Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter

Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο

0

Τα τελευταία χρόνια στις 14 Φεβρουαρίου οι άνθρωποι χωρίζονται σε δύο στρατόπεδα.

Από τη μία βρίσκονται εκείνοι που συντάσσονται με τον Άγιο Βαλεντίνο και γιορτάζουν τον έρωτα τους προσφέροντας λουλούδια, γλυκά, λούτρινα αρκουδάκια και κάρτες με καρδούλες.

Απέναντί τους έχουν όσους θεωρούν την ημέρα αυτή έναν εμπορικό βομβαρδισμό από φασόν αντικείμενα που δεν εκφράζουν καθόλου τη μοναδικότητα των αισθημάτων μας. 

Όσοι λοιδορούν και απορρίπτουν όμως τον σημερινό τρόπο έκφρασης των «Βαλεντίνων» σίγουρα θα συγκινούνταν από τον τρόπο που αποτύπωναν στο χαρτί εικόνες και μηνύματα οι ερωτευμένοι του παρελθόντος.

Οι συλλογές της Huntington Library και του Metropolitan Museum of Art διαθέτουν έναν τεράστιο αριθμό ιστορικών ενθυμίων για την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, τα οποία προέρχονται κυρίως από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως η γιορτή αυτή ήταν δημοφιλής σε όλες τις κοινωνικές τάξεις και μάλιστα διοργανώνονταν και χοροί, πάρτι και δεξιώσεις την ημέρα αυτή.

Τα περισσότερα από τα αντικείμενα αυτά είναι από χαρτί και μέχρι τον 18ο αιώνα ήταν αποκλειστικά χειροποίητα. Στη συνέχεια άρχισε η παραγωγή τους ως εμπορικά προϊόντα από τους τυπογράφους της εποχής, αλλά διατηρήθηκε η ποιότητα του σχεδίου.

Οι εξελίξεις στην εκτύπωση και τα προσιτά κόστη της ταχυδρομικής αποστολής οδήγησαν στην άνθηση της αποστολής επιστολών και της ανταλλαγής καρτών και δώρων την ημέρα των ερωτευμένων, με το έθιμο αυτό να κορυφώνεται στα μέσα του 19ου αιώνα.

Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Πτυσσόμενη κάρτα με «ιστό αράχνης» (περ.1830-1860)

Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως η γιορτή αυτή ήταν δημοφιλής σε όλες τις κοινωνικές τάξεις και μάλιστα διοργανώνονταν και χοροί, πάρτι και δεξιώσεις την ημέρα αυτή.

Η αποτύπωση των συναισθημάτων σε χαρτί έπαιρνε διάφορες μορφές: φλογερές επιστολές, σχέδια του αγαπημένου προσώπου, απλές κάρτες του εμπορίου αλλά και εξαιρετικά περίπλοκες χάρτινες κατασκευές που βασίζονταν σε οπτικές ψευδαισθήσεις και λειτουργούσαν ως ένα πρώιμο 3D.

Χαρακτηριστικό δείγμα αυτών των πιο περίτεχνων κατασκευών είναι οι λεγόμενες κάρτες «ιστοί αράχνης».

Πρόκειται για ένα ωραίο παράδειγμα μηχανικών ή κινούμενων καρτών που αποτελούνταν από τουλάχιστον δύο μέρη, ένα διάτρητο φύλλο χαρτιού κομμένο ώστε να σχηματίζεται ένα σχέδιο (συνήθως ομόκεντροι κύκλοι) που διέθετε οπές ώστε να περνάει ένα νήμα, και ένα δεύτερο κομμάτι χαρτί όπου ήταν σχεδιασμένη μια ζωγραφιά και κάποιο μήνυμα.

Το διάτρητο φύλλο κάλυπτε το «μυστικό» μήνυμα που αποκαλυπτόταν όταν ο παραλήπτης ανασήκωνε την κλωστούλα.

Η μυστικότητα και η έκπληξη είναι στοιχεία που συνάδουν απόλυτα με την οικειότητα των ερωτευμένων και γι' αυτό οι κάρτες αυτές υπήρξαν για πολύ καιρό αγαπημένες όσων ήθελαν να μοιραστούν γλυκόλογα με τον «Βαλεντίνο» τους.

