"Προς τους φίλους μου Γερμανούς", τιτλοφορείται επιστολή που δημοσιοποιεί μέσω Twitter ο πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος Καν (ΝΣΚ). Στην επιστολή αυτή κάνει αναφορά στην αντιμετώπιση των ανταγωνισμών και στην κοινή μοίρα της Ευρώπης και αναφέρεται στον καταστρεπτικό τρόπο με τον οποίο οι πιστωτές αντιμετώπισαν στη Σύνοδο Κορυφής την Ελλάδα.
Ο Ολάντ κράτησε καλά. Η Μέρκελ αντιμετώπισε όσους δεν ήθελαν με τίποτα τη συμφωνία. Μπράβο τους. Η συμφωνία έχει δυνατότητες να εφαρμοστεί και να αποκρούσει-αν όχι να σβήσει- τους κινδύνους του Grexit. Μπορεί να μην είναι αρκετό, αλλά είναι ενθαρρυντικό.
Ότι η ελληνική κυβέρνηση υποφέρει από ερασιτεχνισμό και ότι οι προκάτοχοι ξεπέρασαν τα όρια κάθε αναποτελεσματικότητας, το προσμετρώ. Ότι η ομάδα των δανειστών με επικεφαλής τη Γερμανία έχει απηυδήσει από την κατάσταση, το καταλαβαίνω. Οι ηγέτες όμως φάνηκε να επιδιώκουν μια ιδεολογική νίκη σε μια κυβέρνηση της άκρας αριστεράς ακόμη και με κίνδυνο να διαλύσουν την Ενωση. Γιατί περί αυτού πρόκειται.
Το να υπολογίζουμε περισσότερο τα δισεκατομμύριά μας, το να αρνούμαστε μια δέσμευση για την ελάφρυνση του χρέους, το να δείχνουμε τη δυσαρέσκειά μας, αντί να μιλάμε για το μέλλον, με αυτά γυρνάμε την πλάτη στην Ευρώπη, γυρνάμε την πλάτη στην αλληλεγγύη των πολιτών για την οποία μιλάει ο Χάμπερμας. Ξοδεύουμε τις δυνάμεις μας σε εσωτερικές έριδες και κινδυνεύουμε να θέσουμε σε λειτουργία τον μηχανισμό ανάφλεξης.
Εδώ βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή. Μια λειτουργία της Ευρωζώνης στην οποία εσείς, φίλοι μου Γερμανοί, ακολουθούμενοι από κάποιες χώρες της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας, θα επιβάλατε τον δικό σας νόμο, είναι απαράδεκτη για όλους εμάς τους άλλους...
Αλλά οι όροι αυτής της συμφωνίας είναι εντελώς τρομακτικοί για όσους πιστεύουν ακόμη στο μέλλον της Ευρώπης. Οσα συνέβησαν το προηγούμενο Σαββατοκύριακο είναι για μένα εντελώς αρνητικά - για να μην πω θανατηφόρα. Υπάρχουν βέβαια ορισμένοι που δεν πιστεύουν στο μέλλον της Ευρώπης. Αυτοί τώρα χαίρονται, είναι πολυάριθμοι και ανήκουν σε δύο σχολές.
Η πρώτη σχολή περιέχει όσους δεν βλέπουν μακριά. Όσους ο εθνικισμός τούς εμποδίζει να δουν πέρα από τα σύνορα της πατρίδας τους και θέτουν ερωτήματα για την ίδια την ύπαρξη της Ευρώπης. Αλλά ποιος ξέρει τι είναι πραγματικά η Ευρώπη; Ποιος ξέρει την καταγωγή αυτής της ηπείρου; Μήπως γεννήθηκε στα ομηρικά έπη του 9ου αιώνα π.Χ.; Μήπως γεννήθηκε στα αναχώματα των πολέμων όπου το αίμα όλου του κόσμου αναμείχθηκε, όλα τα χρώματα, όλα τα όνειρα, όλες οι φιλοδοξίες; Μήπως γεννήθηκε στα λεπτομερή και μελετημένα κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Σίγουρα βρισκόταν στο μυαλό του Εράσμου, ο οποίος το 1516 έγραφε: «Ο Αγγλος είναι εχθρός του Γάλλου αποκλειστικά επειδή είναι Αγγλος, ο κάτοικος της Βρετάνης μισεί τον Σκωτσέζο γιατί είναι Σκωτσέζος. Ο Γερμανός τροχίζει τα μαχαίρια με τον Γάλλο, ο Ισπανός και με τους δύο παραπάνω. Αχ, ανθρώπινη διαστροφή και μόνο η επιφανειακή ποικιλία ονομασιών των χωρών τους αρκεί για να τους διχάσει! Γιατί να μην τους συμφιλιώσουμε πάνω στις κοινές αξίες που μοιράζονται από κοινού;».
