ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΝΟ ΜΙΧΑΗΛ
Ο Πασκάλ Μπρυκνέρ αναλύει εύστοχα στο παρακάτω
απόσπασμα τον αιμομικτικό εναγκαλισμό της Δημοκρατίας
με την γλυκειά αποβλάκωση της ψυχαγωγίας.
Το σκεφτόμουν έντονα αυτές τις μέρες καθώς παρακολουθούσα από την μια τις ψυχαναγκαστικές πιρουέτες
της κυβερνητικής όχθης και τους εναγκαλισμούς με την καθήλωση της άλλης πλευράς.
Μέσα στην στοργική θαλπωρή της αγκαλιάς των βεβαιοτήτων τους (και των τακτικισμών τους) για ακόμη μια φορά απαρνήθηκαν το καταβλητέο τίμημα. Οι στιγμές των καταφασεών τους και οι στιγμές των αρνησεών τους δεν γυρεύουν κάπου να συναντηθούν. Υπάρχουν μοναχά ως συμπλήρωμα μιας πλαστής εικόνας.
Θανατώνω την εικόνα (μου) πάει
να πει πως εξαγοράζω την ζωή (μου).
Κάτα πόσο είναι-είμαστε πρόθυμοι για αυτό;
Ο 20ος αιώνας ανακάλυψε δύο μείζονες μορφές που κινητοποιούν τον κόσμο: τον επαγγελματία επαναστάτη και τον επαγγελματία ψυχαγωγό. Ο πρώτος έπαψε να συγκινεί τα πλήθη αφότου οι υποσχέσεις του περί δικαιοσύνης κατέληξαν σε εφιάλτη. Όμως ο δεύτερος είναι προορισμένος για μια απεριόριστη βασιλεία. Από τους προγραμματιστές της εξέγερσης στους διοργανωτές της διασκέδασης: ολόκληρη η ιστορία του αιώνα εκτυλίσσεται ανάμεσα σε αυτούς τους δύο πόλους.
Να πώς πορεύεται ο δημοκρατικός μύθος: όταν οι φτωχοί πλουτίζουν και γίνονται μεσαία τάξη,δεν αφιερώνουν τον ελεύθερο χρόνο τους μήτε στην πολιτική μήτε στην κουλτούρα, αλλά πρώτα απ'όλα στη διασκέδαση.
Η Δημοκρατία είχε ευγενείς στόχους: να απελευθερώσει το λαό από τη μέγγενη της ανάγκης και να τον ανυψώσει στην αξιοπρέπεια του πολίτη με την πολιτικοποίηση και τη μόρφωση. Η έξοδος από την αθλιότητα και την απαιδευσιά θα μας επανέδιδε την ολοκλήρωσή μας ως ανθρώπων.
Αυτή η ελπίδα δεν τελεσφόρησε: για την πλειονότητα των ανθρώπων η γλυκειά αποβλάκωση της ψυχαγωγίας εξουδετερώνει κάθε διάθεση για στράτευση ή ατομική εξέλιξη και καθώς σε λίγο θα έχουμε περισσότερους άνεργους παρά εργαζόμενους θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να καθηλωθούν οι ανήσυχες,ταραγμένες μάζες, θα πρέπει να γεμίσουν τον κενό χρόνο, να διώξουν την μονοτονία, να αποτραπεί η βία και η αυτοκαταστροφικότητα, έτσι, είναι πιθανόν η απεριόριστη επέκταση της ψυχαγωγίας να αποτελέσει το μοναδικό μέσο διατήρησης μιάς κάποιας κοινωνικής συνοχής.
Πασκάλ Μπρυκνέρ, Ο Πειρασμός της Αθωότητας, 1995