To 1912-13 o W.M. Petrie διευθύνει τις ανασκαφές στην περιοχή Tarkhan, σε ένα αιγυπτιακό νεκροταφείο πενήντα χιλιόμετρα νότια του Καΐρου, που χρονολογείται στα τέλη της τέταρτης και τις αρχές τις τρίτης χιλιετίας π.Χ. Ανάμεσα στους τάφους βρίσκεται ο μασταμπάς 2050, μια μεγάλη κατασκευή από πλίνθους που ανήκει στην εποχή της Πρώτης Δυναστείας (3100-2884 π.Χ.) και τον οποίο ο αρχαιολόγος χαρακτηρίζει «περίεργο». Δυστυχώς ο τάφος θα αποδειχθεί συλημένος και ένας «μεγάλος σωρός από ύφασμα» που περιέχει περνάει μάλλον απαρατήρητος. Χρειάστηκε ο «σωρός» να σταλεί το 1977 στο Victoria & Albert Museum για συντήρηση, για να ανακαλυφθεί ανάμεσα σε δεκαεπτά διαφορετικές ποιότητες υφάσματος το Tarkhan Dress, το οποίο η νέα χρονολόγηση του με ραδιενεργό άνθρακα πριν από λίγους μήνες το ανέδειξε ως το αρχαιότερο φόρεμα στον κόσμο, με ηλικία που ξεπερνά τα 5.000 χρόνια.
Το φόρεμα από την πρώτη στιγμή τράβηξε την προσοχή χάρη στην ιδιαιτερότητα του σχεδιασμού του. Τα ελάχιστα ενδύματα ανάλογης παλαιότητας που έχουν επιβιώσει στις μέρες μας συνήθως ήταν τυλιγμένα ή κρεμασμένα γύρω από το σώμα, αυτήν τη φορά όμως έχουμε ένα εύρημα υψηλής ραπτικής. Το φόρεμα έχει γιακά σε σχήμα V και πιέτες στο λαιμό και τα μανίκια, γεγονός που δείχνει ότι είναι έργο κάποιου εξειδικευμένου στην τέχνη της ραπτικής, άρα και ότι ανήκε σε μέλος της υψηλής κοινωνίας, που μπορούσε να έχει πρόσβαση σε τέτοιες υπηρεσίες. Αν και σήμερα μοιάζει περισσότερο με πουκάμισο, οι ειδικοί τονίζουν ότι, με βάση αναπαραστάσεις παρόμοιων ενδυμάτων από την περίοδο της Δεύτερης Δυναστείας σε αιγυπτιακούς τάφους στο Helwan, πρέπει να έφτανε μέχρι το έδαφος. Μάλιστα, τα σημάδια φθοράς στους αγκώνες και τις μασχάλες αποδεικνύουν ότι δεν πρόκειται για τελετουργικό ένδυμα, αλλά είχε φορεθεί από τον κάτοχό του κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Το Tarkhan Dress δεν είναι μόνο το παλαιότερο ένδυμα στον κόσμο, αλλά και το παλαιότερο σωζόμενο δείγμα σύνθετου ενδύματος, που έχει σχεδιαστεί, κοπεί και ραφτεί έτσι ώστε να εφαρμόζει σωστά στον κάτοχό του. Η ομορφιά και οι λεπτομέρειές του αντανακλούν την πολυπλοκότητα και τον πλούτο της κοινωνίας που το παρήγαγε, μιας ευημερούσας και ιεραρχικής κοινωνίας, όπως ήταν η αρχαία Αίγυπτος 5.000 χρόνια πριν
Η σπανιότητα του ευρήματος είναι μεγάλη. Λίγα μόνο αρχαία ενδύματα φτιαγμένα από φυτικές ίνες ή δέρματα ζώων έχουν γλυτώσει την αποσύνθεση. Τα ενδύματα που βρίσκονται σε αρχαιολογικές ανασκαφές, γενικά, δεν είναι παλαιότερα των 2.000 ετών σύμφωνα με την Alice Stevenson, επιμελήτρια του Petrie Museum of Egyptian Archaeology του Λονδίνου. Η επιβίωση των ιδιαίτερα ευπαθών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στα αρχαιολογικά χρονικά είναι σπάνια, η επιβίωση πλήρους, ενδύματος ακόμα περισσότερο. Η παλαιότητα του Tarkhan Dress, ωστόσο, δεν αποτελεί έκπληξη. Υπολείμματα από κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα που κατασκευάζονται από λινάρι είναι γνωστά τουλάχιστον από την Αιγυπτιακή Νεολιθική Εποχή, ενώ η ύφανση σε οριζόντιους αργαλειούς αποδεικνύεται από τις αρχές της τέταρτης χιλιετίας π.Χ.
