ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο

Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Τον χαρακτήρισαν καταραμένο -λογοτέχνες και άλλοι άνθρωποι των τεχνών- γιατί τα δημιουργικά χρόνια της ζωή του διήρκεσαν πολύ λίγο (1915-1918).
4

Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει από χθες, με αφορμή τις εικόνες που κυκλοφόρησαν με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο να κάνει δηλώσεις μπροστά σε έναν από τους διάσημους γυμνούς πίνακες του Μοντιλιάνι.

Το διαδίκτυο γέμισε σχόλια και memes, με τους επικριτές του να θεωρούν «απρεπές» να γίνονται δηλώσεις από τον υπουργό Οικονομικών μπροστά σε γυμνή εικόνα, ακόμα κι αν πρόκειται για έναν από τους πιο εμβληματικούς πίνακες του «καταραμένου» ζωγράφου.

Ποιος ήταν όμως ο ζωγράφος που φιλοτέχνησε το συγκεκριμένο έργο; Ο ζωγράφος και γλύπτης Αμαντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι (1884-1920) γεννήθηκε στο Λιβόρνο της Τοσκάνης και ξεκίνησε τις σπουδές του στις καλές τέχνες στην Ιταλία. Μετακόμισε στο Παρίσι το 1906 όπου και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Πέθανε σε ηλικία 36 ετών.

Τον χαρακτήρισαν καταραμένο -λογοτέχνες και άλλοι άνθρωποι των τεχνών- γιατί τα δημιουργικά χρόνια της ζωή του διήρκεσαν πολύ λίγο (1915-1918). Ήταν σαν μια αναλαμπή που έσβησε ξαφνικά, όπως και κείνος λίγα χρόνια αργότερα, κατεστραμμένος από την άστατη ζωή και την εύθραυστη υγεία του. Το έργο του όμως είναι πολύ επιβλητικό για να φυλακίσει τον δημιουργό του σε λογοτεχνικούς μύθους. Είναι ειλικρινές και καλά καθορισμένο.

Ο Μοντιλιάνι γεφύρωσε πολλές από τις αισθητικές τάσεις (κυβισμό, γαλάζια και ροζ περίοδο του Πικάσο, νέγρικα γλυπτά, φλωρεντινή παράδοση κ.ά.) που ήταν διάχυτες στα διαμερίσματα της Bateau-Lavoir στη Μονμάρτη των αρχών του περασμένου αιώνα.

Το αποτέλεσμα των επιρροών αυτών είναι μία επιτηδευμένη κομψότητα που διακρίνεται στην καθαρότητα του σχεδίου, στην έντονη σχηματοποίηση των μοντέλων του με τα στενόμακρα πρόσωπα, τους επιμήκεις λαιμούς και τις στενές πλάτες.

Ο χαρακτηριστικός μανιερισμός του θα μπορούσε να σχολιαστεί αρνητικά, μια πιο προσεκτική ματιά όμως -ειδικά στις προσωπογραφίες του- αποκαλύπτει μια εκπληκτική γκάμα συναισθημάτων. Αυτό ακριβώς είναι που κάνει σπουδαίο το έργο του και δεν το εγκλωβίζει στις μορφολογικές αρχές που ο ίδιος επινόησε.

Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
©Αμαντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
©Αμαντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Portrait Of Anna Zborovska, 1917, Rome, Galleria Nationale d' Arte Moderna. ©Αμαντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Chaim Soutine, 1916. ©Αμαντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Jeanne Hebuterne- the Artist's Wife 1918. ©Αμαντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Jeanna Hebuterne with Hat, 1919. ©Αμαντέο Κλεμέντε Μοντιλιάνι
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Jacques and Berthe Lipchitz, 1916
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Lunia Czechowska 1919
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Madame Pompadour, 1915
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Max Jacob
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Portrait of Woman in Hat, 1917, Private collection
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Portrait of Jean Cocteau, 1916
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Portrait of Jeanne Hebuterne 1918, New York, The Metropolitan Museum of Art
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Portrait of Moise Kisling, 1915
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Portrait of Paul Guillaume, 1916
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
The Boy
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Bride and Groom, 1915/1916
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Riclining nude, 1917
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Victoria, 1916
Αυτός είναι ο πίνακας του Μοντιλιάνι που «εξέθεσε» τον Τσακαλώτο Facebook Twitter
Εικαστικά
4

ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο ζωηρόχρωμος, μυστηριώδης, πνευματικός κήπος της Ιωάννας Λημνιού

Εικαστικά / Η Ιωάννα Λημνιού μεταμορφώνει την γκαλερί The Breeder σε ιδεώδη κήπο

Στην πρώτη της ατομική έκθεση της που συζητιέται, μέσα από την πυκνή βλάστηση των έργων της αχνοφαίνεται και μια ελπίδα ότι αξίζουμε μια καλύτερη πραγματικότητα από αυτή που ζούμε στις ασφυκτικά φτιαγμένες πόλεις.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Για τους αγρότες δεν έχει προτεραιότητα η “οικολογική ευαισθησία” της πόλης, αλλά η πραγματικότητά τους»

Εικαστικά / «Για τους αγρότες δεν έχει προτεραιότητα η “οικολογική ευαισθησία” της πόλης, αλλά η πραγματικότητά τους»

Ανάμεσα σε εκατοντάδες έργα που υπαγορεύονται από τα «επείγοντα» της εποχής, το «Ξηρόμερο», η ελληνική συμμετοχή στην 60ή Μπιενάλε της Βενετίας, εστιάζει στην εντοπιότητα και λειτουργεί ως φόρος τιμής στα πανηγύρια της επαρχίας.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Η Βενετία γιορτάζει τη εικονογραφία και τον συμβολισμό του στήθους

Εικαστικά / Μια μεγάλη εικαστική έκθεση αφιερωμένη στο γυναικείο στήθος

Στη Βενετία και στο Palazzo Franchetti μια έκθεση αφηγείται την «περιπέτεια» ενός σημείου της γυναικείας ανατομίας που έχει κατανοηθεί και αναπαρασταθεί στην τέχνη, τη διαφήμιση, τη μόδα, σε όλους τους πολιτισμούς και τις παραδόσεις με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
NEWSROOM
Το λεπτεπίλεπτο έργο του Στρατή Ταυλαρίδη που το κατέστρεψε μια γάτα στη Σμύρνη 

Εικαστικά / Το λεπτεπίλεπτο έργο του Στρατή Ταυλαρίδη που το κατέστρεψε μια γάτα στη Σμύρνη 

Ο νεαρός εικαστικός εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Μεσογειακή Μπιενάλε της Σμύρνης με ένα έργο για την ιστορία ενός παιδιού που έχει υποστεί ενδοοικογενειακή κακοποίηση, το οποίο καταστράφηκε από μια γάτα. Και δεν βρέθηκε κανείς να τη σταματήσει! 
M. HULOT
Έντεκα μουσικοσυνθέτες μάς καλούν να τους ξανα-ανακαλύψουμε

Εικαστικά / Έντεκα μουσικοσυνθέτες μάς καλούν να τους ξανα-ανακαλύψουμε

"Νομίζω ήρθε η ώρα ν' ακούσουμε..." - Το Ινστιτούτο Ελληνικής Μουσικής Κληρονομιάς, σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, επιχειρεί μια πρωτότυπη μουσειακή παρέμβαση στη μόνιμη έκθεση της Πινακοθήκης Γκίκα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΘΗΤΕΙΑ: Μια σημαντική έκθεση στη μνήμη του Στέλιου Φαϊτάκη

