροτεί τις νεόκοπες φιλοδοξίες της. Αυτή υποστηρίζει το ταλέντο του στην ποίηση. Η ταινία παρατηρεί σιωπηλά τους θριάμβους και τις ήττες της καθημερινής ζωής, όπως και την ποίηση που κρύβεται στις πιο μικρές λεπτομέρειες.
«Gimme Danger»
Το εκρηκτικό ντοκιμαντέρ «Gimme Danger» είναι αφιερωμένο στους θρυλικούς Stooges και στον μοναδικό frontman τους, Ίγκι Ποπ. Φανατικός θαυμαστής τους και προσωπικός φίλος του Ίγκι Ποπ, ο Τζιμ Τζάρμους συνθέτει το πορτρέτο της μπάντας αλλά και μιας ολόκληρης εποχής. Η ενέργεια του αγέραστου Ίγκι διαποτίζει το «Gimme Danger» και μας παρασύρει σε έναν κόσμο αυθεντικό, όπως και τα είδωλά του.
3.
«90 χρόνια ΠΑΟΚ - Νοσταλγώντας το μέλλον»
του Νίκου Τριανταφυλλίδη
«Επιτρέπεται να πέσεις, επιβάλλεται να σηκωθείς». Τα λόγια του αγαπημένου άσου των γηπέδων Πάμπλο Γκαρσία αποκαλύπτουν την ψυχή του ΠΑΟΚ. Το Φεστιβάλ παρουσιάζει την τελευταία ταινία του Νίκου Τριανταφυλλίδη, το ντοκιμαντέρ «90 χρόνια ΠΑΟΚ - Νοσταλγώντας το μέλλον», μια κινηματογραφική αφιέρωση του σκηνοθέτη και φίλου που έφυγε νωρίς στην αγαπημένη του ομάδα και στην ιδέα που αυτή αντιπροσωπεύει. Το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί σε παγκόσμια πρεμιέρα στη διάρκεια του 57ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (3-13 Νοεμβρίου 2016). Το πάθος και η αυθεντικότητα του Νίκου Τριανταφυλλίδη βρίσκονται στην καρδιά της ταινίας, την οποία ολοκλήρωσε η σύντροφός του, επίσης σκηνοθέτις, Μαρίνα Δανέζη, μετά τον θάνατό του τον περασμένο Ιούνιο. Οι μεγάλοι σταθμοί της ομάδας, η χαμένη πατρίδα και ο ξεριζωμός, το ιστορικό και κοινωνικό φόντο ξετυλίγονται στον φακό σαν ένα ζωντανό κινηματογραφικό ημερολόγιο μέσα από τις εξομολογήσεις παλαίμαχων και νέων ποδοσφαιριστών, προπονητών, παραγόντων και πιστών φίλων του ΠΑΟΚ, όπως οι Νότης Τσίντογλου, Γιώργος Κούδας, Κλάους, Ιβάν Σαββίδης, Ευκλείδης Τσακαλώτος κ.ά. Από το γήπεδο της Τούμπας στον Σύνδεσμο Φίλων ΠΑΟΚ του Ντίσελντορφ, από την Κωνσταντινούπολη στη Λισαβόνα, η κάμερα αποτυπώνει την ιστορία μιας ομάδας που γράφεται αδιάλειπτα στις κερκίδες, στο γήπεδο, στους δρόμους των ταξιδιών της και στις αναμετρήσεις με τους μεγάλους της αντιπάλους, αλλά, πρωτίστως, με τον εαυτό της.
4.