Υπάρχει και η σχολή που βλέπει πιο μακριά. Οσοι μπορούν να δουν πιο μακριά από τα δικά τους σύνορα. Εκείνοι που στρέφονται προς τους άλλους, πιο δυτικά, που δέχτηκαν να υποταχθούν. Αυτό υπήρχε στο μυαλό του Σιοράν, που το ουρλιαχτό του ηχεί ακόμη στα αυτιά μας: «Πώς να υπολογίζουμε στην αφύπνιση, στον θυμό της Ευρώπης; Η μοίρα της, ακόμη και οι θυμοί της λύνονται αλλού».
Τέλος, υπάρχει η σχολή, στην οποία ανήκω, που δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ούτε στους μεν ούτε στους δε. Σε αυτούς λοιπόν απευθύνομαι σήμερα. Στους Γερμανούς φίλους μου που πιστεύουν στην Ευρώπη που μαζί χτίσαμε άλλοτε. Σε αυτούς που πιστεύουν ότι υπάρχει η ευρωπαϊκή κουλτούρα. Σε αυτούς που πιστεύουν ότι οι χώρες διαμόρφωσαν μια κοινή κουλτούρα που δεν μοιάζει σε καμιά άλλη.
Αυτή η κουλτούρα δεν είναι πιο πλούσια από άλλες, ούτε πιο δοξασμένη, ούτε πιο ευγενής, αλλά είναι μια κουλτούρα. Χτίστηκε με αυτό το ειδικό υλικό που προέκυψε από το καμίνι που αναμείχθηκαν ισότιμα το άτομο και το σύμπαν. Ενσαρκώνει αυτό που ο Χάμπερμας αποκαλεί «αληλλεγγύη πολιτών», όταν γράφει, για παράδειγμα, ότι «το γεγονός ότι η θανατική ποινή εφαρμόζεται ακόμη σε άλλες χώρες δείχνει και μας θυμίζει ότι υπάρχει μια ιδιαιτερότητα στην ευρωπαϊκή συνείδηση».
Αυτή την κουλτούρα κατέχουμε. Είναι μια μεγάλη ιστορία, μια γέννηση που προέκυψε μέσα από δεκάδες εκατοντάδες χρόνια, μέσα από διαδοχικές πληγές, από μεγαλείο επίσης, από πολέμους μεταξύ μας, ανάμεσα σε αδέλφια Ευρωπαίους. Χρειάστηκε να ξεπεράσουμε τους ανταγωνισμούς μας.
Απίστευτης αγριότητας, που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ. Δεν ξέρω αν βγήκαμε πιο ενισχυμένοι από αυτές τις ευρωπαϊκές περιπέτειες που συνεισέφεραν στη δημιουργία της ιστορίας του κόσμου. Γι' αυτό που είμαι πεπεισμένος είναι ότι αποκτήσαμε ένα δεδομένο για αληλλέγγυη κοινωνία. Η Ευρώπη είναι ο Μικελάντζελο, ο Σαίξπηρ, ο Ντεκάρτ, ο Μπετόβεν, ο Μαρξ, ο Φρόιντ, ο Πικάσο…
Αλλά ο δαίμονας δεν είναι ποτέ μακριά και μας κάνει να γυρνάμε στις περασμένες περιπέτειες. Αυτό έγινε το περασμένο Σαββατοκύριακο και είναι καταστροφικό. Χωρίς να εξετάσω λεπτομερώς τα μέτρα που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα για να ξέρω αν είναι καλοδεχούμενα, αποτελεσματικά, νόμιμα, εφαρμόσιμα, αυτό που θέλω να υπογραμμίσω εδώ είναι ότι το πλαίσιο μέσα στο οποίο επιβλήθηκε αυτό το τελεσίγραφο δημιούργησε ένα καταστροφικό κλίμα.
σχόλια