Φυσικά, όπως και σήμερα, ακόμα και στη Βικτωριανή εποχή όπου η αποστολή επιστολών γνώρισε μεγάλες πιένες, δεν υπήρχαν αποκλειστικά τρυφερές κάρτες αλλά και χιουμοριστικές και κάποιες αμιγώς ειρωνικές.

Οι Βικτωριανοί έστελναν τις λεγόμενες «vinegar valentines» σε εκείνους που δεν συμπαθούσαν και πολύ.

Τόσο οι εικονογραφήσεις όσο και τα κείμενα που συνόδευαν αυτές τις ξινές και σαρκαστικές κάρτες Αγίου Βαλεντίνου ήταν εξαιρετικά ειρωνικές και αν τις στέλναμε σήμερα μάλλον θα μας κατηγορούσαν για bullying. Ωστόσο είναι πολύ ενδιαφέρουσες και διασκεδαστικές (εκτός αν τις λάβεις ο ίδιος). 

Ανώνυμος, Αμερική ή Βρετανία, 1830-1840, Ακουαρέλα, διακεκομμένο ύφασμα σε χαρτόνι, διάμετρος 16.5 εκ.
The Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη

Ανώνυμος, Βρετανία, 1840. Κάρτα «ιστού αράχνης» με περικοκλάδα, ακουαρέλα, (20 x 24.7 cm).
The Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη

Ανώνυμος, Βρετανία, 1830-1850. Διπλή κάρτα με σκηνή από την Βενετία. Λιθογραφία, ακουαρέλα σε ανάγλυφο χαρτί.
The Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη 

 

Ανώνυμος, Βρετανία, 1845, Μεταλλιζέ «ιστός αράχνης» σε κάρτα Αγ. Βαλεντίνου, Λιθογραφία, ακουαρέλα, μεταλλιζέ χαρτί σε ανάγλυφο χαρτί, διαστάσεις 23 x 18.5 εκ. The Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη 

Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Κάρτα Αγ. Βαλεντίνου με «ιστό αράχνης» που εκπτύσσεται και αποκαλύπτει ένα ποντικάκι παγιδευμένο σε φάκα, (περ.1830-1860)
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Ανώνυμος, Αμερική ή Βρετανία, 1830-1840, Ακουαρέλα, διακεκομμένο ύφασμα σε χαρτόνι, διάμετρος 16.5 εκ. The Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Ανώνυμος, Αμερική, 1847. Ξυλογραφία, εκτύπωση και ακουαρέλα, διαστάσεις: 25.5 x 22 εκ. The Metropolitan Museum of Art, Νέα Υόρκη
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Πενσυλβάνια, Γερμανικής τεχνικής fraktur labyrinth, 1824.
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Κάρτα Αγίου Βαλεντίνου της εποχής του Εμφυλίου Πολέμου με χρονολογία 14 Φεβρουαρίου 1863 (εξωτερικό)
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Κάρτα Αγίου Βαλεντίνου της εποχής του Εμφυλίου Πολέμου με χρονολογία 14 Φεβρουαρίου 1863. Η έκπτυξη των φύλων στο εξωτερικό της αποκαλύπτει τον στρατιώτη, τον οποίο προστατεύει μακρόθεν η αγαπημένη του.
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Επιστολή εντός της κάρτας.
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Τυπογραφείο Bouasse-Lebel, «Στέμμα Άλγους, Στέμμα Δόξης» (περ. 1847-1860)
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Διάτρητη κάρτα, ζωγραφισμένη στο χέρι (περ. 1750)
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Πτυσσόμενη κάρτα Αγίου Βαλεντίνου με απλικαρισμένα στοιχεία, (περ. 1900)
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Σαρκαστική κάρτα Αγίου Βαλεντίνου, (περ. 1855)
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Σαρκαστική κάρτα Αγίου Βαλεντίνου, (περ. 1855)
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Σαρκαστική «vinegar valentine» κάρτα 19ου αιώνα απευθυνόμενη σε κάποια που «σπάει νεύρα», National Museum of Play.
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Κάρτα «vinegar valentine» από κάποια που δηλώνει ότι ποτέ της δεν θα παντρευόταν έναν άνδρα «οχιά» (περ.1870)
Χειροποίητες καυστικές ευχετήριες κάρτες από το παρελθόν για τον Άγιο Βαλεντίνο Facebook Twitter
Σαρκαστική κάρτα 19ου αιώνα που απευθύνεται σε «κερατά», συλλογή Mike Henbrey.
Design
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η χρυσή σχεδιάστρια που μάγεψε το Χόλιγουντ