Εικαστικά / Επτά σύγχρονοι εικαστικοί εκθέτουν στη μνήμη του Στέλιου Φαϊτάκη

Η «συνάντηση» επτά σύγχρονων Ελλήνων εικαστικών δημιουργών της γενιάς του ζωγράφου –κάποιοι είναι και προσωπικοί του φίλοι– στην γκαλερί Roma, με σκοπό την ανάδειξη μιας σειράς κοινών καταβολών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
CHECK Αυτές τις μέρες, ενώ χορεύουμε στην Cantina Social στο απέναντι δωμάτιο στέκεται ένα πολύχρωμο κουνέλι

Εικαστικά / Στην Cantina Social συχνάζει ένα πολύχρωμο, «αντικοινωνικό» κουνέλι

Σε ένα διαχρονικά εναλλακτικό στέκι της Αθήνας, που έχει γράψει ιστορία με τα πάρτι και τα ξενύχτια του, επαναλειτουργεί πια ένα safe-house στο οποίο καλλιτέχνες θα μπορούν να μοιραστούν τις πιο σκοτεινές στιγμές τους, τις πιο προσωπικές τους εμπειρίες.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Πρόσωπο με πρόσωπο: Μια έκθεση για τη μαγεία και τα μυστικά των Φαγιούμ

Πολιτισμός / Τα πιο καθηλωτικά πορτρέτα στην Ιστορία της Τέχνης: Μια έκθεση για τη μαγεία και τα μυστικά των Φαγιούμ

Τριάντα οκτώ μουμιοποιημένα σώματα με προσωπογραφίες στη θέση της κεφαλής που βρέθηκαν σε αρχαιολογικές ανασκαφές σε όλο τον κόσμο παρουσιάζονται σε μια μεγάλη έκθεση στο Άμστερνταμ.
NEWSROOM
Εκθέσεις εικαστικών: Απρίλιος 2024.

Εικαστικά / Ένα εικαστικός Απρίλιος γεμάτος με ενδιαφέρουσες εκθέσεις

Μία έκθεση στη μνήμη του Στέλιου Φαϊτάκη και άλλη μία με αφετηρία το «Θυμήσου, Σώμα...» του Κ. Π. Καβάφη, «Αναδυόμενες Αφροδίτες», «Διάφανοι κήποι» και άλλες 25 προτάσεις που καλύπτουν ένα ευρύ καλλιτεχνικό φάσμα.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Σωκράτης Σωκράτους

Εικαστικά / Σωκράτης Σωκράτους: «Δεν έχω αίσθηση του φόβου, δεν καταλαβαίνω Χριστό άμα είναι να κάνω κάτι»

Μετακόμισε στην Αθήνα των '90s και δεν θέλησε να μείνει πουθενά αλλού, έβαλε τα κλάματα την πρώτη φορά που είδε από κοντά έργο του Τσαρούχη. Έχει σκηνογραφήσει πολύ για το ντόπιο θέατρο του οποίου δεν ήταν φαν κάποτε, έχει εκπροσωπήσει την Κύπρο στη Μπιενάλε της Βενετίας. Βρίσκεται στη μόνιμη συλλογή του Πομπιντού, συμφώνησε να συνεργαστεί με την Hermès για έναν χρόνο και το έκανε για δεκαπέντε. Κι είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT
Η Μαρία Λιναρδάκη πλάθει στον πηλό αναμνήσεις και φωτεινά όνειρα

Εικαστικά / Η Μαρία Λιναρδάκη πλάθει με πηλό αναμνήσεις και φωτεινά όνειρα

Η συμβολαιογράφος, η οποία πριν από δεκαπέντε χρόνια αποφάσισε να ακολουθήσει το δικό της δημιουργικό ταξίδι, αποκωδικοποιεί την αγάπη της για τη φύση ως έμπνευση για τη διακόσμηση των κεραμικών της και μας μεταφέρει σε έναν φανταστικό κήπο χρωμάτων και αναμνήσεων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