Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Εξοπλίζοντας εγκληματίες πολέμου: σκέψεις περί «ηθικής» στο εμπόριο όπλων

Το να εξοπλίζεις ένα καθεστώς όπως το (θεωρητικά σύμμαχο) σαουδαραβικό, που εμπλέκεται σε εγκλήματα πολέμου στην Υεμένη, είναι κραυγαλέα ανήθικο, έστω κι αν αποδειχθεί καθ΄όλα νόμιμο

Εξοπλίζοντας εγκληματίες πολέμου: σκέψεις περί «ηθικής» στο εμπόριο όπλων

Η υπόθεση της παρ' ολίγον πώλησης 300.000 βλημάτων στη Σαουδική Αραβία σήκωσε στην εγχώρια πολιτική σκηνή έναν άνεμο θυελλώδη σαν τον Χαμσίν που μαστιγώνει κάθε τόσο τις ερήμους της Μέσης Ανατολής. Μια αμμοθύελλα πολλών Μποφόρ που εξέθεσε τον υπουργό Άμυνας αφενός, την κυβέρνηση αλλά και την αντιπολίτευση αφετέρου, «μυώντας» μας ταυτόχρονα έστω επιδερμικά στην de facto παράλογη λογική του διεθνούς εμπορίου όπλων, μιας από τις μεγαλύτερες, επικερδέστερες και αμοραλιστικότερες μπίζνες στον πλανήτη.

Είχε εντούτοις και μια θετική παρενέργεια: ανέσυρε στην επικαιρότητα τον «ξεχασμένο» παρότι αιματηρότατο εμφύλιο της Υεμένης όπου το σιδερόφρακτο βασίλειο των Σαούντ –τρίτη χώρα στον κόσμο σήμερα σε στρατιωτικές δαπάνες!– έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο υπό τις μουλωχτές ευλογίες της διεθνούς κοινότητας. Και ενώ η εν λόγω θύελλα δεν κόπασε ακόμη, ιδού τι «αποκάλυψε» στον διάβα της:


• Ύστερα από πέντε ώρες «κοκορομαχιών» στη βουλή ούτε η υπόθεση διαλευκάνθηκε, ούτε ανέλαβαν κάποιοι πολιτικοί ευθύνες, με την όλη συζήτηση να παραπέμπει στο γνωστό παιχνίδι της κολοκυθιάς. Το βασικό ερώτημα μάλιστα δεν αφορούσε το αν έπρεπε να γίνει η αγοραπωλησία αλλά αν ο επιχειρηματίας Βασίλης Παπαδόπουλος ήταν μεσάζοντας ή κανονικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης. Το χειρότερο βέβαια είναι να αποκαλυφθεί ότι δεν ήταν τίποτε από τα δύο!


• Ο Τσίπρας αντεπιτέθηκε εμπλέκοντας «τρίτους ανθρώπους» στην αγοραπωλησία, όπως ο επί Σαμαρά σύμβουλος αποκρατικοποιήσεων Τζον Σφακιανάκης που παρενέβη υποτίθεται ώστε να προμηθευτούν οι Σαουδάραβες το υλικό με «εκπτώσεις». Για την ταμπακιέρα συγκεκριμένα, ωστόσο, δεν βρήκε κάτι να πει ούτε καν με τη μορφή «εξυπνάδας».

Είναι φανερό ότι προς ώρας, τουλάχιστον, ο Αλέξης ευκολότερα θα χώριζε την Περιστέρα παρά τον Πάνο Καμμένο. Είχε όμως ό,τι και να πεις απόλυτο δίκιο ο στρατηλάτης υπουργός μας δηλώνοντας ότι «είμαστε στον ίδιο άξονα με τη Σαουδική Αραβία» (ανεξαρτήτως κυβέρνησης) διότι πράγματι οι διεθνείς μας συμμαχίες αυτό υποδεικνύουν.


• Κουβέντα δεν είπε επίσης για το ότι εξακολουθούν να «αγνοούνται» τα 2 στα 3 προς πώληση βλήματα αφού οι Σαουδάραβες θα λάμβαναν 100.000 από αυτά ενώ η σύμβαση αφορούσε 300.000. Για πού προορίζονταν τα υπόλοιπα και ποιος θα καρπωνόταν το αντίτιμο;


• Το ότι κυβερνητικοί «αριστεριστές» όπως οι Φίλης, Σκουρλέτης και Κυρίτσης που έχουνε «καταπιεί» άλλα κι άλλα βγήκανε επίσης στα κάγκελα αμφισβητώντας το ηθικό καταρχήν κομμάτι της συμφωνίας μαρτυρά επίσης την ύπαρξη λάκκου εντός της φάβας.


