1.
Έχω μια απορία. Μιλάμε για διαχωρισμό κράτους και εκκλησιάς. Αυτό, αν συμβεί, τι θα σημαίνει σε πρακτικούς όρους; Εντάξει, δε θα κάνουν τα παιδιά προσευχή σχολείο, δε θα έχουμε το Χριστούλη στον πίνακα, αλλά οι κληρικοί θα είναι περισσότερο υπόλογοι στο κράτος; Θα αρθεί κάποια ασυλία της οποίας απολαμβάνουν τώρα; Αυτό τι θα σημαίνει για αυτούς και για το κράτος;
Βασίλης
Αγαπητέ Βασίλη,
Ο πλήρης και οριστικός χωρισμός της Εκκλησίας από το κράτος (συνταγματικώς και νομικώς) έχει πολλές παραμέτρους μερικές από τις οποίες είναι αυτές που αναφέρεις, δηλαδή κατάργηση προσευχής και εκκλησιασμού στα σχολεία, αντικατάσταση της ορθόδοξης κατήχησης (Θρησκευτικά) από ένα μάθημα θρησκειολογίας, απομάκρυνση θρησκευτικών συμβόλων από δημόσια κτίρια και υπηρεσίες (σχολεία, δικαστήρια). Επίσης θα πρέπει να καταργηθεί ο αγιασμός στο Βουλευτήριο και να αλλάξει ο τρόπος ορκωμοσίας του Προέδρου της Δημοκρατίας, της κυβέρνησης και των λοιπών αρχών.
Περαιτέρω, θα πρέπει να διακανονιστούν οι εκατέρωθεν οικονομικές εκκρεμότητες (η Εκκλησία έχει κατά καιρούς εγείρει απαιτήσεις κατά του Ελληνικού Δημοσίου από δημεύσεις ή και παραχωρήσεις περιουσιακών της στοιχείων) και το Ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να σταματήσει να μισθοδοτεί και να ασφαλίζει τους κληρικούς.
Επίσης, δεδομένου ότι η Εκκλησία (και οι Μητροπόλεις και οι Ιερές Μονές) είναι μη κυβερνητικοί οργανισμοί (όπως έχει κρίνει και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) θα πρέπει να απωλέσουν τον χαρακτήρα των ν.π.δ.δ., ώστε να μην απολαμβάνουν της προστασίας και των προνομίων που έχουν τα κρατικά ν.π.δ.δ. Έτσι ούτε θα διορίζονται με Προεδρικά Διατάγματα οι επίσκοποι ούτε θα υπάρχει υποχρέωση χρήσης του ΑΣΕΠ για τους εκκλησιαστικούς υπαλλήλους ούτε βέβαια θα έχει η Εκκλησία ατέλειες ή δικονομικά προνόμια.
Περαιτέρω, θα πρέπει να καταργηθεί η νομοθεσία περί Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας, να καταργηθούν ή τροποποιηθούν τα άρθρα του Συντάγματος περί αναπαλλοτρίωτου της περιουσίας των Πατριαρχείων και περί του καθεστώτος του Αγίου Όρους (το οποίο θα πρέπει να γίνει περιφέρεια της χώρας με αιρετές αρχές ΟΤΑ και θα πρέπει να καταργηθεί το λεγόμενο «άβατο»).
Ακόμη, θα πρέπει να καταργηθούν όλες οι διοικητικές αρμοδιότητες της εκκλησίας (πλην της ονοματοδοσίας με το βάπτισμα και της τέλεσης θρησκευτικού γάμου).
Έτσι η Εκκλησία θα γίνει νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και θα χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τις εισφορές των πιστών της (παγκάρια κλπ) οι οποίες θα φορολογούνται κανονικά με τις διατάξεις περί φόρου δωρεάς.
Εξυπακούεται ότι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου πρέπει να γίνουν και το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο (ΚΙΣ) και οι Ισραηλιτικές Κοινότητες καθώς και οι Μουσουλμανικές Κοινότητες και οι Μουφτείες (όλα αυτά σήμερα είναι ΝΠΔΔ). Η Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα διαθέτει νομική προσωπικότητα ιδιωτικού δικαίου(Ν. 2731/99, άρθρο 33). Η ίδια επικαλείται τη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου του 1830 και ζητά να αναγνωριστεί και αυτή ως ΝΠΔΔ. Εννοείται ότι εάν όλες οι άλλες εκκλησίες γίνουν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, το αίτημα της Καθολικής Εκκλησίας δεν θα έχει νόημα.
