ΕIΔΑ ΣΤΗΝ ΜΠΙΕΝAΛΕ της Βενετiας το Ελληνικό Περίπτερο «φυλακισμένο» σε μια πελώρια «εγκατάσταση» από φτενές ολούθε σανίδες που μ’ άφηναν από τις χαραμάδες να δια- κρίνω το προπολεμικό βυζαντινίζον κτίσμα του αγνώστου σε μένα αρχιτέκτονα Α. Παπανδρέου (συνωνυμία;).
Είδα, μετά, τα «κεράκια» του Μποκόρου και τους «πεθαμένους» της Νέκυιας του Μπότσογλου στη Sala del Capitolo του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών στην περίφημη Πλατεία των Ελλήνων με το κεκλιμένο καμπαναριό του Αϊ-Γιώργη (σύμπτωση;).
Και είδα, για να συμπληρωθεί το τρίπτυχο, τον αντιπρόεδρο της Ελληνικής Κυβέρνησης, κάθιδρο, από περιπτέρου εις περίπτερον, να «σηματοδοτεί» με το βάρος του την αμηχανία της Κυβέρνησής του απέναντι στην Τέχνη και στον κοψοχέρη Λαό.
Βρέθηκα κι εγώ στη μεγάλη γιορτή του κουλτουρο-καπιταλισμού σαν την αλεπού στο παζάρι με τις θαλαμηγούς στις προβλήτες των Giardini και το πόπολο στα σκονισμένα δρομάκια να βλέπει τη μούρη του να αναπαράγεται σε κλάσμα δευτερολέπτου από την τεράστια φωτοτυπική μηχανή που είχε στήσει ο Christian Boltanski στο Περίπτερο της Γαλλίας.
Σκέφτηκα γι' άλλη μια φορά πώς αυτή η μονόπατη κοινωνία των ανεκπλήρωτων πόθων και των εντάσεων έχει ανάγκη από έναν ανεκτικό πολιτισμό για να «δείξει τη μύτη της» και να δικαιολογηθεί στον εαυτό της. Λίγοι, πολύ λίγοι, που θέλουν να γνωρίσουν την ψυχή τους -όπως παραπέμπει ο Σεφέρης στον πλατωνικό Αλκιβιάδη- θα κοιτάξουν και πάλι την ψυχή μέσα από τους πίνακες των ζωγράφων -του Μπότσογλου και του Μποκόρου της συλλογής του Σωτήρη Φέλιου- αν τύχει και περάσουν από το Campo dei Greci. Οι άλλοι, τον ξένο και τον εχθρό θα τον δουν στον καθρέφτη…
ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚH ΤΟ ΒΡAΔΥ, στο αεροδρόμιο Μάρκο Πόλο, ο δημοσιογράφος Νίκος Ξυδάκης, με ένα smartphone στο χέρι, ανακοίνωνε στην παρέα τα νούμερα για το πλήθος στην πλατεία Συντάγματος επαναλαμβάνοντας τη σημασία του «πλήθους», όπως την αντιλαμβάνεται ο Negri στην Αυτοκρατορία του.
Την αυτο-υπονομευόμενη σκέψη μήπως κι εγώ ανήκω στην ελίτ που έφερε τη χώρα σ’ αυτό το χάλι με τα άρθρα μου την έδιωξε αμέσως ο γενέθλιος δαίμων που με συνοδεύει, δείχνοντάς μου για άλλη μια φορά τον τρόπο να καταλάβω πως, αν ελίτ είναι όσοι συγκεντρώνουν όλους τους πόρους στα χέρια τους, εγώ το μόνο που συγκεντρώνω είναι η απορία.
Από το Ελευθέριος Βενιζέλος στο σπίτι μου αργά το βράδυ, ένας απενοχοποιημένος ταξιτζής αντέτεινε στις ενοχές μου τη γνώμη του πλήθους: πως η αληθινή ηθική δεν ηθικολογεί και καλά θα ήταν να βρισκόμουν στο Σύνταγμα. Κι όταν του εξήγησα πως η ενοχή είναι η πηγή της ηθικής υπευθυνότητας, με αποκάλεσε παπά. Αλλά δεν πρόσθεσα «παπατζή», για να σταματήσω εκεί τη συζήτηση.
Μόνο που σκέφτηκα πως άδικα θαύμασα το περίπτερο της Διοχάντης και πως μόνο η καλλιτεχνική μου φύση με οδήγησε να βλέπω από τις χαραμάδες τον «ναό» της Ελλάδας. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα ήθελα να τον δω διαβαίνοντας το κόκκινο χαλί όπως ο Πάγκαλος, ο οποίος, σημειωτέον, στο Campo dei Greci ενώ είδε, απέφυγε να ανέβει στο καμπαναριό. (Παρόλο που ουδέποτε υπήρξε δεσμώτης του ιλίγγου).
σχόλια