• Ακόμα όμως κι αν δεχτούμε ότι στην αγοραπωλησία αυτή ήταν όλα καλώς καμωμένα, όπως ισχυρίζονται κυβέρνηση και υπουργείο Άμυνας, παραμένει το πρόβλημα της σχέσης νόμιμου και ηθικού, εκεί όπου ακριβώς πατάει το ιδεολόγημα του «φύσει» ανώτερου left ήθους. Διαφορετικά δεν κατάλαβα γιατί τη λέγαμε κάποτε στον Βουλγαράκη και τους συν αυτώ.

Ως πιο «ευάλωτος» από τον Τσίπρα, ο Πάνος Καμμένος αποδεικνύεται εσχάτως ο πλέον προσφιλής στόχος της αντιπολίτευσης (αλλά και της λεγόμενης εσωτερικής αντιπολίτευσης) και είναι αλήθεια ότι κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί γι΄αυτό.


• Και φυσικά κάθε άλλο παρά ηθικό ακούγεται να εμπορεύεσαι όπλα σε μια χώρα γνωστή για το αυταρχικό, φονταμενταλιστικό καθεστώς της, που παρά τη λυκοφιλία που παραδοσιακά διατηρεί με τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα δεν διστάζει να χρηματοδοτεί παράλληλα ισλαμιστές τρομοκράτες. Μέχρι το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας κατήγγειλε την εν λόγω αγοραπωλησία θυμίζοντας ότι η Ελλάδα έχει επικυρώσει Διεθνή Συνθήκη σύμφωνα με την οποία αρνείται να προβαίνει σε πωλήσεις όπλων όταν υπάρχει πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν αυτά για παραβιάσεις της διεθνούς νομοθεσίας, πράγμα που συμβαίνει στην εμπλοκή των Σαούντ στην Υεμένη (δεν ξέρω αν έπραξε κάτι αντίστοιχο το γαλλικό τμήμα σε ανάλογη περίπτωση αγοραπωλησίας επί Ολάντ αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας).

• Ως πιο «ευάλωτος» από τον Τσίπρα, ο Πάνος Καμμένος αποδεικνύεται εσχάτως ο πλέον προσφιλής στόχος της αντιπολίτευσης (αλλά και της λεγόμενης εσωτερικής αντιπολίτευσης) και είναι αλήθεια ότι κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί γι΄αυτό. Σε κάθε περίπτωση είναι φανερό ότι προς ώρας, τουλάχιστον, ο Αλέξης ευκολότερα θα χώριζε την Περιστέρα παρά εκείνον. Είχε όμως, ό,τι και να πεις, απόλυτο δίκιο ο στρατηλάτης υπουργός μας δηλώνοντας ότι «είμαστε στον ίδιο άξονα με τη Σαουδική Αραβία» (ανεξαρτήτως κυβέρνησης) διότι πράγματι οι διεθνείς μας συμμαχίες αυτό υποδεικνύουν.


• Τι να πει βέβαια και η αξιωματική αντιπολίτευση όταν εμβληματικοί εκπρόσωποί της σαν τον Άδωνι φωτογραφίζονταν παλιότερα με άλλους μυστήριους επιχειρηματίες, όπως ο «εκλεκτός» του Θοδωρή Ρουσόπουλου, Γιώργος Πατεράκης, που επιδίωκε να αγοράσουμε μέσω αυτού τα «παλτά» Eurofighter, ενώ υπήρξε επίσης μεσάζοντας στην ιστορία της αγοράς των τεσσάρων υποβρυχίων που «έγερναν» επί Τσοχατζόπουλου – ένα μόνο από τα εξοπλιστικά σκάνδαλα που στείλανε στα σίδερα τον κάποτε κραταιό Άκη.

Το πώς μετρά κανείς πόσο πιο ηθικός είναι ένας πόλεμος από έναν άλλο είναι ένα δύσκολο ερώτημα – ίσως το ίδιο δύσκολο με το ποια πολυεθνική είναι ηθικότερη – που όμως περιττεύει όταν κάποιος επιτιθέμενος προβαίνει σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας όπως γενοκτονίες, μαζικές κι αδιάκριτες δολοφονίες αμάχων, χρήση απαγορευμένων όπλων κ.λπ.


• Τι να πει ποιος κοντολογίς όταν όπλα εμπορεύονται λίγο ή πολύ, νόμιμα ή παράνομα, όλες οι κυβερνήσεις όλων των χωρών του κόσμου, παρεκτός ίσως κάτι μικροσκοπικών κρατιδίων και της Κόστα Ρίκα που κατάργησε τον στρατό της από το 1948! Ακόμα κι εμείς παράγουμε πυρομαχικά και οπλικά συστήματα και πρέπει κάπου να τα πουλήσουμε ώστε να μην απαξιωθεί πλήρως ο δυνάμει νευραλγικός αυτός τομέας της οικονομίας σε τέτοιες κιόλας εποχές, όπως περίπου μας έλεγε και ο κ. Παππάς. Το πώς τώρα μετρά κανείς πόσο πιο ηθικός είναι ένας πόλεμος από έναν άλλο είναι ένα επίσης δύσκολο ερώτημα –ίσως το ίδιο δύσκολο με το ποια πολυεθνική είναι ηθικότερη– που όμως περιττεύει όταν κάποιος επιτιθέμενος προβαίνει σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας όπως γενοκτονίες, μαζικές κι αδιάκριτες δολοφονίες αμάχων, χρήση απαγορευμένων όπλων κ.λπ.

