Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

30 αριστουργήματα του Πέτερ Μπρέγκελ του πρεσβύτερου σε υψηλή ανάλυση

Ο ζωγράφος των παραβολών και της ηθογραφίας

30 αριστουργήματα του Πέτερ Μπρέγκελ του πρεσβύτερου σε υψηλή ανάλυση

Ο Πίτερ Μπρίγκελ ή Πίτερ Μπρέγκελ ο πρεσβύτερος, ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, σχεδιαστής και χαράκτης γνωστός για τα τοπία του και τις αγροτικές σκηνές. Νεότατος μαθήτευσε στις Βρυξέλλες κοντά στον Πιέτερ Κουκ βαν Άαλστ.  Η πρώτη περίοδος της δραστηριότητας του Μπρέγκελ συνδέεται με το σατυρικό και αλληγορικό πνεύμα του 15ου αιώνα. Η σχέση με τον Κουκ βαν Άαλστ και τον Χερόνυμους Κοκ επηρέασαν βαθιά τον Μπρέγκελ. Από τον Κουκ πήρε τους νέους τρόπους αποδόσεως του τοπίου, από τον Χερόνυμους, ουμανιστή με ιδιαίτερα ενδιαφέροντα για τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία, πήρε τη γνώση του πνευματικού πολιτισμού της εποχής και παρέμεινε ως το 1551, που έγινε δεκτός ως ζωγράφος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά. Από το 1563 ως το 1569, η τέχνη του φτάνει στην ακμή της.

Το έργο του Μπρέγκελ συνδέεται με τους ευρύτερους προσανατολισμούς του τέλους του 16ου αιώνα, που κατέληξαν στις αλληγορίες και στην ποιητική της τέχνης μπαρόκ. Σε όλα τα έργα του Μπρέγκελ, είναι φανερό ότι οι λαϊκές παραδόσεις και τα έθιμα του τόπου του δεν αποτελούν μόνο αφηγηματικές συνθέσεις, αλλά και προφάσεις για μια σάτιρα επεισοδιακή και ανεκδοτική που δεν εγκαταλείπει την πικρή και συχνά παράδοξη ανθρώπινη πραγματικότητα. Οι φαινομενικά εύθυμες σκηνές που απεικονίζει και στι οποίες εκτυλίσσεται η τρελλή μοίρα των ανθρώπων έχουν ως φόντο ένα τοπίο – σκηνικό παγωμένο στο χρόνο. Έτσι ο δραματικός χαρακτήρας του πρώτου επιπέδου έρχεται σε αντίθεση με το γαλήνιο εξοχικό τοπίο του βάθους.

Οι πίνακες του Μπρέγκελ είναι γεμάτοι σύμβολα, κώδικες, κλειδιά. Οι παραβολές του δεν είναι μόνο ηθογραφικές. Προτάσσουν τις πεποιθήσεις του, καλά κρυμένες πίσω από ένα φτερό παγωνιού, ένα ιπτάμενο ψάρι. Τα στοιχεία του παράλογου και της τρέλας τα οποία απεικονίζει με μια βιαιότητα ασυνήθιστη για εκείνη την εποχή. Οι άνθρωποι είναι αλαζόνες και αδύναμοι, φορούν πολύχρωμα ρούχα και υποκύπτουν στα επτά θανάσιμα αμαρτήματα. Η λεπτομέρεια που συγχωνεύεται στην εικόνα, είναι ένας κατακλυσμός πληροφοριών, ιστοριών και προσωπικών μυθολογιών σε γαλήνια, ουδέτερα τοπία, τα οποία ζωντανεύει μόνο το ανθρώπινο πάθος.

Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό, 1556.


Ο Χριστός αίρει τον σταυρό, 1564.


Αρματωμένο τρικάταρτο με τον Ίκαρο και τον Δαίδαλο στον ουρανό, 1562.


Απογραφή πληθυσμού στη Βηθλεέμ, 1566.


Παιδικά παιχνίδια, 1560.


H τρελή Μέγκ, 1564.


Η πάλη μεταξύ αποκριάς και νηστείας, 1559.


Ελπίδα.


Κουκάνια, η χώρα της Αφθονίας, 1567.


Η παραβολή του τυφλού, 1568.


Ο αλχημιστής.


Ο μικρός πύργος της Βαβέλ, 1563.


Ο θρίαμβος του θανάτου.


Γαμήλιος χορός στην εξοχή.


Δώδεκα παροιμίες.


Σκοτεινή μέρα, 1559.


Φιλανθρωπία.


Ο Χριστός και η μοιχαλίδα, 1565.


Απληστία.


Τεμπελιά.


Λαγνεία.


Περηφάνεια.


Οι ζητιάνοι, 1568.


Δύο αλυσοδεμένοι πίθηκοι, 1562.


Ο θάνατος της παρθένας.


Η κουζίνα, 1563.


Η σφαγή των αθώων, 1566.


Χειμερινό τοπίο με παγοδρόμους και παγίδα πουλιών, 1565.


Κυνηγοί στο χιόνι, 1565.


Ο γάιδαρος στο σχολείο, 1556.