Design / Συνεργάτις του Ντε Κίρικο. Κολλητή του Νουρέγιεφ. Επίσκεψη στο απίθανο σπίτι της εικαστικού Lisa Sotilis

Η Τζούλη Αγοράκη επισκέπτεται το σπίτι της εικαστικού Lisa Sotilis, που ήταν στενή φίλη του Ιόλα, συνεργάτιδα του Ντε Κίρικο και κολλητή φίλη του Νουρέγιεφ. Και εντυπωσιάζεται με την κινηματογραφική της ζωή.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Kyr Lakis: Ένα νέο αθηναϊκό brand αναβιώνει την τέχνη των ηπειρώτικων σταμπωτών

Design / Kyr Lakis: Ένα νέο αθηναϊκό brand αναβιώνει την τέχνη των ηπειρώτικων σταμπωτών

Ένα νέο concept store εμφανίστηκε στα Εξάρχεια από τη γλύπτρια Αντιγόνη MacLellan και τον designer Χαρίλαο Κουρτίνο Πάλλα, το Αphilo, που συγκεντρώνει τη δουλειά πολλών ντόπιων artisans. Εκεί βρίσκουμε και τα χρηστικά αντικείμενα του brand τους, Kyr Lakis, που αξιοποιεί τα σχέδια από ξυλόγλυπτες μήτρες οι οποίες άντεξαν στον χρόνο, όπως μια γοργόνα που μετρά εκατό χρόνια ζωής.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Mέσα στο boho διαμέρισμα της σχεδιάστριας Σήλιας Δραγούνη

Design / Mέσα στο boho διαμέρισμα της σχεδιάστριας Σήλιας Δραγούνη

Ένα σταντ με ρούχα δίπλα στην τραπεζαρία, μια σανίδα του skate στη μέση του καθιστικού, το πιο ιδιαίτερο πλακάκι που έχει μπει ποτέ σε τζάκι. Το διαμέρισμα της σχεδιάστριας στην Κηφισιά είναι μποέμ και boho, σαν την ίδια.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Έλενα Ναβροζίδου: Νομίζω πως η πολιτική τους ορθότητα είναι μια εισβολή ασκήμιας

Design / Έλενα Ναβροζίδου: «Λογοκρίθηκαν πολλές από τις εικόνες μου, γιατί φαινόταν λίγο στήθος»

Η ξεχωριστή εικαστική καλλιτέχνις και δημιουργός της θρυλικής Λουντμίλα, της ηρωίδας κόμικς που ζούσε σουρεαλιστικές ερωτικές ιστορίες στο «Παρά Πέντε» και στη «Βαβέλ», μας ανοίγει το ειδωλολατρικό, πληθωρικό σπίτι της και μας δείχνει τη δική της Παραμυθία.
M. HULOT
Deplot Architects: Προσδίδοντας υπεραξία με την αρχιτεκτονική σε μη αναμενόμενες τοποθεσίες

Design / Deplot Architects: Προσδίδοντας υπεραξία με την αρχιτεκτονική σε μη αναμενόμενες τοποθεσίες

Η αυθεντικότητα είναι ο πυρήνας της κουλτούρας των Deplot. Δημιουργώντας αξία μέσα από το design σε μη αναμενόμενες τοποθεσίες, διατηρούν τις ρίζες τους στην αυθεντική αισθητική και κουλτούρα της Μεσογείου, ενσωματώνοντας σύγχρονα στοιχεία που παραμένουν πιστά στην αυθεντική ουσία της περιοχής.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
Αντώνης Βαβαγιάννης: Ο κομίστας πίσω από τα «Κουραφέλκυθρα», που δεν είναι καν λέξη

