Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Εικόνες από μια άλλη Αραβική Άνοιξη

Λίγο πριν ανακοινωθεί το φετεινό πρόγραμμα της Στέγης Γραμματων και Τεχνών θυμόμαστε μια από τις πιο δυνατές στιγμές της περσινής χρονιάς: το Meeting Points 6.

Ως θεσμός ξεκίνησε το 2004 από την ανάγκη κάποιων ανεξάρτητων καλλιτεχνών να συνευρεθούν και να συνομιλήσουν μέσα από τη δουλειά τους, έχοντας κοινή εθνική καταγωγή αλλά και προβληματική. Εμπνευστής ο Αιγύπτιος Τάρεκ Αμπού Ελ Φετούχ που, έχοντας την εμπειρία του Young Arab Theater Fund, ενός οργανισμού στήριξης ανεξάρτητων καλλιτεχνών αραβικής καταγωγής στο Βέλγιο, θέλησε να στήσει μια ανάλογη, πιο οργανωμένη πλατφόρμα δράσης στις ίδιες τις αραβικές χώρες, φέρνοντας σε επαφή Άραβες καλλιτέχνες που ήθελαν να προτείνουν μια νέα θεατρική γλώσσα και κυρίως να κριτικάρουν τα κοινωνικοπολιτικά αδιέξοδα των χωρών τους, όλα εκείνα που πριν από έναν χρόνο οδήγησαν στο μπαράζ εξεγέρσεων, συντελώντας στη δημιουργία της «αραβικής άνοιξης». Το Meeting Points, όπως βαφτίστηκε αυτό το τρόπον τινά φεστιβάλ, ξεκίνησε σε πόλεις της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής: Αλεξάνδρεια, Κάιρο, Αμάν, Δαμασκός, Βηρυτός. Όπως εξηγεί ο Ελ Φετούχ, «παρόλο που οι αποστάσεις μεταξύ των πόλεων του αραβικού κόσμου είναι μικρές, η απουσία υποδομής και θεσμών ήταν το μεγάλο εμπόδιο. Έτσι, έπρεπε να εγκαθιδρύσουμε έναν συντονιστικό, ανεξάρτητο οργανισμό, για να ενισχύσει τη διακίνηση των τεχνών». Μετά το 2007 προστέθηκαν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο, ως όφειλαν, ώστε να φέρουν τη σύγχρονη καλλιτεχνική αραβόφωνη δημιουργία σε επαφή με τη Δύση. Ο Ελ Φατούχ εξηγεί πως «το κοινό της Δύσης έχει πια την ευκαιρία να γίνει μάρτυρας μιας καλλιτεχνικής και στοχαστικής πρότασης όχι προϋπαρχουσών ιδεών αλλά εναλλακτικών τρόπων αντιμετώπισης των προβλημάτων. Και μολονότι αφετηρία είναι η συγκεκριμένη περιοχή με τα προβλήματά της, συγχρόνως αναδεικνύονται παγκόσμια ζητήματα, εφόσον ζούμε πια σε κοσμοπολίτικες κοινωνίες, όπου τέτοια θέματα διαπερνούν σύνορα και καλλιτεχνικές πρακτικές»

Φέτος, για πρώτη φορά έγινε μέρος αυτού του δικτύου και η Αθήνα, όπου η έκτη διοργάνωση του θεσμού, το ΜΡ6, φιλοξενήθηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση. Μια εξέλιξη καθόλα αναμενόμενη, αν όχι επιβεβλημένη, καθώς η Ελλάδα έχει μακροχρόνιους, άρρηκτους δεσμούς με τον αραβικό κόσμο. Η επιμελήτρια κ. Κάτια Αρφαρά, που συντόνισε την αθηναϊκή εκδοχή αυτού του πανοράματος, παραδέχεται ότι «… η θέση της Ελλάδας είναι πάρα πολύ κοντά στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, πολύ κοντύτερα από την υπόλοιπη Δύση, εντούτοις μέχρι τώρα ξέραμε ελάχιστα για το τι συμβαίνει στις γύρω χώρες καλλιτεχνικά, εκτός από μεμονωμένες εξαιρέσεις εικαστικών, φωτογράφων και κάποιων λογοτεχνών. Οι πρώτες συζητήσεις άρχισαν το καλοκαίρι του 2010, λίγο πριν ξεσπάσει η εξέγερση στην Τυνησία. Είχαμε παρακολουθήσει το προηγούμενο Meeting Points του 2009 στο Βερολίνο και θελήσαμε να ενταχθούμε στον πολιτιστικό χάρτη της γειτονιάς μας. Ήταν μάλιστα κάτι που έπρεπε να έχουμε αξιοποιήσει πολύ καιρό πριν, να γνωρίσουμε δηλαδή τη σύγχρονη δημιουργία αυτών των χωρών και τους ανεξάρτητους καλλιτέχνες τους. Υπάρχουν πάρα πολλά ενδιαφέροντα πράγματα που γίνονται στο θέατρο, στον χορό, στον κινηματογράφο και στη μουσική. Νέοι δραματουργοί που μέσα από το θέατρο-ντοκουμέντο καταγράφουν την πραγματικότητα». Αυτό είναι και το ζητούμενο στην προκειμένη περίπτωση. Όχι θέατρο ή χορός για τον εφησυχασμένο θεατή, αλλά μια τέχνη διαδραστική που ν’ αφυπνίζει και να προκαλεί τον διάλογο με το κοινό. 
Η όλη διοργάνωση είχε τεράστια επιτυχία και θετικές αντιδράσεις από το κοινό που ήρθε σε επαφή με τα έργα που φιλοξενήθηκαν στη Στέγη κατά τη διάρκεια του ΜP6. H LifO εξασφάλισε αποκλειστικά τρία βίντεο με στιγμιότυπα από τις σημαντικότερες στιγμές του Meeting Points.