«Παρά τη νύχτα» (2015)
του Φιλίπ Γκραντριέ (αφιέρωμα)
Φέτος, το Φεστιβάλ πραγματοποιεί αφιέρωμα στον Φιλίπ Γκραντριέ. Στην τελευταία του ταινία «Παρά τη νύχτα» με πρωταγωνίστρια την Αριάν Λαμπέντ, οι ήρωες, παραδομένοι στον πόνο, παρασύρονται στον κόσμο του σαδομαζοχισμού και των ταινιών snuff, σε ένα ζοφερό Παρίσι, μακριά από το φως της μέρας. «Η αίσθηση είναι η ίδια η ζωή με έναν τρόπο: δεν μπορείς να την ελέγξεις, ούτε να την εντάξεις σε κάποιο σύστημα» έχει πει ο Φιλίπ Γκραντριέ. Το σινεμά του είναι σαρκικό, ιδιοσυγκρασιακό, οδηγείται απ’ τις αισθήσεις. Φλερτάρει με τη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπινου μυαλού. Χρησιμοποιεί το σώμα –κάθε μικρό πόρο του δέρματος− για να εκφραστεί και να αφηγηθεί τις ιδιότυπες ιστορίες του, συχνά βγαλμένες από το σκοτάδι. Η κάμερά του αγαπάει τα πρόσωπα, είναι κοντά τους διαρκώς. Το στυλ του Γκραντριέ ενσωματώνει στοιχεία του πειραματικού κινηματογράφου, δεν ακολουθεί νόρμες. Δεν είναι τυχαίο που το Μουσείο Γουίτνεϊ, γνωστό για τις ανατρεπτικές επιλογές του, έδωσε στον Γκραντριέ το 2013 «carte blanche» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Walls and Bridges. Στο 57ο ΦΚΘ ο Φιλίπ Γκραντριέ θα παρουσιάσει τις ταινίες του στο κοινό. Οι συζητήσεις μαζί του, μετά τις προβολές, αναμένεται να εξάψουν το ενδιαφέρον. Όπως και οι ίδιες οι ταινίες του, άλλωστε.
5.
ΤΟ ΑΥΡΙΟ ΤΟΥ ΣΙΝΕΜΑ
(Πρωτοεμφανιζόμενοι που θα κάνουν αίσθηση)
«Μπάχαλο» (Shambles)
του Καρλ Λεμιέ (Διεθνές Διαγωνιστικό), Σουηδία-Δανία-Νορβηγία
Όταν μαφιόζοι της περιοχής πιάνουν τον 27χρονο Βενσάν να κλέβει ναρκωτικά από τους λάθος ανθρώπους, τον αρχίζουν στο κυνήγι. Ο Βενσάν καταφεύγει στο δάσος, όπου και ξαναβλέπει απρόσμενα τον αδελφό του, τον Μισέλ, με τον οποίο είχαν ξεκόψει εδώ και χρόνια. Η ταινία μάς βυθίζει στο σκοτεινό, δυστοπικό περιβάλλον της επαρχίας, σ’ έναν τόπο όπου μπορεί να δεσπόζει η βία, αλλά η ανθρωπιά ξεφυτρώνει από τις ρωγμές. O τίτλος της ταινίας αναφέρεται στην ιστορία της δημιουργίας ενός διαδεδομένου πιάτου της περιοχής (τηγανητές πατάτες με σάλτσα) και σημαίνει «μπάχαλο».
«Άντρας ελβετικός σουγιάς»
των Ντάνιελ Κουάν & Ντάνιελ Σάινερτ (Out of Competition)
Ηθοποιοί: Paul Dano, Daniel Radcliffe, ΗΠΑ
Μια «gonzo» κωμωδία και ταυτόχρονα μια buddy movie διά χειρός δύο επιφανών σκηνοθετών βιντεοκλίπ και διαδραστικών ταινιών, πότε παράλογη και πότε συναισθηματική, πότε πνευματώδης και πότε μύχια, και πάλι από την αρχή. Ο Χανκ είναι χαμένος στην ερημιά κι έχει εγκαταλείψει κάθε ελπίδα να επιστρέψει σπίτι. Ώσπου κάποια μέρα όλα αλλάζουν, όταν ένα πτώμα με το όνομα Μάνι ξεβράζεται στην ακτή. Οι δυο τους γίνονται κολλητοί και ξεκινούν για μια επική περιπέτεια που θα ξαναφέρει τον Χανκ στην αγκαλιά της γυναίκας των ονείρων του.
6.
