Γιάννης Παπαδογιάννης: Από το μεγάλο πάρτι στη χρεοκοπία - 1980-2015: Δημαγωγία και μοιραίες επιλογές

«Υπήρχε μια εποχή που δεν μιλούσαμε για την κρίση στην Ελλάδα. Τουλάχιστον όχι τόσο πολύ, τόσοι πολλοί! Που δεν ανησυχούσαμε για το αν θα έρθει ή όχι η Τρόικα. Ή οι θεσμοί. Αν θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. Αν θα πάρουμε τη δόση. Υπήρχε μια εποχή χωρίς πιστωτικά γεγονότα, χωρίς ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών, χωρίς capital controls. Μια εποχή χωρίς αγωνία για το αν το χρέος είναι ή όχι βιώσιμο. Υπήρχε μια εποχή που όταν βγαίναμε τα βράδια, δεν συζητούσαμε για την οικονομία, τη χρεοκοπία, τα τελεσίγραφα, τα μνημόνια, τη διαπραγμάτευση, το δημοψήφισμα, το ποιος έφταιξε, αν ποτέ θα σωθούμε και αν πρέπει να φύγουμε από τη χώρα»!
Αυτά τονίζει ο Γιάννης Παπαδογιάννης στην εισαγωγή του νέου του βιβλίου «Από το μεγάλο πάρτι στη χρεοκοπία, 1980-20015: Δημαγωγία και μοιραίες επιλογές» που κυκλοφόρησε τον περασμένο Νοέμβριο από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος και πριν από λίγες ημέρες τυπώθηκε η 2η έκδοση.
Ο Παπαδογιάννης εξιστορεί την περιπέτεια της μεγάλης κρίσης και επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα γιατί η οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2009 εξελίχθηκε σε μια αδιανόητη, σε καιρό ειρήνης, κοινωνικο-οικονομική καταστροφή. Υποστηρίζει ότι αν και η χώρα δεν μπορούσε να ξεγλιστρήσει από τις επιπτώσεις μιας βαθιάς διαρθρωτικής κρίσης, εξαιτίας του υπερδανεισμού, της κακοδιαχείρισης, της αναξιοπιστίας και της διοικητικής ανεπάρκειας, η κατάρρευση που ακολούθησε θα μπορούσε κάλλιστα να αποφευχθεί. Αρκεί το πολιτικό προσωπικό, τα κόμματα και οι ηγεσίες να συναινούσαν σε ζητήματα αυτονόητα για μια ευρωπαϊκή δημοκρατία – κάτι που, κανονικά, θα έπρεπε να έχουν κάνει εδώ και δεκαετίες. Αυτό όμως δεν έγινε. Η κρίση, αντί να αποτελέσει μια μεγάλη ευκαιρία για να διορθωθούν συλλογικά λάθη και αμαρτίες του πολιτικού συστήματος ώστε να προχωρήσει η χώρα εμπρός, μετατράπηκε σε ένα μικροκομματικό παίγνιο αρπαγής της εξουσίας.
Η αβεβαιότητα και η αστάθεια κυριάρχησαν και η οικονομία αφέθηκε στην τύχη της, με αποτέλεσμα η κρίση να εξελιχθεί ανεμπόδιστα και, μέσα από συνεχείς «αναζωπυρώσεις», να λάβει πολύ μεγάλες διαστάσεις.
Η λογική «ο θάνατός σου η ζωή μου» στο κυνικό κομματικό παιχνίδι ήταν αυτό που έσπρωξε τη χώρα στον γκρεμό. Η χώρα βυθιζόταν στη δίνη μιας πρωτοφανούς κρίσης, η κοινωνία διαλυόταν και μια χούφτα καιροσκόπων πολιτικών συνέχιζαν αμέριμνα να παίζουν το παιχνίδι τού ποιος θα αρπάξει την εξουσία. Μεγάλα λόγια, μεγάλες υποσχέσεις και άφθονες εύκολες λύσεις για μια μαγική επιστροφή στην προ κρίσης εποχή. Κατά το διάστημα 2009-2015 έγιναν πέντε φορές πρόωρες εκλογές – σχεδόν κάθε χρόνο. Έτσι, από το μνημειώδες «λεφτά υπάρχουν» του Γιώργου Παπανδρέου το 2009, περάσαμε στην ηρωική αντιμνημονιακή διετία 2010-2011 του Αντώνη Σαμαρά, με το «δεν συναινώ στο λάθος» και τις πρόωρες εκλογές του 2012, για να καταλήξουμε το 2015 στα χέρια του Αλέξη Τσίπρα και στις μεγαλόστομες εξαγγελίες για το «σκίσιμο των μνημονίων», την «ακύρωση των μνημονιακών νόμων με έναν νόμο, ένα άρθρο», τη «διαγραφή του χρέους», τον «τερματισμό της λιτότητας», την «αλλαγή πολιτικής της Ευρώπης» κ.ά.
Η κρίση, τονίζει ο Παπαδογιάννης, ήταν αποτέλεσμα της κακοδιαχείρισης και του υπερδανεισμού που κορυφώθηκαν με την διακυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή (2004-2009), ωστόσο η κατάρρευση την περίοδο 2009-2015 ήταν το τίμημα της δημαγωγίας και του λαϊκισμού που οδήγησαν την Ελλάδα ένα βήμα πριν από την ταπεινωτική εκδίωξή της από την Ευρώπη.