Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

«Midnight Express»: Επιτέλους ένα συστηματικό μεταμεσονύχτιο σινεφιλικό ραντεβού στην Αθήνα

Η πρωτοβουλία του κριτικού Άκη Καπράνου αναβιώνει τις προβολές καλτ ταινιών τρόμου και φαντασίας, κάθε Σάββατο μετά τα μεσάνυχτα στην Ααβόρα

«Midnight Express»: Επιτέλους ένα συστηματικό μεταμεσονύχτιο σινεφιλικό ραντεβού στην Αθήνα

Το «Midnight Express» είναι μία άτυπη κινηματογραφική λέσχη που τα μέλη της χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

Αυτοί που έζησαν τις θρυλικές μεταμεσονύκτιες προβολές στο Αλφαβίλ, στο Σινε-Δεξαμενή και σε άλλες αίθουσες, με τις ευλογίες του Βαγγέλη Κοτρώνη και του Βάσου Γεώργα, και αυτοί που δεν τις έζησαν –οι σημερινοί δεκαοχτάρηδες βασικά– και, έχοντας ακούσει ιστορίες, θα ήθελαν να γνωρίσουν την εμπειρία.

Έτσι, δεν προξενεί εντύπωση που τις τελευταίες εβδομάδες το φεϊσμπουκικό ανοιχτό γκρουπ με τον τίτλο «Midnight Express» έχει συγκεντρώσει ένα σημαντικό αριθμό μελών-ακόλουθων-παρατηρητών, οι οποίοι σχολιάζουν τα τρέιλερ των πιο καλτ ταινιών φαντασίας και τρόμου και ζητείται η γνώμη τους για το στήσιμο του προγράμματος.

Ένα πρόγραμμα που, όπως θα δούμε παρακάτω, δεν περιορίζεται στη χρήση των social media, αλλά σύντομα, από τις 3 Μαρτίου συγκεκριμένα, θα φιλοξενείται σε κεντρική αθηναϊκή αίθουσα!

Απολαυστικές ερωτήσεις διατυπώνονται στο διαδικτυακό «Midnight Express» σαν αυτήν εδώ: «Παιδιά, θυμάται κανείς ποια ταινία ήταν αυτή που ο Βίνσεντ Πράις στην τελευταία σκηνή είχε πληγή στο χέρι του και η γυναίκα του καταλάβαινε πως είχε γίνει βρικόλακας;»


Το όλο εγχείρημα ξεκίνησε με πρωτοβουλία του μουσικού και κινηματογραφικού κριτικού Άκη Καπράνου για λόγους καθαρά συναισθηματικούς.

Διότι, για τους μεγαλύτερους, ορισμένες ταινίες του είδους μπορούν ακόμη να τους θυμίζουν συνοικιακούς κινηματογράφους που έγιναν σούπερ μάρκετ ή προβολές του «θρίλερ του Σαββάτου» στην κρατική ασπρόμαυρη τηλεόραση.

Προσωπικά, η νοσταλγία μου χτύπησε κόκκινο, ενθυμούμενος ξεχασμένα b-movies περασμένων δεκαετιών με μάλλον αστείους εξελληνισμένους τίτλους, όπως το Ενοικιάζεται στοιχειωμένη βίλα δίπλα στο νεκροταφείο (1981) του Λούτσιο Φούλτσι ή το λίγο παλαιότερο Φέρετρο του βρικόλακα (1969) του Γκόρντον Χέσλερ.

Κι όταν κάποιος σχολιαστής του γκρουπ αναζητά μία ταινία που δε γνωρίζει - θυμάται τον τίτλο της, οι υπόλοιποι αναλαμβάνουν να τον βοηθήσουν.

Ο κινηματογράφος Ααβόρα φιλοξενεί το «Midnight Express». Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Απολαυστικές ερωτήσεις διατυπώνονται στο διαδικτυακό «Midnight Express» σαν αυτήν εδώ: «Παιδιά, θυμάται κανείς ποια ταινία ήταν αυτή που ο Βίνσεντ Πράις στην τελευταία σκηνή είχε πληγή στο χέρι του και η γυναίκα του καταλάβαινε πως είχε γίνει βρικόλακας;».

Μία σκηνή, λοιπόν, εντυπωμένη στη μνήμη κάποιου από μία ταινία που θα ήθελε να την ξαναδεί με διαφορετική πλέον ματιά.

Υπάρχουν όμως και ιδέες πρωτότυπες που ρίχνονται στο τραπέζι για ορισμένες ταινίες που δε θα μπορούσε να σκεφτεί ο δημιουργός του γκρουπ: Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Ζούρας, λόγου χάριν, πρότεινε το Labyrinth (1986) του Τζιμ Χένσον με τον Ντέιβιντ Μπόουι!

Η αλήθεια είναι πως ο Καπράνος προσπαθούσε για πολύ καιρό να πείσει τους αιθουσάρχες να αναβιώσουν τις μεταμεσονύκτιες προβολές, αλλά συναντούσε εμπόδια, καθώς δεν πίστευαν στην επιτυχία του εγχειρήματος.

Έτσι, αποφάσισε να ξεκινήσει μόνος του και γρήγορα είδε πώς κοινό υπάρχει και ιδιαίτερα φανατικό κιόλας!

