Στα θολά νερά της Ιστορίας

Στα θολά νερά της Ιστορίας Facebook Twitter
Δεν ξέρω κάποιον σοβαρό φιλελεύθερο που να αρνείται τα ειδεχθή εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τους χρυσοθήρες, τους βαρόνους του άγριου καπιταλισμού, τις αποικιακές διοικήσεις κ.λπ. Συναντώ όμως πολλούς ριζοσπάστες και αριστερούς διανοούμενους που ψάχνουν πάντα έναν λόγο να μη μιλούν για τα γκουλάγκ.
8

Τις πιο πολλές φορές δεν γίνεται να το αποφύγεις: αντιμετωπίζοντας ένα σοβαρό πρόβλημα, το εξομολογείσαι σε κάποιον κι εκείνος, δίχως να περιμένει ούτε μισό λεπτό, σου αντιγυρίζει ένα ηχηρό «πού να δεις τι έχω εγώ». Παραλλαγή της ίδιας στάσης είναι και όταν ο άλλος (ή εσύ, αφού όλοι υποκύπτουμε κατά καιρούς στον πειρασμό της μικρότητας) αποφαίνεται πως «μα, αυτό είναι συνηθισμένο, όλος ο κόσμος υποφέρει σήμερα».


Όταν βρεθούμε μπροστά σε τέτοιες αντιδράσεις, νιώθουμε πως ο άλλος ούτε ακούει ούτε κι ενδιαφέρεται να μάθει κάτι για το δικό μας, τρέχον πρόβλημα. Προσφεύγει αψήφιστα στη σύγκριση και στους παραλληλισμούς όχι για να μας κάνει να αισθανθούμε καλύτερα (συχνή και κάλπικη δικαιολογία αυτό) αλλά γιατί είναι περίκλειστος και καλο-οχυρωμένος. Βιάζεται έτσι να τα δει όλα «σχετικά» και να γενικεύσει, δρασκελώντας με ευκολία το πρόβλημα. Δεν έχει προφανώς κατακτήσει κάποιο ύψος στωικής ωριμότητας, μα την απλή τέχνη της αυτοπροστασίας του.


Οι γενικότητες είναι άλλωστε το ιδανικό προστατευτικό φίλτρο για όλους, ιδίως όταν δεν θέλουμε να πάρουμε θέση ή να σταθούμε απέναντι σε ένα δεινό, σε μια συγκεκριμένη συμφορά. Και αυτό δεν ισχύει μόνο στις προσωπικές σχέσεις και επαφές αλλά και στις πολιτικές μας κρίσεις.

Κάθε πολιτικό δεινό κρίνεται στη μοναδικότητά του. Το εντάσσουμε στην Ιστορία, όχι όμως για να το κάνουμε κρίκο στην αλυσίδα των κακών αλλά για να σκεφτούμε αυτό το συγκεκριμένο σκοτάδι.

Θυμήθηκα αυτήν τη στάση και πρόσφατα, με αφορμή όλα όσα ειπώθηκαν για τη μνήμη του σταλινισμού και τα εγκλήματα των «κομμουνιστικών καθεστώτων». Ποιο είναι το ασφαλές καταφύγιο όσων αισθάνονται άβολα σε αυτήν τη συζήτηση; Απαριθμούν τα πολλά και διαχρονικά σφαγεία της Ιστορίας, πάνε πίσω ως τον Τζένγκις Χαν, τους Ρωμαίους, τους Ισπανούς κονκισταδόρες, τους καπιταλιστές της πρωταρχικής συσσώρευσης κ.λπ. Μπορεί να φτάσουν ως το βελγικό Κογκό και την Παταγονία για να δείξουν πόσο μεγάλες και απέραντες είναι οι κλίμακες του κακού. Ανοίγουν όλη τη βεντάλια των ανομημάτων για να θολώσουν τα νερά. Όπως κάνουν πολλοί με την ισλαμική τρομοκρατία. Βυθίζονται στον όγκο των γνωστών βιαιοτήτων και στις από καταβολής αγριότητες και αδικοπραγίες από ποικίλα κρατικά και πολιτικά συστήματα. Γιατί; Για να μη μιλήσουν καθαρά για τα ολοκληρωτικά φαινόμενα στην ιστορία του ριζοσπαστισμού.