Σύμφωνα με το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, από τον Μάρτιο του '15 μέχρι σήμερα έχουν σκοτωθεί εκεί τουλάχιστον 5.144 πολίτες, ανάμεσά τους περισσότερα από 1.200 παιδιά, ενώ άλλοι 8.749 είναι τραυματίες.


• Πρόκειται βέβαια για ένα εμπόριο πραγματικά διεθνιστικό αφού δεν ξεχωρίζει σύνορα, σημαίες ή ιδεολογίες, συχνά μάλιστα επιτιθέμενος πουλάει όπλα σε αμυνόμενο και αντίστροφα. Βόρειοι έμποροι π.χ. πουλούσαν όπλα στους Νότιους και αντίστροφα στον αμερικανικό Εμφύλιο, όπως και άποικοι στους Ινδιάνους πιο πριν, οι Αμερικανοί εξόπλιζαν τον ISIS και άλλες τζιχαντιστικές οργανώσεις που αργότερα στράφηκαν εναντίον τους, οι Γάλλοι επίσης, όπως παραδέχτηκε ο Ολάν. Όσο για τον πόλεμο στη Συρία, εκεί κι αν υπήρξε καθώς λέγεται υπερπροσφορά, συχνά μάλιστα εντελώς αδιάφορη για την ταυτότητα της ζήτησης. Υπόψη ότι σε σκάνδαλο σχετικά με πωλήσεις όπλων στο σαουδαραβικό καθεστώς έχει εμπλακεί και ο Καναδάς, με τον φιλελεύθερο σούπερσταρ Τζάστιν Τριντό να αποφεύγει, παρά τις αντιδράσεις, να ακυρώσει τη σχετική συμφωνία του συντηρητικού προκατόχου του αφού είναι φαίνεται «πολλά τα λεφτά» και, καθώς το συνηθίζουν, δίχως χρώμα.

• Στα «καθ' ημάς» υπάρχει η περίπτωση του Μεταξά που προπολεμικά, παρότι ομοϊδεάτης του Φράνκο, πουλούσε όπλα στους Ισπανούς Δημοκρατικούς μέσω του Μποδοσάκη αλλά και η παλιότερη του διαβόητου Βασίλειου Ζαχάροφ που, παρότι ελληνικής καταγωγής και «φιλέλλην», εξόπλιζε στους Βαλκανικούς Πολέμους Έλληνες και Οθωμανούς ταυτόχρονα.


• Παρά τη γενικευμένη ύφεση, οι εταιρείες παραγωγής βαρέων όπλων και οπλικών συστημάτων αποκόμισαν τρελά κέρδη την τελευταία πενταετία παγκοσμίως, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών της Στοκχόλμης για την Ειρήνη (SIPRI). ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Γερμανία (από όπου αγοράζουμε 7 στα 10 όπλα μας) είναι οι top sellers ενώ ο συνολικός τζίρος υπολογίζεται σε 1.2 δισ. δολάρια ετησίως. Ε να μην τσιμπήσουμε κι εμείς κανα ψίχουλο, έστω της τάξης των 66 εκ. ευρώ;


• Υεμένη, Δεκέμβριος 2017: Σύμφωνα με το γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, από τον Μάρτιο του '15 μέχρι σήμερα έχουν σκοτωθεί εκεί τουλάχιστον 5.144 πολίτες, ανάμεσά τους περισσότερα από 1.200 παιδιά, ενώ άλλοι 8.749 είναι τραυματίες. Ο στρατιωτικός συνασπισμός που εμπλέκεται στην εμφύλια σύγκρουση υπό την ηγεσία των Σαούντ έχει πραγματοποιήσει δεκάδες αεροπορικές επιδρομές κατά αμάχων κι επίσης πολιτικών στόχων όπως νοσοκομεία, σχολεία, υπαίθριες αγορές κ.λπ., πράξεις που εντάσσονται στα εγκλήματα πολέμου. Το ότι η τραγική αυτή κατάσταση στην πάλαι πότε «Εδέμ» της αραβικής χερσονήσου ελάχιστα απασχολεί παρά την αγριότητά της τα διεθνή ΜΜΕ είναι θαρρώ το πραγματικά μεγάλο σκάνδαλο.