Οι Αθηναίοι / Κουραφέλκυθρος: «Αν δεν σε μισήσουν οι φασίστες, τι κάνεις σε αυτήν τη ζωή;»

Ο Αντώνης Βαβαγιάννης, ο κομίστας πίσω από τα «Κουραφέλκυθρα», που κάποτε τα είχαν απορρίψει όλα τα έντυπα ενώ τώρα έγιναν ταινία στο Cinobo, λαμβάνει για τα πολιτικά του σκίτσα μηνύματα σύμφωνα με τα οποία κάθε εβδομάδα τα παίρνει από άλλο κόμμα.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Γιατί η Ες Ντέβλιν είναι μια από τις διασημότερες σκηνογράφους του κόσμου;

Design / Γιατί η Ες Ντέβλιν είναι μια από τις διασημότερες σκηνογράφους του κόσμου;

Από τις συναυλίες της Μπιγιονσέ, του Weeknd, της Αντέλ της Μάιλι Σάιρους και των U2, το σετ του Super Bowl, τις επιδείξεις του Yves Saint Laurent και της Louis Vuitton, μέχρι τα σκηνικά της όπερας και των σύγχρονων θεατρικών παραστάσεων.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι γυναίκες αγοράζουν όλο και περισσότερα αυτοκίνητα. Γιατί το design τους παραμένει τόσο macho;

Τech & Science / Αφού οι γυναίκες αγοράζουν όλο και περισσότερα αυτοκίνητα, γιατί το design τους παραμένει τόσο macho;

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ίσως σταθούν η αφορμή για να διορθωθεί αυτό το λάθος: όσα αποκαλύπτονται για την εμμονή στον ανδρικό σχεδιασμό απο τα Οργανισμό Οικονομικού Συντονισμού και Ανάπτυξης
NEWSROOM
Flux Office: Πώς σχεδιάστηκε το κτίριο της Φρυνίχου

Design / Flux Office: Πώς σχεδιάστηκε το κτίριο της Φρυνίχου για το Αρχείο Καβάφη

H Εύα Μανιδάκη και ο Θανάσης Δεμίρης, που ανέλαβαν την ανακαίνιση, την αρχιτεκτονική μελέτη και την επιμέλεια του χώρου όπου φιλοξενείται το Αρχείο, καθώς και της Οικίας Καβάφη στην Αλεξάνδρεια, μας ξεναγούν στην οδό Φρυνίχου και μας περιγράφουν τη διαδικασία πίσω από το δύσκολο εγχείρημα της δημιουργίας ενός χώρου που θα φιλοξενεί το καβαφικό σύμπαν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένα σπίτι σαν φιλικό κρεμμύδι και ένας δωδεκάμετρος μπουφές που μιλάει

Design / Ένα σπίτι σαν φιλικό κρεμμύδι και ένας δωδεκάμετρος μπουφές που μιλάει

Το σπίτι της Κατερίνας Τερζοπούλου είναι σαν να το βρέχει το κύμα. Η Κατερίνα έχει καθρέφτη πάνω στην τζαμαρία γιατί θεωρεί ότι αν κοιτάς πρώτα τη θάλασσα και μετά τον εαυτό σου δείχνεις καλύτερη.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Το υποθετικό σπίτι της Κατριν Ντενέβ

Design / Ένα αθηναϊκό σπίτι που θα μπορούσε να ανήκει στην Κατρίν Ντενέβ

Το σπίτι της εικαστικού Κατερίνας Ζαχαρόπουλου θυμίζει θεατρικό σκηνικό. Δεν μοιάζει καθόλου με διαμέρισμα. Εδώ είναι όλα ανοιχτά, χωρίς προσδιορισμένους χώρους σε ένα κτίριο που δεν θυμίζει σε τίποτα αθηναϊκή πολυκατοικία.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