Και αφού έχουν ανασύρει ένα σωρό παραδείγματα, αμφισβητούν και τις προθέσεις όποιου ανακινεί μια τέτοια συζήτηση. Προβάλλοντας την κοινοτοπία ότι όλα αυτά θα τα «κρίνει η Ιστορία», λες και η Ιστορία είναι κάποια υπέρτατη θεότητα που υπαγορεύει το τι αισθανόμαστε ή τι πρέπει να σκεφτόμαστε πολιτικά.

Τα λέω αυτά όχι φυσικά γιατί το ίδιο σόφισμα δεν το συναντάς και σε άλλους, για διαφορετικά παραδείγματα. Μιλήστε, ας πούμε, σε έναν επαγγελματία εθνικά υπερήφανο για τις μελανές σελίδες στην Ιστορία μας. Είτε θα τις αρνηθεί ως συκοφαντίες των προαιώνιων εχθρών μας είτε θα τις τακτοποιήσει ως λεπτομέρειες μιας μεγάλης περιπέτειας.

Μπορεί να πει κανείς πως οτιδήποτε χαλάει το «αφήγημα» του ενός και του άλλου γίνεται γρήγορα αντιπαθές. Όταν ο φακός στρέφεται σε μια ιδεολογική και πολιτική παράδοση και στις τερατογενέσεις της, οι οπαδοί της κάνουν σαν μέλη φανατικής αίρεσης: επικαλούνται όλους τους θεούς και δαίμονες της Ιστορίας για να μην κλονιστούν οι μοναδικές αγαθές προθέσεις της δικής τους θρησκείας.

Αλλά αυτό δεν το κάνουν όλοι εξίσου. Δεν ξέρω κάποιον σοβαρό φιλελεύθερο που να αρνείται τα ειδεχθή εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τους χρυσοθήρες, τους βαρόνους του άγριου καπιταλισμού, τις αποικιακές διοικήσεις κ.λπ. Συναντώ όμως πολλούς ριζοσπάστες και αριστερούς διανοούμενους που ψάχνουν πάντα έναν λόγο να μη μιλούν για τα γκουλάγκ. Λες και η υπόθεση μιας πιο δίκαιης κοινωνίας απειλείται αν μάθει κανείς πως στην οικογένεια είχε και πολλά καθάρματα, και μάλιστα καθάρματα με ενάρετες προθέσεις.

Θέλω να πω, εν τέλει, πως κάθε πολιτικό δεινό κρίνεται στη μοναδικότητά του. Το εντάσσουμε στην Ιστορία, όχι όμως για να το κάνουμε κρίκο στην αλυσίδα των κακών αλλά για να σκεφτούμε αυτό το συγκεκριμένο σκοτάδι.

Αν το συγκεκριμένο σκοτάδι είναι πιο κοντινό μας, πιο οικείο, αν το έχουμε αποθηκεύσει σε όνειρα ή σε προσωπικά βιώματα, αυτό δεν αλλάζει τα πράγματα. Όπως ο οπαδός των αγορών πρέπει να έχει, διάολε, μια απάντηση για τις τοξικές χωματερές και τα εντομοκτόνα στα αυγά των Ολλανδών (και άλλων καλών Ευρωπαίων), έτσι και ένας αριστερός δεν μπορεί να στρίβει προς την Ιστορία για να μη σταθεί λίγο παραπάνω στα θύματα της δικής του μυθολογίας.

Και όταν του λέει ο άλλος (ακόμα και ο κακός) για τα εγκλήματα, να μην απαντά με εκείνο το φριχτό «πού να δεις εγώ τι έχω πάθει».

Στήλες
8

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το Ταλίν και η χρεωκοπημένη στην πράξη θεωρία των δύο άκρων