«Το χρονικό ενός μοναχικού παιδιού» (1965)
του Λεονάρντο Φάβιο (αφιέρωμα)
Το 57ο Φεστιβάλ συστήνει στο κοινό το έργο του Αργεντινού δημιουργού Λεονάρντο Φάβιο (1938-2012), μίας από τις πιο εμβληματικές καλλιτεχνικές προσωπικότητες της Λατινικής Αμερικής. Το εκπληκτικό του ντεμπούτο «Το χρονικό ενός μοναχικού παιδιού» (1965), με επιρροές από Μπρεσόν, Μπουνιουέλ και ιταλικό νεορεαλισμό, είναι ένα ημιαυτοβιογραφικό πορτρέτο του ανήλικου Πολίν που μπαινοβγαίνει στο αναμορφωτήριο. Σκηνοθέτης και ηθοποιός, συνθέτης και τραγουδιστής, ο Φάβιο ήταν μια δημοφιλής, μοναδική περίπτωση. Οι μπαλάντες του έμειναν αξέχαστες και οι ταινίες του άλλαξαν το τοπίο του αργεντίνικου σινεμά.
7.
«Μέσα» (2012)
του Ζεκί Ντεμίρκουμπουζ (αφιέρωμα), Μέσα / Inside (2012) (Τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια)
Η πλήρης ρετροσπεκτίβα στον πρωτοπόρο του ανεξάρτητου τουρκικού σινεμά, Ζεκί Ντεμίρκουμπουζ, μέσα από το τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια είναι ανάμεσα στις προτάσεις του φετινού Φεστιβάλ που δεν πρέπει να χάσουν οι θεατές. Μαζί με τον Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν, θεωρείται θεμελιωτής του νέου τουρκικού σινεμά. Ο ίδιος θα είναι στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει τις ταινίες του. Ανάμεσά τους το «Μέσα» (2012), στο οποίο διασκευάζει ελεύθερα το «Υπόγειο» του Ντοστογιέφσκι. Η διαδρομή του ίδιου του Ντεμίρκουμπουζ, ταραγμένη. Γεννήθηκε το 1964. Οι αριστερές του πεποιθήσεις τον οδήγησαν στη φυλακή για τρία χρόνια, σε ηλικία 17 ετών. Εκεί ανακάλυψε τον Ντοστογιέφσκι, ξεκινώντας απ’ το «Έγκλημα και Τιμωρία». Επηρεασμένος από τον Ρώσο κλασικό λογοτέχνη, ο Ντεμίρκουμπουζ δημιούργησε ήρωες βγαλμένους απ’ τα σπλάχνα της τουρκικής κοινωνίας. Το σινεμά του είναι βαθιά υπαρξιακό, στοχαστικό, αποτυπώνει τις διακρίσεις των τάξεων και των φύλων, χωρίς ίχνος ωραιοποίησης. Ο Ντεμίρκουμπουζ είναι ένας διεισδυτικός κοινωνικός παρατηρητής και την ίδια στιγμή ένας ευαίσθητος παλμογράφος της συλλογικής συνείδησης.
8.
«Πάση Θυσία» (Hell or High Water)
του Ντέιβιντ Μακένζι (Ανοιχτοί Ορίζοντες), ΗΠΑ
Δύο αδέλφια, ο Τόμπι και ο Τάνερ, που ζουν χώρια εδώ και χρόνια, θα συνεργαστούν για να ληστέψουν τα υποκαταστήματα της τράπεζας που έχει κάνει κατάσχεση στα οικογενειακά τους κτήματα. Γι’ αυτούς, οι ένοπλες ληστείες είναι η τελευταία ελπίδα για να πάρουν πίσω ένα μέλλον που νιώθουν πως τους το άρπαξαν με αθέμιτα μέσα. Και η εκδίκηση φαίνεται να είναι δική τους μέχρι τη στιγμή που θα βρεθούν στο στόχαστρο του Μάρκους, μέλους του θρυλικού σώματος των Τέξας Ρέιντζερ, που ψάχνει για ένα τελευταίο ανθρωποκυνηγητό την παραμονή της συνταξιοδότησής του, και του συνεργάτη του Αλμπέρτο, με καταγωγή από τη φυλή των Κομάντσι. Καθώς τα δύο αδέλφια σχεδιάζουν μια τελευταία ληστεία, τα πάντα θα κορυφωθούν σε μια τελική αναμέτρηση ανάμεσα στις αξίες του Παλαιού και του Νέου West.
9.
