Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Θεόδωρος Τερζόπουλος

Η αιώνια λιακάδα ενός ιδιοφυούς θεατρικού μυαλού.

Θεόδωρος Τερζόπουλος

Ανακάλυψα την ιδιοφυΐα του Τερζόπουλου ως θεατρικού σκηνοθέτη μόλις πέρσι. Έκανα μια επίσκεψη-αστραπή στην Αθήνα για να παρακολουθήσω μερικές παραστάσεις, χάρη στη γενναιόδωρη πρόσκληση μιας ελληνικής εφημερίδας. Το Σάββατο το απόγευμα ο οδηγός άλλαξε το πρόγραμμά μου, ώστε να μπορέσουμε να πάμε στο θέατρο Άττις για να δούμε την παραγωγή του Τερζόπουλου Alarme. Μου είπαν ότι ήταν βασισμένο στις επιστολές της Ελισάβετ Α’ και της Μαρίας Στιούαρτ, αλλά τίποτα δεν με είχε προϊδεάσει γι’ αυτό που θα ακολουθούσε: μια έξοχα σωματική, πνευματώδης, ερωτική μελέτη της συμβιωτικής σχέσης μεταξύ δυο βασιλισσών που δεν συναντήθηκαν ποτέ στην πραγματική ζωή. Οι δύο ηθοποιοί, σκύβοντας προς τα μπρος και πιέζοντας το στομάχι τους, θύμιζαν ένα ζευγάρι από επιχρυσωμένα φίδια που σφυρίζουν και φτύνουν το ένα το άλλο, ενώ γνωρίζουν ότι η μοίρα τους είναι ανεπανόρθωτα συνδεδεμένη. Αμέσως αναγνώρισα ότι έβλεπα το έργο μιας θεατρικής ιδιοφυΐας. Μπορούσα να δω ότι ο Τερζόπουλος όφειλε πολλά σε σκηνοθέτες όπως ο Γιέρζι Γκροτόφσκι, ο Χάινερ Μίλερ και ο Ταντάσι Σουζούκι. Ωστόσο, το Alarme ήταν ξεκάθαρα το έργο μιας ιδιαίτερης διάνοιας, κάποιου

που μπορούσε να δημιουργήσει μια ανεξίτηλη θεατρική εικόνα και να χρησιμοποιήσει όλα τα εκφραστικά μέσα της φωνής και του σώματος.

Αν θέλω να είμαι ωμός, βρήκα την παράσταση απίστευτα σέξι. Η πρώτη μου εντύπωση από τον Τερζόπουλο επιβεβαιώθηκε πλήρως φέτος, όταν έφερε μια άλλη παραγωγή, το Il Deserto, στο Λονδίνο, την οποία ανέβασε στην κρύπτη του Αγίου Παγκρατίου. Καθίσαμε στο μισοσκόταδο και είδαμε τον λαμπρό Paolo Musi να ενσαρκώνει έναν άνδρα ενταφιασμένο στην έρημο. Όπως τα λόγια ξεχύνονταν από μέσα του σ’ έναν αδιάκοπο λεκτικό χείμαρρο, θυμήθηκα έναν ήρωα του Μπέκετ που χρησιμοποιεί τη γλώσσα για να αποκρούσει τον θάνατο. Η εικόνα ενός ανθρώπου που αιωρούνταν στο κενό μού έφερε στο μυαλό την Κόλαση του Δάντη. Αυτό που κατάλαβα ήταν ότι ο Τερζόπουλος, παγκοσμίως διάσημος για τη σκηνοθεσία ελληνικών τραγωδιών, είναι ένας από τους καλύτερους εν ζωή σκηνοθέτες, όταν πρόκειται για την απόδοση της απελπισίας ενός στριμωγμένου ανθρώπινου ζώου.

Ο Michael Billington είναι ο θεατρικός κριτικός της «Guardian». Θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολος και αυστηρός στην κρίση του. Βαθμολόγησε με 4 αστεράκια την παράσταση «Έρημος» («Il Deserto») του Θεόδωρου Τερζόπουλου που ανέβηκε την Τετάρτη 12 Οκτωβρίου στην Κρύπτη του Αγίου Παγκρατίου στο Λονδίνο