Στήλες / Το Ταλίν και η χρεωκοπημένη στην πράξη θεωρία των δύο άκρων

Τόσο ο -μάλλον «μονόπαντος»- εορτασμός της Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης για τα θύματα του ναζισμού και του κομμουνισμού στο Ταλίν, όσο και οι ίσες αποστάσεις του Τραμπ μετά το μακελειό στο Σάρλοτσβιλ φαίνεται να εντάσσονται στην -χρεωκοπημένη στην πράξη- θεωρία των δύο άκρων
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Θοδωρής Αντωνόπουλος / Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Αν θεωρήσουμε την ομοφυλοφιλία επάγγελμα, αξιότιμε κ. συνήγορε, τότε σίγουρα αυτό θα πρέπει να ενταχθεί στα βαρέα ανθυγιεινά. Τουλάχιστον για όσο μπορούν να δηλητηριάζουν τον δημόσιο λόγο κακοποιητικές απόψεις, αντιλήψεις και πρακτικές, σαν αυτές που είτε εκφέρετε είτε ενθαρρύνετε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος / Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Αντί να διαφωνήσουμε για το ένα ή το άλλο θέμα, όπως και είναι θεμιτό και αναμενόμενο σε μια δημοκρατία διαλόγου, το μόνο που ξέρουμε να κάνουμε είναι να εξευτελιζόμαστε οι ίδιοι και να εξευτελίζουμε τους άλλους, ωσάν να ήταν οι χειρότεροι εχθροί μας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
O βούρκος των ημερών