Λόγω της σύνδεσής του με έναν τάφο της Πρώτης Δυναστείας, το φόρεμα είχε θεωρηθεί το παλαιότερο στον κόσμο και είχε ραδιοχρονολογηθεί τη δεκαετία του '80, όταν ακόμα η συγκεκριμένη τεχνική ήταν στα σπάργανα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν επιστημονικές αμφιβολίες. Το 2015 ένα κομμάτι του ενδύματος ραδιοχρονολογήθηκε εκ νέου από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Τα λινά υφάσματα αποτελούνται από ίνες λιναριού, οι οποίες αναπτύσσονται σε σύντομο χρονικό διάστημα και είναι κατάλληλες για χρονολόγηση με άνθρακα, εξηγούν οι ερευνητές,
Καθώς το φόρεμα είχε παραμείνει σχεδόν άθικτο, οι ερευνητές καθόρισαν ότι τα υλικά είχαν πιθανότατα χρησιμοποιηθεί μόνο για αυτό το κομμάτι και δεν είχαν ανακυκλωθεί. Στη συνέχεια εξέθεσαν το δείγμα σε οργανικούς διαλύτες, ακετόνη, μεθανόλη και χλωροφόρμιο, για να το απαλλάξουν από τυχόν ξένες ουσίες που εισάγονται κατά τη διάρκεια της συντήρησης ή από εκείνες που επικάθησαν μετά από χρόνια στον τάφο. Τελικά, κατέληξαν σε μια «πραγματική ηλικία» από το 3366-3120 π.Χ. (68% πιθανότητα) ή το 3482 - 3.102 π.Χ. (95% πιθανότητα), ενδέχεται δηλαδή το φόρεμα να χρονολογείται από την Προδυναστική Περίοδο. Η επιστημονική ομάδα εξηγεί ότι αυτά τα περιθώρια είναι ευρεία, λόγω του μικρού μεγέθους του δείγματος, καθώς και των «εγγενών προκλήσεων» που περιλαμβάνει μια ραδιοχρονολόγηση που φτάνει στα τέλη της τέταρτης χιλιετίας π.Χ.
Το Tarkhan Dress δεν είναι μόνο το παλαιότερο ένδυμα στον κόσμο, αλλά και το παλαιότερο σωζόμενο δείγμα σύνθετου ενδύματος, που έχει σχεδιαστεί, κοπεί και ραφτεί έτσι ώστε να εφαρμόζει σωστά στον κάτοχό του. Η ομορφιά και οι λεπτομέρειές του αντανακλούν την πολυπλοκότητα και τον πλούτο της κοινωνίας που το παρήγαγε, μιας ευημερούσας και ιεραρχικής κοινωνίας, όπως ήταν η αρχαία Αίγυπτος 5.000 χρόνια πριν –μια εποχή όπου το βασίλειο για πρώτη φορά ήταν ενωμένο κάτω από έναν κυβερνήτη. Αν και η ραδιοχρονολόγησή του θεωρείται πλέον απόλυτα ασφαλής και η ηλικία του ίσως αγγίζει ακόμα και τα 5.500 χρόνια, κοιτάζοντάς το προσεκτικά φαίνεται αναπάντεχα σύγχρονο και οικείο –ένα ρούχο που θα μπορούσε να βρίσκεται στη ντουλάπα μας.