«Όταν ξέσπασε η βία» (Dogs)
του Μπογκντάν Μίρικα (Ματιές στα Βαλκάνια), Ρουμανία
Το ντεμπούτο του Μπογκντάν Μίρικα, που απέσπασε το Βραβείο Διεθνών Κριτικών στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα του πρόσφατου Φεστιβάλ Καννών. Το «Όταν ξέσπασε η βία» (Ρουμανία) είναι ένα βίαιο γουέστερν με γοητευτικούς ήρωες, μαύρο χιούμορ και αυθεντικούς διαλόγους. Ο Ρομάν κληρονομεί μια τεράστια έκταση από τον παππού του. Θέλει να την πουλήσει, όμως θα βρεθεί αντιμέτωπος με τους συμμορίτες που ακολουθούσαν σαν πιστά σκυλιά τον μαφιόζο παππού του.
10.
«Ο μαθητευόμενος» (Apprentice)
του Τζουνφένγκ Μπο (Ανοιχτοί Ορίζοντες), Ελβετία-Γαλλία
Ο Αϊμάν, ένας 28χρονος σωφρονιστικός υπάλληλος, μεταφέρεται στη μεγαλύτερη φυλακή της περιοχής. Γίνεται φίλος με τον Ραχίμ, που, όπως αποδεικνύεται, είναι ο επικεφαλής των δημίων της φυλακής κι ένας από τους πιο δραστήριους εκτελεστές στον κόσμο. Μπορεί ο Αϊμάν να αγνοήσει τη συνείδησή του και το παρελθόν του που τον στοιχειώνει και να γίνει ο μαθητής του δημίου;
+ 1 ΝΕΑ ΤΜΗΜΑΤΑ
>>FilmForward
Ριζοσπαστικές ταινίες που ανατρέχουν στις ρίζες του σινεμά και προκαλούν τα όριά του στο τμήμα >>Film Forward. Πρωτοποριακές, πειραματικές και εν τέλει ανατρεπτικές, όπως το «Maquinaria Panamericana» του Χοακίν ντελ Πάσο, μια ανορθόδοξη παραβολή που εφευρίσκει τη δική της κινηματογραφική γλώσσα για να αφηγηθεί την ιστορία ενός εργοστασίου, τη διαχείριση του οποίου αναλαμβάνουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι.
«Αντι / Κατοπτρισμοί» - Mirror / Image
Φέτος το Φεστιβάλ προτείνει μια ξεχωριστή κινηματογραφική εμπειρία μέσα από ένα αφιέρωμα με τίτλο «Αντι / Κατοπτρισμοί» - Mirror / Image. Δώδεκα ταινίες, χωρισμένες σε ζευγάρια, οι οποίες συνομιλούν μεταξύ τους. Οι ταινίες καθρεφτίζουν η μία την άλλη σαν είδωλα ως προς τη φόρμα, την αισθητική, τη θεματική καθώς και τον τρόπο που βλέπουν το σινεμά ή τον κόσμο. Ένα από τα ζευγάρια, το ιδιότυπο ντοκιμαντέρ «Kate Plays Christine» του Ρόμπερτ Γκριν και η ταινία μυθοπλασίας «Christine» του Αντόνιο Κάμπος −με την αξιοσημείωτη ερμηνεία της Ρεμπέκα Χολ στον ομώνυμο ρόλο−, προσεγγίζει το τραγικό αίνιγμα της παρουσιάστριας Κριστίν Τσάμπακ, η οποία αυτοκτόνησε on camera το 1974.
’Round Midnight
Μαγεία, τρόμος και σπλάτερ, μύθοι, θρύλοι και παράξενα συναντιούνται στη ζώνη «’Round Midnight» που εγκαινιάζεται στο 57ο Φεστιβάλ. Καλτ ταινίες απ’ όλο τον κόσμο προσφέρουν την πιο ένοχη απόλαυση της φετινής διοργάνωσης και προσκαλούν τους λάτρεις του είδους σε κινηματογραφικά ραντεβού πέρα από τα συνηθισμένα. Όπως το γαλλικό «Levres de sang» (1975) του Ζαν Ρολέν, όπου τέσσερα θηλυκά βαμπίρ αποπλανούν έναν νεαρό άνδρα που αναζητά τη γυναίκα των ονείρων του σε ένα απομονωμένο κάστρο.