Μέχρι σήμερα έχουν γίνει προβολές δέκα ταινιών τρόμου του Πολάνσκι, του Φούλτσι, του Ρομέρο κ.ά. ενώ το φετινό πρόγραμμα που ξεκινάει σε λίγες εβδομάδες είναι σαφώς πιο διευρυμένο και περιλαμβάνει καλτ διαμάντια σαν το εντελώς εξαφανισμένο Hardcore του Πολ Σρέιντερ, την πιο mainstream Christine του Τζον Κάρπεντερ, ακόμη και το θρυλικό Rocky Horror Picture Show του Τζιμ Σάρμαν.

Ο Βίνσεντ Πράις στο «Φέρετρο του βρικόλακα» (1969) του Γκόρντον Χέσλερ


Η αίθουσα που φιλοξενεί το όραμα του Καπράνου είναι η Ααβόρα στην Ιπποκράτους, ένας κινηματογράφος με μία παλιακή vintage ατμόσφαιρα.

Πόσο απαραίτητη είναι τελικά αυτή η ατμόσφαιρα για να ξαναδείς ταινίες τρόμου που τα φανερά τέρατα της μπορεί να μοιάζουν...λαστιχένια, σίγουρα όμως τρομάζουν περισσότερο από τα σημερινά, τα οποία θυμίζουν παιδικά video games, μάλλον κουραστικά;

Σύμφωνα με τον Καπράνο, υπάρχουν ταινίες που διασώθηκαν όπως-όπως, από κατεστραμμένες κόπιες και κασέτες VHS με φθαρμένα χρώματα, με αλώβητη όμως από τον χρόνο την αισθητική τους απόλαυση.

Διόλου τυχαίο που οι πρώην μαθητές του από τη σχολή Σταυράκου, παιδιά δηλαδή που ασχολήθηκαν με τον κινηματογράφο, αναγνωρίζουν ως μεταμοντέρνα τα στοιχεία ταινιών ακόμη και από τις μακρινές δεκαετίες του 1930 και του '40.

Οι θεατές είναι αυτοί, άλλωστε, που καθορίζουν το πρόγραμμα, πάντα μέσα από το γκρουπ «Midnight Express», ψάχνοντας ανάμεσα σε σκονισμένα ζόμπι, βρικόλακες, φτερωτά πιράνχας, υπερφυσικούς καρχαρίες, φαντάσματα, μάγισσες και ψυχοπαθείς δολοφόνους.


Το πρόγραμμα δεν είναι δυνατόν να ανακοινώνεται πολύ νωρίτερα από τις προβολές στην Ααβόρα. Ελλοχεύει ο κίνδυνος του downloading, δηλαδή του να κατεβάσει ο άλλος τις ταινίες και να μην τραβηχτεί στο σινεμά μετά τα μεσάνυχτα, κοινώς να κάτσει σπίτι του και να στερηθεί τελικά την όλη εμπειρία.

Έτσι, μόνο μία εβδομάδα πριν θα γνωστοποιείται το περιεχόμενο της προβολής: Μία ταινία κάθε Σάββατο στις 00.30 με έναν πρόλογο από τον Καπράνο κάθε φορά για να θυμούνται οι παλιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι.

Ο πρόλογος προβλέπεται να είναι σύντομος, βέβαια, εφόσον ο επιμελητής του προγράμματος λέει με χιούμορ πως οι μεταμεσονύκτιες προβολές συστήνουν μία εμμονική κατάσταση και μεταξύ εμμονικών ανθρώπων η μπάλα χάνεται στο άψε-σβήσε.

Αφίσα της ταινίας «Porno Holocaust» (1981) του Τζο Ντ' Αμάτο


Ανέκαθεν θεωρούσα πως το πορνό και το σινεμά του τρόμου είναι δύο συγγενή κινηματογραφικά είδη. Το δεύτερο, μάλιστα, είναι πιο προχώ, αν υποτεθεί πως στο πορνό βλέπεις τα γυμνά σώματα των ανθρώπων, στο σπλάτερ όμως περνάς στα... ενδότερα, σαν ένα μάθημα ανατομίας στο λίγο πιο βίαιο, να το πούμε.

Ο Καπράνος συμφωνεί απόλυτα. Αυτό άλλωστε στήριξαν διανομείς και αιθουσάρχες με τα περιβόητα drive-in σινεμά της δεκαετίας του 1970 κυρίως, αλλά και με ταινίες που συνδύασαν και τα δύο είδη, όπως το Porno Holocaust (1981) του Τζο Ντ' Αμάτο, που επίσης θα προβληθεί στην Ααβόρα κάποιο Σάββατο.

Όσο ταμπού αποτελεί το γυμνό σώμα, άλλο τόσο ταμπού αποτελεί και το εσωτερικό του σώματος. Με λίγα λόγια, το σπλάτερ είναι το πιο χαρντκόρ πορνό από καταβολής κινηματογράφου, με την απέχθεια να είναι στην ουσία απόρροια συντηρητισμού και όχι φοβίας με την κλασική έννοια.


Οι προβολές ποτέ δεν γίνονται στη ζούλα, σπεύδει να ξεκαθαρίσει ο Καπράνος. Τα δικαιώματα των ταινιών είναι εξασφαλισμένα και πάντα ζητούνται κόπιες σε φιλμ ή σε high definition, αν μιλάμε για ψηφιακή προβολή.

Ούτως ή άλλως, δεν υπάρχει κερδοσκοπικός χαρακτήρας. Το φτηνό εισιτήριο καλύπτει τα έξοδα ενοικίασης των ταινιών και όλο αυτό γίνεται με ένα και μοναδικό ζητούμενο: Τη θέαση τους μέσα σε μία γεμάτη αίθουσα, καθώς το συναίσθημα είναι ασύλληπτο και η σινεφιλία αποτελεί άθλημα συλλεκτικό!