Από τα παραπάνω, ελπίζω να κατέστη σαφές ότι ο πλήρης χωρισμός εκκλησίας – κράτους είναι σύνθετο θέμα. Πέρα όμως από αυτό, τόσο σημαντικά ζητήματα νομίζω ότι δεν λύνονται με διατάγματα. Η επιρροή της Εκκλησίας επί της πολιτείας δεν έχει να κάνει τόσο με το θεσμικό πλαίσιο όσο με την πολιτική δύναμη της Εκκλησίας (ελέγχει ψήφους). Κι αυτό κανένας νόμος δεν μπορεί να το αλλάξει.
Τέλος, σήμερα οι κληρικοί δεν απολαμβάνουν κανενός είδους ασυλίας. Για το νόμο υπόκεινται ακριβώς στο ίδιο καθεστώς με όλους τους πολίτες. Ιερείς και επίσκοποι δικάζονται κανονικά από τα τακτικά δικαστήρια εάν παραβούν το νόμο (π.χ. υπάρχει πρώην Μητροπολίτης στον Κορυδαλλό για οικονομικά εγκλήματα).
_____________
2.
Καλησπέρα σας. Ήθελα να σας κάνω μια ερώτηση σχετικά με τον έλεγχο εισιτηρίων στα ΜΜΜ. αν ένας ελεγκτής μπει σε ένα λεωφορείο, προφανώς έχει δικαίωμα να ζητήσει το εισιτήριό σου και αν δεν έχεις μπορεί να σου κόψει πρόστιμο. Θα σου ζητήσει τα στοιχεία σου και θα στο γράψει. αν τώρα εσύ δεν έχεις τα στοιχεία σου μαζί σου ή αρνηθείς να του τα δώσεις , Εκείνος τότε μπορεί να καλέσει τη συνδρομή της αστυνομίας. έστω τώρα ότι κατεβαίνει ο παραβάτης από το λεωφορείο μαζί με τον ελεγκτή. Αυτό που θέλω να ρωτήσω είναι το κατά πόσο εσύ είσαι υποχρεωμένος από το νόμο να κάτσεις εκεί και να περιμένεις να έρθει το περιπολικό. Δηλαδή μπορεί ο ελεγκτής να ασκήσει σωματική βία για να σε κρατήσει σ’ ένα σημείο οπού δεν επιθυμείς να παραμείνεις από τη στιγμή που δεν έχεις διαπράξει κάποιο αυτόφωρο πλημμέλημα ή κακούργημα? (αν δεν κάνω λάθος η λαθρεπιβίβαση είναι πταίσμα, άρα ένας απλός πολίτης δε μπορεί να σε συλλάβει και να σε παραδώσει στις αρχές). Επίσης θέλω να ρωτήσω κατά πόσο είναι νόμιμο ο ελεγκτής να σε κρατήσει μέσα στο λεωφορείο και να μην σ’ αφήσει να κατέβεις στην επόμενη στάση παρά τη θέλησή σου. Σας ευχαριστώ πολύ.;
Πέτρος
Αγαπητέ Πέτρο,
Αρχίζω από το δεύτερο ερώτημα: σύμφωνα με το νόμο, η επιβολή του προστίμου γίνεται με πράξη του ελεγκτή, την οποία αυτός συντάσσει «επί τόπου», δηλαδή εντός του οχήματος. Αν όμως ο παραβάτης εκφράσει την επιθυμία να αποβιβαστεί από το μέσο μεταφοράς, ενώ η επιβολή προστίμου βρίσκεται σε εξέλιξη, τότε οι ελεγκτές θα πρέπει να αποβιβαστούν μαζί με τον παραβάτη, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Σχετικά με το πρώτο ερώτημα: Το Σύνταγμα και ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας προβλέπουν ότι στα πταίσματα (όπως η λαθρεπιβίβαση) η σύλληψη μπορεί να γίνει μόνο από αστυνομικό όργανο ή ανακριτικό υπάλληλο και όχι από οποιονδήποτε πολίτη. Γι’ αυτό και ο νόμος για τα ΜΜΜ προβλέπει ότι στις περιπτώσεις άρνησης των παραβατών επιβατών να επιδείξουν τα στοιχεία ταυτότητάς τους και να πληρώσουν αμέσως, το προβλεπόμενο πρόστιμο, ο αρμόδιος ελεγκτής ζητά τη συνδρομή αστυνομικού οργάνου. Ο Άρειος Πάγος έχει κρίνει ότι ο πολίτης έχει υποχρέωση να ακολουθήσει το αστυνομικό όργανο στο τμήμα αλλά δεν είναι υποχρεωμένος να παραμείνει επί τόπου περιμένοντας να έρθει το περιπολικό και βέβαια ο ελεγκτής δεν επιτρέπεται να ασκήσει σωματική βία για να σε κρατήσει εκεί.