Στήλες / O βούρκος των ημερών

Σήμερα: Μηνύματα στο αλεξίπτωτο • • • βουλευτική ηπιότητα • • • περιβαλλοντικη καταστροφή στο Ισραήλ • • • δύσκολες μέρες για τον Μακρόν • • • εμβολιαστική ευνοιοκρατία • • • ένας γενναιόδωρος πρώην οδηγός νταλίκας • • • η περιπέτεια της «μυστικής ομιλίας»
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Αρετή Γεωργιλή / Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Γιατί όλη αυτή η πολιτική χυδαιότητα που αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη από το πραγματικό πρόβλημα και στρέφει τη συζήτηση σε μια στείρα κομματική αντιπαράθεση, στις πλάτες όλων αυτών των παιδιών, που το μόνο που ζητούν είναι δικαίωση και γαλήνη;
ΑΡΕΤΗ ΓΕΩΡΓΙΛΗ
Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Τι διαβάζουμε σήμερα: / Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Σήμερα: Τα Ζεν της Βαϊκάλης • • • νίκη μεγαλοψυχίας • • • η βία δεν πτοεί (ακόμη) τους Βιρμανούς • • • μια πρώτη δικαίωση • • • οι επίμονοι Ινδοί αγρότες • • • δημοκρατία και πίτσα • • • ένας τιτάνας
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια
Αυτό που δείχνετε να μην αντιλαμβάνεστε είναι πως ΚΑΘΕ ιστορικό γεγονός ΠΡΕΠΕΙ να κρίνεται μέσα στο γενικότερο ιστορικό πλαίσιο στο οποίο ανήκει, ΑΝ βέβαια θέλουμε να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα.Το ό,τι κανένας δεν χαίρεται όταν θίγονται γεγονότα που αποδεικνύουν πως η «ιδεολογία» του δεν αντέχει σε κανονικές κοινωνικές συνθήκες –όπως όλες ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ οι ιδεολογίες, είναι γεγονός.Στο όνομα ΌΛΩΝ των «-ισμών» διαπράχθηκαν σωρεία εγκλημάτων εναντίον της Ανθρωπότητας, του Περιβάλλοντος, της Ηθικής, της Δικαιοσύνης, της Λογικής, της Επιστήμης κλπ, κλπΗ υποκρισία είναι παγκόσμια Σταθερά σε τέτοιου είδους θέματα. Μήπως η δημόσια συζήτηση γι’ αυτό, αποδειχθεί αποδοτικότερη, αντί του να αναλωνόμαστε σε περιττές συζητήσεις για τα γκούλαγκ, το Γκουντάναμο, τις συνθήκες σε κράτη στυλάκι Σαουδική Αραβία, ή ό,τι παρεμφερές;
σωστο ειναι οτι πρεπει να κρινονται στο ιστορικο περιβαλλον της εποχης.τι να κρινεις ομως για το ναζισμο στην γερμανια του 30 τον σταλισμο στην εσσδη του 30 και την αστικη δημοκρατια στην Αγγλια Γαλλια και Τσεχοσλοβακια του 30. Η συγκριση ειναι μου φαινεται προφανης και συντριπτικη για το ποιοι εκαναν εγκληματα αχρειαστα.
Κι εγώ θεωρώ ύψιστη υποκρισία να συζητάμε για κάτι που έγινε τόσα χρόνια πριν ενώ αυτή τη στιγμή λιμοκτονούνε στην Υεμένη χιλιάδες και όλοι οι Δυτικοί σφυρίζουν κλέφτικα. Αλήθεια σε πιο καθεστώς προσμετρούνται αυτά τα εγκλήματα;
Άλλωστε να μην ξεχνάμε ότι οι Δυτικοί έχουν αναλάβει την ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα, η οποία δεν θα πρέπει (λόγω μεγέθους) να τους αφήνει και πολλά περιθώρια να ασχοληθούν με την δυστυχία άλλων λαών.
Αρθρογράφος: Βιάζεται έτσι να τα δει όλα «σχετικά» και να γενικεύσει, δρασκελώντας με ευκολία το πρόβλημα. Πηγή: www.lifo.grWLGFQ: Η υποκρισία είναι παγκόσμια Σταθερά σε τέτοιου είδους θέματα. Μήπως η δημόσια συζήτηση γι’ αυτό, αποδειχθεί αποδοτικότερη, αντί του να αναλωνόμαστε σε περιττές συζητήσεις για τα γκούλαγκ, το Γκουντάναμο, τις συνθήκες σε κράτη στυλάκι Σαουδική Αραβία, ή ό,τι παρεμφερές; Πηγή: www.lifo.gr 100%
Αααα και ξεχασα:Εδω: Η υποκρισία είναι παγκόσμια Σταθερά σε τέτοιου είδους θέματα. Μήπως η δημόσια συζήτηση γι’ αυτό, αποδειχθεί αποδοτικότερη, αντί του να αναλωνόμαστε σε περιττές συζητήσεις για τα γκούλαγκ, το Γκουντάναμο, τις συνθήκες σε κράτη στυλάκι Σαουδική Αραβία, ή ό,τι παρεμφερές; Πηγή: www.lifo.grΖητας να μην αναλωθουμε σε "περιττες" λεπτολογικες συζητησεις αλλα γενικα και αόρισταΕδω:Αλήθεια σε πιο καθεστώς προσμετρούνται αυτά τα εγκλήματα; Πηγή: www.lifo.grΕπιχειρεις να κανεις την "περιττη" συζήτηση που παραπάνω την θεωρείς "ανάλωση"Στο πρώτο αν κανουμε την "περιττη" συζήτηση θα πρεπει να αποδώσουμε τα του γκουλακ στους Κουμουνιστες και στο δευτερο όλοι ξερουμε ότι θα πρεπει να αποδόσουμε τα της αποικιοκρατίας στην Καπιταλιστικη Δύση.Aston Heston: Θρησκευτικοί και πολιτισμικοί λόγοι μήπως; ΝΑΙ! αλλα όχι μονο...στο πολυπαραγοντικο προβλημα φταίει και το αποκιοκρατικο παρελθον της Δυσης (που 'σαι Βλαχάκι να με δεις να κατηγορω την Δυση για δεινα αλλων και να έχω και δίκιο)Κι εγώ θεωρώ ύψιστη υποκρισία να συζητάμε για κάτι που έγινε τόσα χρόνια πριν ενώ αυτή τη στιγμή λιμοκτονούνε στην Υεμένη χιλιάδες και όλοι οι Δυτικοί σφυρίζουν κλέφτικα. Πηγή: www.lifo.grΤα γκουλακ τελέστηκαν "τοσα χρόνια πριν" όσα και το Αουσβιτς...αμαν πια αυτοι οι Εβραίοι και οι αντιφρωνουντες της Σ.Ενωσης "τόσα χρόνια πριν" και ακομα μας "πρηζουν" με ένα παλιο εγκλημα κατα της ανθρωπότητας, εχουμε συχρονα προβληματα λέμε...εγω μια φορα δεν τολμάω να απαξιωσω ως "περιττες" και "αρχαίες τραγωδίες" τα βιώματα ανθρώπων που τα παιδια οσων επέζησαν κυριολεκτικα ζουνε αυτη την στιγμη που μιλάμε, είτε είναι θυματα των Ναζι, των ΗΠΑ ή των Σοβιετικων και μην κρυβόμαστε πίσω απο το δαχτυλό μας τα θυματα των Σοβιετικων προσπαθουμε να απαξιώσουμε όπως ακριβως οι Νεο-Ναζι προσπαθουν να απαξιώσουνε τα θυματα της Ναζιστικης Ιδεολογίας.