_____________
3.
Καλησπέρα σας, κύριε Γραμματίδη. Μπορεί και στέκει να διωχθεί ποινικά κάποιος που απευθύνεται στο πρόσωπό σου και ενώ μιλάς έντονα με κάποια γειτόνισσα για κάποιο προσωπικό θέμα, να βγει στο μπαλκόνι, να σου κάνει παρατήρηση για την φασαρία (λογικό ως εδώ), να δηλώσει αστυνομικός και να σου απευθύνει τον λόγο λέγοντας: "στην χώρα σου είσαι και φωνάζεις έτσι"; (το πρόσωπο στο οποίο απευθύνθηκε είναι Ελληνίδα, γεννημένη σε ξένη χώρα, από Έλληνες γονείς και απλά έχει έντονη την προφορά της χώρας που γεννήθηκε και μεγάλωσε). Το νέο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο προβλέπει κάτι τέτοιο στα άρθρα του; Και εν τέλει, αξίζει να ασχοληθεί κάποιος με κάτι τέτοιο και να το "τραβήξει" ή να δοθεί τόπος στην οργή...; Κρέμομαι πραγματικά από τα χείλη σας, γιατί το βρίσκω φοβερά ρατσιστικό να συμβαίνει, κατά την γνώμη μου! Θα χαρώ να λάβω απάντησή σας, ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.
Τάκης
Αγαπητέ Τάκη,
Η φράση "στην χώρα σου είσαι και φωνάζεις έτσι" κατά τη γνώμη μου δεν εμπίπτει ούτε σε ισχύουσα ποινική διάταξη ούτε στο νέο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο. Κατ’ αρχήν προφανέστατα δεν υπάρχει θέμα εξύβρισης (αλλιώς θα έπρεπε να δεχτούμε ότι το να είσαι «ξένος» συνιστά ιδιότητα μειωτική της τιμής και της υπόληψης). Ούτε όμως ο ισχύων αντιρατσιστικός νόμος μπορεί να τύχει εφαρμογής κατά την άποψή μου. Το μεν άρθρο ένα αυτού (προτροπή σε πράξεις ή ενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν διακρίσεις μίσος ή βία) είναι άσχετο με την υπόθεση, το δε άρθρο δύο (έκφραση ιδεών προσβλητικών κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων λόγω της φυλετικής ή εθνικής καταγωγής τους) δεν εφαρμόζεται αφού ο εν λόγω δεν εξέφρασε κάποια ιδέα. Για το νέο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο, δεν το συζητώ. Αυτό καταργεί τελείως το αδίκημα της έκφρασης ιδεών προσβλητικών κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων λόγω της φυλετικής ή εθνικής καταγωγής τους και μας γυρίζει χρόνια πίσω.
_____________
4.
Έχω μια διπλοκατοικία (δυο ανεξάρτητα διαμερίσματα) εξ αδιαιρέτου με τον αδελφό μου. Μπορεί εκείνος να πωλήσει το μερίδιό του χωρίς τη δική μου συγκατάθεση; Εγώ κατοικώ στο ένα διαμέρισμα, εκείνος έχει άλλη ιδιόκτητη κατοικία. Δεν έχω κάτι άλλο στο όνομά μου. Υπάρχει κίνδυνος να χάσω το σπίτι μου;;; Μπορώ να προστατευθώ με οποιονδήποτε τρόπο;;;
Έρικα
Αγαπητή Έρικα,
Ο αδελφός σας βεβαιότατα και μπορεί να πουλήσει το μερίδιό του χωρίς τη συγκατάθεσή σας. Εσείς θα παραμείνετε συνιδιοκτήτρια των δύο διαμερισμάτων σε ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου. Ο νέος συνιδιοκτήτης δεν μπορεί να σας πετάξει στο δρόμο αφού σύμφωνα με το νόμο και οι δύο έχετε δικαιώματα νομής επί του ακινήτου. Αν δεν μπορείτε να συμφωνήσετε στη μοιρασιά (δηλ. να πάρει ο καθένας ένα διαμέρισμα), τότε μπορείτε με αγωγή διανομής να επιτύχετε να χωρίσετε τα τσανάκια σας.
_____________
Ρωτήστε κι εσείς τον Χρήστο Γραμματίδη στο City Legal, για τα νομικά ζητήματα που σας απασχολούν, συμπληρώνοντας την φόρμα δεξιά (αν δεν τη βλέπετε κάντε κλικ εδώ).
Παρακαλούμε, μία ερώτηση κάθε φορά.